Rol van burgers die zich verenigen
Hoe dan ook. Céline Tellier in de Waalse regering is een belangrijk signaal van de politiek aan de samenleving. Politieke partijen zijn veelal veredelde kiesverenigingen van een beperkt aantal mensen. Politici moeten heel veel ballen in de lucht houden, waardoor ze niet altijd de vinger aan de pols van de bevolking kunnen houden. Laat dat nu net datgene zijn wat organisaties als IEW kunnen bijbrengen. Capteren wat de burger (lokaal) bezighoudt. De synthese ervan maken en deze omzetten in realistische en haalbare voorstellen. En tot slot als doorgeefluik terug doorspelen aan de politiek.
Een groot contrast in ieder geval met de wijze waarop N-VA, CD&V en Open Vld momenteel met burgers en het middenveld omgaan. Het primaat van de politiek is helemaal terug. Politieke partijen hebben geen vertrouwen in burgers die zich organiseren in verenigingen. Er manifesteert zich zelfs een onverdroten dédain jegens bepaalde delen van het middenveld. En, voor het eerst in een kwarteeuw, krijgen middenveldorganisaties zelfs niet formeel de gelegenheid om hun voorstellen aan de onderhandelende partijen en de formateur voor te leggen. Ondertussen regent het in Brussel studies en peilingen die manifest aantonen dat de overgrote meerderheid van de burgers in dit land hun vertrouwen in de politiek kwijt is.
En de politiek doet rustig verder. In eigen boezem kijken is niet aan de orde. Integendeel – als er iemand schuldig is aan die kloof – is dat de burger, zijn echo’s die we vanuit de politiek opvangen. Frustraties over burgers die elke keer weer wat anders stemmen en dan achteraf gaan klagen dat de overheid onbetrouwbaar is omdat het beleid verandert. Een burger, die bij elk besluit waar hij last van heeft, onmiddellijk begint te procederen. Andere politici die zich voorheen laatdunkend uitspraken over ‘onderbuikgevoelens’ van burgers, hebben het plots over ‘terechte zorgen’ en ‘bezorgde burgers’. In de media zeggen zij inmiddels echt te luisteren naar de stille meerderheid.
En zo valt het ook te verklaren dat het middenveld, als verzameling van burgers die zich organiseren, steeds meer uit de boot valt. Hiermee verliest de politiek ook heel wat ‘politiek kapitaal’. Organisaties als Bond Beter Leefmilieu en Natuurpunt bereiken in Vlaanderen miljoenen mensen, waarvan vele tienduizenden burgers die zich elke dag opnieuw op het terrein inzetten om de samenleving beter te maken. Ons gezamenlijk initiatief Gemeente voor de Toekomst is een vat boordevol positieve resultaten. Van burgers en verenigingen die ondervinden dat hun inzet loont. Rond het vrijwaren van een stuk open ruimte in hun omgeving. Rond het opstellen van een natuurgebied. Hoe ze hun straat en wijk verkeersveiliger krijgen. Mensen, die door samen dingen te doen, niet cynisch zijn en hun geloof in de rol van de politiek behouden. Mensen, die merken dat ze vooral in een lokale context met politici kunnen praten, afspraken maken en mooie zaken realiseren.
Zullen we wat lokaal kan, ook nationaal eens waarmaken, beste politici? Ook op dit niveau hebben burgers en verenigingen tientallen ideeën en voorstellen om zichtbare resultaten neer te zetten. Hiermee een oproep aan alle politici van dit land om het middenveld te (blijven) betrekken bij het beleid en zo hun expertise en maatschappelijke rol te erkennen en te benutten. De benoeming van Celine Tellier herinnert meer in het bijzonder de onderhandelaars voor de Vlaamse en federale regering aan de unieke kans om het middenveld een plaats te geven in de opmaak van de regeerakkoorden. Zo kunnen ze ook de Waalse ambitie rond klimaat en natuur doortrekken naar hun beleid.
