Wat is er toch in Nederland met die politiek? Aan de ene kant een nieuwe miljonair door de Corona crisis. Miljonair geworden in tijden van en door humane gezondheidsproblemen. En aan de andere kant een deal van 5.1 miljard zonder bonnetjes. In het algemeen schijnt het financieel te rommelen op het ministerie.
Donderdag 3 juni was er een debat over de Corona perikelen. En natuurlijk kwamen beide bovenstaande punten regelmatig voorbij. In de middag de 5.1 miljard en ‘s avonds de mondkapjes deal.
Diegenen die alles hebben uitgevoerd, hebben totaal geen inkoop- en logistieke kennis.
Mondkapjes
In de berichten bij Nieuwsuur was sprake van een voorfinanciering van de mondkapjes. De CDA ondernemer zou met zijn kornuiten aan goede en goedkope mondkapjes kunnen komen. Uit China.
Als men de afbeeldingen bekijkt, ziet men een bepaalde naam op de mondkapjes staan. En de eerste vraag is of die mondkapjes van de foto’s horen bij de deal. En uit China komen.
De avondkrant gaf aan dat de overheid alles zelf heeft gefinancierd. Dus verantwoordelijk is.
Minister Van Ark gaf aan dat de deal ging over de prijs en de kwaliteit. Opvallend, daar ze mogelijk niet zijn gebruikt en Tweede Kamer leden zeiden dat de kwaliteit beneden peil was.
Gezien de berichten zou het ministerie 100 miljoen voorgefinancierd te hebben voor 40 miljoen mondkapjes. De vraag is nu wat voor kapjes dit zijn geworden.
Er zijn al heel wat artikelen aan dit ‘probleem’ besteed. Een van de opvallendste was van de site Briefje van Jan. In het artikel ‘Aan Sywert van Lienden’ van Jan Dijkgraaf wordt het een en het ander uitgelegd. Er schijnt een stichting Hulptroepen Alliantie te zijn, die – volgens de eigen verklaring – sinds maart 2020 zich inzet “ … om de medewerkers in de zorg veilig te kunnen laten werken door voldoende beschermingsmiddelen te leveren van hoge kwaliteit … “ De stichting heeft gezorgd voor 30 miljoen producten.
Vlak na de start van deze stichting is een ‘alternatieve entiteit’ opgericht. Dit is Relief Goods Alliance B.V. geworden, die ingezet wordt voor projecten met een andere doelgroep en risicoprofiel. Van dit bedrijf is nog geen site gevonden. De ene keer is een adres in Driebergen te vinden, de andere keer in Hilversum. De ene keer is niemand werkzaam bij de B.V., de andere keer één persoon.
Deze B.V. is volgens de Leeuwarder Courant betrokken geweest bij twee grote opdrachten, met in totaal 40 miljoen mondkapjes voor een totaalbedrag van 100.8 miljoen euro. Dit bedrag is dus door het ministerie voorgefinancierd. Aangezien er geen gegevens van de B.V. te vinden zijn, zijn de prijzen van de stichting gebruikt in berekeningen.
Er vanuit gaande dat geen 40 miljoen IIR (goed voor het openbaar vervoer wordt hier en daar gezegd) kapjes zijn besteld (prijs op de site van 9.90/50 stuks, zou totaal 8 miljoen zijn), zal er mogelijk gekozen zijn voor de FF2 / 1862* kapjes. De prijs is volgens de site 45/20 stuks . Dit zou dus een totaal bedrag geven van 90 miljoen.
Op de site staat dat een ieder terecht kan bij de stichting voor een betrouwbaar aanbod voor persoonlijke beschermingsmiddelen en testmaterialen. Om dit te kunnen borgen is de stichting opgericht. De stichting is – zonder winstoogmerk – aandeelhouder in een werkmaatschappij met de naam Hulptroepen Alliantie B.V. De bestuurders werken onbezoldigd. Opvallend is dat dit een andere B.V. is dan de Relief Goods Alliance B.V.
Met de personen binnen ‘de drie bedrijven’ heeft het ministerie zaken gedaan. De site Briefje van Jan gaat daar verder op in en komt bij heel andere mondkapjes uit. Enfin het ministerie heeft hier het een en het ander laten liggen, o.a. strakke besprekingen over prijs en kwaliteit.
