In een vorig leven (jaren ’90)  heb ik altijd geprobeerd om Abou Jahjah niet ideologisch te benaderen. Mijn contacten met hem waren ook zeer beperkt. Voldoende echter om mekaar toen te kunnen contacteren mocht het nodig geweest zijn. Ik zeg gerust dat ik hem nooit gecriminaliseerd heb. Ik zag eerder een militant ‘etnisch leider’ in hem en heb nooit begrepen waarom men zo schrikkelijk tegen hem te keer ging. Meestal zijn dit soort leiders niet de gemakkelijkste mensen om mee om te gaan als ze je ‘aan de andere kant’ plaatsen, maar er is eigenlijk geen enkele reden om een gesprek met hen uit de weg te gaan.

Een eerste ontmoeting tussen Abou Jahjah en mij vond plaats op het Centrum voor gelijkheid van kansen en racismebestrijding. Hij was vergezeld van een of twee ‘bodyguards’, ik herinner het me niet precies meer. Toen ik hem zei dat ik dit eigenaardig vond, omdat hij op het CGKR toch geen risico’s liep, was zijn antwoord dat hij op alles moest voorbereid zijn. (Hij was toen inderdaad al enige tijd in de actualiteit en had problemen.)

Wij hadden een lang gesprek en toen we uit mekaar gingen, zei hij me nog dat ik toch wel anders was dan hij zich voorgesteld had. Hoezo? vroeg ik. Enfin, ik viel beter mee dan hij gedacht had, zei hij, al stonden we natuurlijk beiden niet aan dezelfde kant, vond hij. Maar alla, er kon gepraat worden.  Ik heb hem toen geantwoord dat dit gevoel wederzijds was.

Kort nadien was ik in gesprek met de coördinatoren van het Forum van Joodse Verenigingen te Antwerpen om toch enigszins tot een vergelijk te komen tussen hen en Abou Jahjah  bij het organiseren van manifestaties. Betogen moest kunnen, vond ik, maar toch niet per se in de onmiddellijke omgeving van de joodse wijk te Antwerpen. Ik vroeg hen of ik Abou Jahjah mocht uitnodigen voor een gesprek met hen en ze stemden in. Abou Jahjah ging eveneens akkoord en we kwamen een plaats van ontmoeting overeen te Antwerpen.

Ik meen me te herinneren dat het een zaal in Deurne was. Tot mijn verbazing kwam daar op het moment van de bijeenkomst plots Rob Verreycken opduiken, samen met de regionale televisie. Hij stuurde onmiddellijk aan op moeilijkheden en provoceerde. Ik vroeg Abou Jahjah toen  om zich volledig afzijdig te houden en niet op de provocaties in te gaan. Hij respecteerde dit en vertrok discreet.  De ontmoeting tussen vertegenwoordigers van het Joods Forum en Abou Jahjah vond dus niet plaats. De reden moest men niet bij Abou Jahjah zoeken, maar bij de heer Rob Verreycken. Wie Rob Verreycken geïnformeerd had, heb ik nooit geweten.

Ik heb Abou Jahjah dan nog eenmaal ontmoet, toen we beiden deel uitmaakten van een panel aan de VUB. Ook Hugo Coveliers zat toen in het panel. Je voelde goed dat Abou Jahjah in de zaal een eigen ‘basis’ achter zich staan had. In de marge heb ik hem toen gezegd dat ik het jammer vond dat hij niet in de partijpolitiek gegaan was. Ik suggereerde hem enkele politieke formaties waar ik hem perfect een plaats zag in opnemen. Hij lachte dit weg…  Enige tijd later vernam ik dan dat hij naar Libanon vertrok.

Ik lees dat Abou Jahjah naar Brussel zal komen. Ik ben benieuwd. Eerlijk gezegd, zijn mogelijke invloed lijkt me moeilijk nu al in te schatten. Ik ben ook niet zo zeker dat Brussel het terrein is waar hij meest kans maakt op een nieuwe doorbraak. Ik denk dat het veel meer polariserende Vlaanderen, dat ook duidelijker een agressief assimilatiebeleid doordrukt,  daar meer kansen voor biedt.

De indruk die ik aan dit alles over houd? Er valt zeker met hem te praten. Hij is een groot politiek talent, die echter gemakkelijk de toon aanneemt van een volkstribuun. Hij is nu 10 jaar ouder en wijzer, zegt hij… Ideologisch vond ik hem ‘laïcaal’, zeker geen islamist, maar hij begrijpt wèl dat het islamitisch gedachtegoed deel uitmaakt van de achtergrond van de mensen die hij wil vertegenwoordigen en hij zal dit consequent respecteren.

“Let us wait and see” en hem de kansen bieden. Ik denk dat hij een bijdrage kan leveren aan de emancipatie van minderheden in ons land, of beter: van die mensen onder de minderheden die in een minderheidsstatus zijn blijven hangen… Anderen, die deze status ontgroeid zijn, zullen hem vermoedelijk minder graag zien komen… want zijn kritiek zal zich uiteraard (en mijns inziens terecht) onder andere tegen enkelen van hen richten.

P.S. voor wie het interesseert, voortaan ga ik ook op Twitter: @johanleman