Welke rol gaat het machtige Egyptische leger spelen in het verloop van de revolte tegen president Moebarak? (foto: Al Jazeera)
Nieuws, Wereld, Afrika, Politiek, Egypte, Egyptische revolutie, Militaire rechtbanken -

“Militaire rechtspraak is de norm in Egypte”

CAIRO — De militaire rechtbanken die door Moebarak uitzonderlijk werden ingeschakeld om tegenstanders te straffen, draaien vandaag op volle toeren. Volgens het leger gaat het om een noodsituatie, maar het lijkt vooral een manier om meer controle op de rechtspraak uit te oefenen.

dinsdag 30 augustus 2011 19:36
Spread the love

Amr El-Beheiry’s zaak voor de militaire rechtbank duurde amper vijf minuten. De 33-jarige Egyptenaar werd eind februari gearresteerd en zonder advocaat veroordeeld tot vijf jaar gevangenis voor het overtreden van de avondklok en de aanval op een functionaris tijdens een betoging in Cairo.

Hij is een van de duizenden burgers die verschenen voor een militaire rechter sinds het leger de macht greep bij de volksopstand in februari. De speciale rechtbanken zijn berucht voor hun snelle en strenge rechtspraak. De beschuldigden krijgen niet altijd toegang tot een advocaat en tegen het vonnis is geen beroep mogelijk.

Moebarak gebruikte deze oneerlijke processen tegen burgers die het regime uitdaagden: islamisten, weerbarstige arbeiders en tal van politieke tegenstanders. Het lijkt erop dat de militaire machthebbers in Egypte het speeltje van de ex-dictator geleend hebben.

Onder Moebarak

“Militaire processen zijn een wapen in de hand van het leger”, verklaart advocaat Ahmed Ragheb, directeur van het Hisham Moebarak Rechtencentrum. “Ze gebruiken de militaire rechtbanken omdat die hen meer controle geven dan de burgerlijke rechtbanken met hun onafhankelijke rechters en wettelijke aansprakelijkheid.”

Volgens Ragheb hebben militaire rechters het voorbije halfjaar 12.000 Egyptenaren veroordeeld. Ter vergelijking: minder dan tweeduizend burgers stonden terecht in een militaire rechtbank gedurende het dertigjarige bewind van Moebarak. “Helaas zijn deze processen nu de norm, en burgerlijke processen de uitzondering.”

Volgens activisten wil het leger hiermee een boodschap uitsturen: we dulden geen kritiek op het regime. Sinds het vertrek van Moebarak hebben manifestanten snellere hervormingen geëist. Ze beschuldigen de militaire machthebbers ervan hun eigen belangen na te streven, net als die van leden uit de entourage van de verdreven dictator. Het leger probeert de revolutie in diskrediet te brengen door betogers te bestempelen als bandieten en buitenlandse agenten.

Mishandeling

Een groep van vrouwelijke betogers die in maart werd opgepakt moest naar verluidt een “maagdelijkheidscontrole” ondergaan en werd beschuldigd van prostitutie. “Ze willen ons vernederen zodat mensen zich niet meer durven aan te sluiten bij de protesten”, getuigt de 23-jarige Eman Hussein.

Mensenrechtenorganisaties waarschuwen dat steeds meer burgers hun straf uitzitten in militaire gevangenissen. Ex-gedetineerden hielden een persconferentie waarin ze vertelden hoe ze geslagen en vernederd werden door hun cipiers. Een van hen, Mohamed Soliman, vertelt bijvoorbeeld dat hij naakt moest staan voor 180 medegevangenen. De militaire leiders ontkennen alle aanklachten van foltering en misbruik.

Het leger erkende recent het recht op een eerlijk proces, zoals het verankerd is in de Internationale Verklaring van de Mensenrechten. Maar het noemt de militaire rechtbanken noodzakelijk vanwege de stijgende misdaadcijfers die gepaard gaan met de opstand. De militaire machthebbers benadrukten dat enkel zaken met wapens, verkrachting of een aanval tegen soldaten naar militaire rechtbanken worden doorverwezen.

“Geen enkele burger zou moeten terechtstaan voor een militaire rechtbank”, zei majoor-generaal Mamdouh Shaheen aan journalisten. “Maar gezien de noodsituatie vervangen militaire de civiele rechtbanken tot die opnieuw goed werken.”

Klassenjustitie

Advocaat Adel Ramadan van het Egyptische Initiatief voor Persoonlijke Rechten vindt dat de veiligheid verbeterd is en dat de civiele rechtbanken de extra werkdruk aankunnen. Alle burgers, ook vermeende criminelen, hebben recht op een eerlijk proces, vindt hij. Iedereen die door een militaire rechtbank werd veroordeeld, moet vrijgelaten worden of opnieuw verschijnen voor een civiele rechtbank.

Bovendien ontstaat de perceptie van een klassenjustitie. Terwijl burgers in hoog tempo voor de militaire rechtbanken verschijnen, staan Moebarak en voormalige bevelhebbers terecht in civiele rechtbanken voor de dood van bijna 850 manifestanten tijdens de opstand. “Het lijkt alsof eerlijke processen voor de bevoorrechte klasse zijn”, aldus Ramadan.

Het leger doet ook weinig om deze perceptie uit de wereld te helpen. Nog altijd spreken militaire hoven recht over zaken gaande van een kleine diefstal tot een gewelddadige misdaad, en straffen die variëren tussen zes maanden en vijfentwintig jaar cel. Minstens een tiental beschuldigden, onder hen ook minderjarigen, kreeg de doodstraf.

take down
the paywall
steun ons nu!