Echter in Nederland kwamen in die tijd elke dag tientallen telefoontjes binnen op de verschillende afdelingen Inkoop van allerlei zorginstellingen. De vloed aan mondkapjes was op enig moment niet meer te volgen. De vraag die nu opwelt is, waar die ‘40 miljoen Chinese mondkapjes’ terecht zijn gekomen of waar die vele pallets op dit moment nog zouden kunnen zijn. Tevens heeft het RIVM minstens de helft van de mondkapjes afgekeurd!
Dat het ministerie hierbij betrokken is geworden, is zeer schadelijk voor de betrouwbaarheid en geloofwaardigheid van de overheid. Ook bij een grote pandemie als die van SARS-CoV-2 virus moeten de regels van Inkoop gehanteerd blijven.
Bonnetjesaffaire
En dan komt meteen het volgende punt, alsof het niet erger kan. Op het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport schijnen miljarden euro’s uitgegeven te zijn aan producten om de Corona-uitbraak te bestrijden. Alleen er zijn geen bonnetjes terug te vinden.
De Algemene Rekenkamer heeft in de afgelopen twintig jaar, zeventien keer fouten in de jaarrekening van het ministerie gevonden. En de Corona crisis heeft dit alleen maar erger gemaakt. Dit omdat medische spullen met spoed ingekocht moesten worden. De Rekenkamer geeft aan dat er te grootte van 5.1 miljard euro niet duidelijk is of de materialen wel goed terecht zijn gekomen.
Dit is trappen tegen alle wetten van Inkoop van Goederen en Materialen. Elke inkoper, hoe hoog of laag in een organisatie, weet de eerste en belangrijkste regel van het Inkopen van Goederen. Die regel is de drie-eenheid en iedereen binnen deze driehoek houdt rekening met de complete regel, maar is tevens verantwoordelijk voor het eigen deel.
positie 1. Inkoop. De (operationele) inkoper heeft de juiste prijs, verpakking, levertijd en andere zaken opgevraagd bij de leverancier waarmee zaken wordt gedaan. In sommige zaken is een proefmonster aangevraagd, zodat de organisatie weet waar men mee gaat werken. Op het moment dat alles in orde is gevonden, wordt een order aangemaakt, waarbij de juiste gegevens worden aangegeven (dit kan schriftelijk, per mail of telefoon)
positie 2. Logistiek. Nadat de leverancier de order heeft ontvangen en verwerkt, wordt een opdrachtbevestiging naar Inkoop gestuurd (die het nogmaals controleert) en een pakbon aangemaakt. Deze laatste bon gaat met de goederen naar de afdeling van de organisatie, die alle geleverde goederen in ontvangst neemt. De geleverde goederen worden gecontroleerd aan de hand van de pakbon en de order. Als alles in orde is, kunnen de goederen aan de aanvrager geleverd worden
positie 3. Crediteuren. Na verloop van een bepaalde afgesproken tijd, stuurt de leverancier een factuur. Deze wordt gecontroleerd aan de hand van de order. Bij afwijkingen wordt alles nagetrokken bij Inkoop en/of Logistiek. Mocht alles kloppen, dan kan de factuur betaald worden.
Ook bij paniek als een Corona-crisis en ook bij een instelling als het ministerie, moet deze driehoek gewoon de werkzaamheden uitvoeren. Als dit niet kan, dan is de verantwoordelijke persoon, in dit kader de minister, niet geschikt om de juiste werkzaamheden uit te (laten) voeren en had onmiddellijk uit het ambt moeten worden gezet. Het hoofd van een organisatie met de driehoek is verantwoordelijk, maar moet ook de verantwoording dragen. Tevens zorgen dat alles loopt zoals het hoort. Op die manier kan er een Algemene Rekenkamer de zaken natrekken en kijken wat er gebeurt is.
Op het moment dat men zegt dat er bonnetjes te grootte van 5.1 miljard niet na te trekken zijn of zelfs helemaal niet te vinden zijn, is dit werkelijk een aanfluiting van de hoogste orde op inkoopgebied. En dan kunnen er plotseling ergens pallets boven water komen, 40 miljoen mondkapjes die wel ingekocht zijn tegen de verkeerde prijs en met de verkeerde kwaliteit, waarbij de ingangscontrole ze heeft afgekeurd. Laat het inkopen van goederen over aan de mensen die het wel snappen. Dan kunnen er ook apparaten binnenkomen, die in de cyclus van label, controle en onderhoud terecht komen. Tevens afschrijving en vervanging die op tijd plaats zal vinden.
Henny A.J. Kreeft
Onafhankelijke Burger Journalistiek
