Een team experts van universiteiten uit de deelstaten Michigan en Pennsylvania heeft de ongeveer 8000 rechtszaken
onderzocht die leidden tot een vonnis van doodstraf. Er werden sinds
1976 in al deze zaken 138 personen onschuldig verklaard in latere
beroepsprocedures. Dat betekent volgens de studie dat minstens 202
personen onterecht werden geëxecuteerd (of op hun executie
wachten).
Het gaat hier niet om personen die in
mindere mate schuldig zouden zijn, omwille van verzachtende
omstandigheden of slechts beperkte medeplichtigheid. Het gaat hier om
burgers die compleet onschuldig zijn, die met andere woorden helemaal
niet betrokken waren bij de misdaden waar ze voor werden veroordeeld.
Ook niet meegerekend zijn personen die
in beroepsprocedures tot een lichtere straf (meestal levenslang
zonder recht op vervroegde vrijlating) zijn veroordeeld en die in
feite ook onschuldig zijn. De overgrote meerderheid van de personen
die hun doodstraf zien omgezet worden, krijgen daarna geen
kans op een nieuw proces.
Omdat ze niet langer executie riskeren,
verschuiven ze immers naar de allerlaatste plaats op de lijst van
prioriteiten van het gerechtsapparaat. Volgens de studie betekent dit
dat op het ogenblik meer dan tweehonderd mensen onschuldig in de gevangenis
zitten voor de rest van hun leven.
Aanvaardbaar
De studie werd gepubliceerd door het
prestigieuze juridische tijdschrift Proceedings of the National
Academy of Sciences. Het exacte aantal mensen dat effectief
onschuldig werd geëxecuteerd, blijft onbekend. Het kan volgens de
studie echter onmogelijk een lager cijfer zijn, omdat het onderzoek
voor alle criteria systematisch de meest conservatieve cijfers heeft
gebruikt.
Desondanks is het cijfer van 4,1
procent hoger dan alle voorgaande schattingen. In 2007 had Antonin
Scalia, een conservatief lid van het Hooggerechtshof, nog verklaard
dat het aantal vergissingen ongeveer 0,27 procent was. Dat vond hij
een aanvaardbaar aantal. Volgens de auteurs van deze studie is deze
bewering onwaar.
Samen met Japan is de VS het enige democratische land ter wereld waar de doodstraf nog wordt uitgevoerd. Verder doen alleen nog veertig dictaturen van allerlei pluimage dit nog.
In de staat Oklahoma is op 29 april 2014 een terdoodveroordeelde gestorven aan een hartaanval nadat de poging om hem met gif te executeren mislukt was. De man kwam tien minuten na het toedienen van het gif terug tot bewustzijn. De aanwezige dokter besloot de executie daarop uit te stellen. Dertig minuten later overleed de 38-jarige Clayton Lockett, een Afrikaans-Amerikaan, veroordeeld voor roofmoord op een 18-jarig meisje in 1997 toen hij zelf 21 was, aan een door extreme stress veroorzaakte hartaanval.
Artikels over de doodstraf:
Er gebeuren ook goede dingen in de VS, zoals de afschaffing van de doodstraf in bepaalde deelstaten
Voormalig VS-president Carter roept op tot moratorium doodstraf
Connecticut, VS: families slachtoffers voor afschaffing doodstraf
