Verspreid over de wereldzeeën liggen wapens, heel veel wapens. Ze zijn vooral geconcentreerd in de Baltische Zee, de Middellandse Zee, de Grote Oceaan en het noorden van de Atlantische Oceaan, bleek uit een conferentie die de VN hierover heeft georganiseerd op Hawaï.
Alleen al aan chemische wapens is er tussen 1946 en 1965 in totaal 300.000 ton op de oceaanbodem terechtgekomen. In Amerikaanse wateren liggen meer daan 400.000 met gas gevulde bommen en raketten. In de Baltische zee ligt 40.000 ton aan conventionele wapens, in Australische wateren 21.000 ton en voor de kust van Japan meer dan 6600 ton.
Tsunami
Dat vormt niet alleen een gevaar voor het zeeleven, maar ook voor mensen. “Door de tsunami in Japan is de kans groter dat in zee gedumptie conventionele en chemische wapens kunnen aanspoelen”, zegt Ryo Sato, marien onderzoeker bij Global Green, een Amerikaanse organisatie die is aangesloten bij het Internationale Groene Kruis. “Die wapens liggen in een zee van amper 200 meter diep voor de kust van Japan.”
De hoogste dichtheid aan gezonken schepen en vliegtuigen uit de Tweede Wereldoorlog ligt in de Filipijnen, zegt het Wereld Natuur Fonds. “De riffen zijn er bezaaid met talloze wrakken.”
Het afval heeft consequenties voor het zeeleven. “Voedsel voor zee-organismen en zeevogels zit erin verstrikt”, zegt Finn Longinotto van Global Green. Volgens een studie van de Universiteit van Florida blijven gezonken raketten, torpedo’s en onderzeeërs ook geluidsgolven uitzenden die grote schade toebrengen aan het gehoor van dolfijnen, zeekoeien en walvissen.
Een andere vorm van schadelijk wapenafval is radioactief materiaal. Frankrijk heeft in Frans Polynesië in totaal 137 kernproeven uitgevoerd, waarbij radioactief materiaal is geïnjecteerd in de rotsen. Dat komt in de loop der tijd vrij. Volgens het Internationaal Agentschap voor Atoomenergie is het residu van de proeven verwaarloosbaar klein.
Schildpadden
Nog steeds worden er tests uitgevoerd in kwetsbare gebieden. Zoals in India, waar het leger raketten test in het broedgebied van schildpadden in het Gahirmatha natuurgebied. “Het leger mag geen tests uitvoeren tijdens het broedseizoen”, zegt Biswajit Mohanty van de Wildlife Society van Orissa. “Maar ondanks bezwaren van het natuurbeheer houden ze zich niet aan de regel.” Onlangs nog kwam een raket verkeerd terecht, waardoor in een keer een heel broedgebied van Pacifische zeeschildpadden werd vernietigd, bij het eiland Nasi. “Over het afval dat wordt achtergelaten in zee wil het leger geen informatie geven”, zegt Mohanty.
Voor schietoefeningen heeft de Indiase marine het koraaleiland Netrani uitgekozen, aan de westkust. Dat is een directe bedreiging voor de natuur daar, zegt V. N. Nayak, zeebioloog aan de Karnatak Universiteit. Er zijn veel zeldzame soorten vogels, koralen, vissen, haaien, dolfijnen, slangen en nog veel meer. Het grote aantal kogels, bommen, raketten en torpedo’s zorgt voor massale sterfte, zegt Nayak. “Oefenen op zeldzame soorten is onverantwoord.”
Een woordvoerder van de marine zegt dat de oefeningen onvermijdelijk zijn. “Ze worden al zes decennia uitgevoerd.” Nu de kans op conflict sinds de aanslagen in Mumbai is toegenomen “is de noodzaak om gereed te zijn voor de strijd nauwelijks genoeg te benadrukken.”
