Het nieuwe Oxfam-rapport “Nowhere but out” laat in detail zien hoe een groot aantal mensen op de vlucht en andere migranten zich in een kwetsbare en gevaarlijke situatie bevinden, als gevolg van het Italiaanse opvangsysteem dat het grote aantal aanvragen niet kan verwerken. Deze mensen zijn daardoor verplicht om in gevaarlijke omstandigheden te leven.
Het rapport beschrijft de manier waarop de Franse politie dagelijks niet-begeleide kinderen aanhoudt en hen op de trein naar Italië zet. De Franse politie verandert informatie op de papieren van de kinderen, zodat het lijkt alsof ze ouder zijn of dat ze geheel uit eigen wil terugkeren naar Italië.
Minderjarigen mishandeld
Kinderen geven aan dat ze fysiek en verbaal mishandeld werden, en dat ze ’s nachts vastgehouden werden in cellen zonder water, zonder eten, zonder deken en zonder toegang tot een voogd. Dat is in strijd met de huidige Franse en Europese wetgeving.
Oxfam-teams en partnerorganisaties ter plaatse maken ook gewag van gevallen waarin grenswachters de schoenzolen van migrantenkinderen doorknippen of hun SIM-kaart stelen. Een van deze gevallen betreft een jongeman uit Eritrea die gedwongen werd om een lange, onverharde route te voet opnieuw af te leggen met zijn baby van 40 dagen oud in de armen.
Dit rapport is een vervolg op een vorig rapport van Oxfam over misbruik van migranten, op de Balkanroute. Het verontrust ons dat er zoveel gelijklopende elementen zijn in de slechte behandeling die migranten moeten ondergaan binnen de lidstaten van de Europese Unie.
Achtergelaten in opvangcentra
Veel niet-begeleide kinderen voelen zich verlaten en uiten die gevoelens in de opvangcentra waar ze verblijven. Daar hebben ze geen enkele toegang tot onderwijs en krijgen ze geen informatie over de manier waarop ze asiel kunnen aanvragen of familieleden in andere Europese landen kunnen terugvinden. Na maanden of zelfs jaren wachten beslist een aantal van deze kinderen om hun kans te wagen en op hun zwerftocht alleen verder te zetten. Andere kinderen worden door de opvangcentra aan de deur gezet van zodra ze meerderjarig worden.
Minstens 16.500 migranten hebben tussen juli 2017 en april 2018 de grens overgestoken in de buurt van de stad Ventimiglia. 1/4de daarvan zijn kinderen. Het enige opvangcentrum in de buurt van Ventimiglia, het kamp van Roja, geeft 444 mensen basic opvang. Maar het gebrek aan informatie, de sterke aanwezigheid van politie bij de ingang en de verplichting om digitale vingerafdrukken achter te laten schrikken de meeste migranten af om in het opvangcentrum te blijven.
Zwangere vrouwen slapen onder een brug
Daardoor slaapt een groot aantal migranten onder de verhoogde autosnelweg aan de rand van Ventimiglia. Daar zijn geen toiletten en geen drinkwater. Tenten en hutjes van karton worden er geregeld vernield op bevel van de lokale autoriteiten. Mensen op de vlucht en andere migranten zijn er niet veilig. Oxfam-medewerkers treffen er geregeld gezinnen aan, zwangere vrouwen en niet-begeleide kinderen.
De meerderheid van deze migranten is op de vlucht voor de oorlog en vervolgingen die ze hebben moeten ondergaan in Soedan, Eritrea, Syrië of Afghanistan. Onder hen bevinden zich slachtoffers van verkrachting en marteling in Libië. De meeste van deze mensen probeert landen als Frankrijk, Groot-Brittannië, Zweden en Duitsland te bereiken, waar ze hopen om familie of vrienden terug te zien.
Oxfam: “Hoog tijd voor actie”
“Kinderen, vrouwen en mannen die op de vlucht zijn voor vervolging en oorlog zouden niet nóg eens moeten lijden onder mishandeling en nalatigheid door de autoriteiten van Europese staten”, zegt Bahia Zrikem, migratie-experte bij Oxfam-Solidariteit.
“Europa moet de gebreken in haar asielsysteem rechtzetten en de verantwoordelijkheid voor de opvang van vluchtelingen verdelen over de verschillende landen. De verantwoordelijke regeringen en autoriteiten aan de grenzen moeten de specifieke noden van kinderen respecteren en hun rechten beschermen, in plaats van hen terug te sturen naar andere landen. En deze kinderen zouden niet opgesloten moeten worden of het slachtoffer moeten worden van eender welke vernederende behandeling.”
De situatie in Ventimiglia is het symptoom van het Europese migratiebeleid. Oxfam roept de Europese staten op om te garanderen dat de verantwoordelijkheid ten opzichte van mensen op de vlucht op een eerlijke manier verdeeld wordt over de betrokken landen, met respect voor de Dublin-conventie. Om rekening te houden met de rechtmatige noden van asielzoekers en te verzekeren dat de procedures voor hereniging met familie op een efficiënte manier functioneren; administratieve barrières mogen deze hereniging niet voorkomen. En om zich niet te ontdoen van hun verplichting om solidair te zijn: op dit moment zijn de Europese burgers zelf de enigen die blijk geven van wat menselijkheid en solidariteit, terwijl hun regeringen er niet eens in slagen om hun basisverplichtingen ten opzichte van migranten te vervullen.
