Foto: dekeeting.be
Natasja Lories, De Keeting

Mensen in armoede werden vergeten in de pandemie. Wil jij samen met ons het coronapuin voor hen opruimen?

Medewerkers van verenigingen die mensen in armoede bijstaan signaleren de zware gevolgen van de coronapandemie voor deze mensen, die het hard te verduren hebben en zich nauwelijks gehoord voelen. Natasja Lories, coördinator van De Keeting in Mechelen, geeft weer hoe haar collega's en zij dagelijks ploeteren om deze kwetsbare mensen te blijven ondersteunen.

zaterdag 3 juli 2021 17:14
Spread the love

 

Aan u die dit écht wil lezen, Aan de mensen achter de schermen, Aan de regie van het totaalspektakel, Voor de mensen op het toneel.

Terwijl ik dit schrijf, flitsen beelden en gedachten door mijn hoofd. Ik zie mezelf daar nog staan, op 13 maart 2020: voor een groep – ruim zo’n 30-tal – kwetsbare mensen die klaar zitten om onze laatste maaltijd samen weg te werken op 1,5 meter afstand van elkaar, dat was aangekondigd.

Wat water en alcoholgel geven me een boost om de boodschap te verkondigen en het trauma enigszins de baas te zijn… Ik wist toen al dat ik het leven van mijn mensen voor lange tijd overhoop zou gooien met de woorden die volgden.

En ook mijn leven. En dat van mijn team. Dat van u eveneens, dus dat wordt dan “dat van ons”. En ja, die “ons” was toen gedeeld goed.

“Lieve mensen… ik moet jullie helaas vertellen dat we de komende weken onze deuren moeten sluiten, gelet op de maatregelen die genomen werden door de overheid om het coronavirus in te dijken”.

Foto: dekeeting.be

Een bom is het. Ik voel het daveren in mijn ziel. Het hart van de Keeting – onze ontmoetingsruimte – stopt met kloppen voor anderen. We worden aan een machine gelegd en we hebben geen idee hoe lang deze operatie zal duren.

Enkele keren worden we gereanimeerd, tevergeefs. De pijn is draaglijker als we slapen en investeren in het ontwijken van elkaar. Zelfs “teams” begeeft het enkele keren wanneer Vlaanderen elkaar massaal toch wil zien, wil ontmoeten. Uiteraard met de focus op tele en werk.

15 maanden later zien we elkaar – voor velen het eerst – terug in groep. Aan tafels van 4. Joepie, terug fysiek! Of niet?

Er is nog steeds die afstand, én ze hebben deze keer ook lintmeters en plakband bij. Het zijn instrumenten die mensen mee hebben gebracht naar de vereniging, om zich te wapenen tegen iedere vorm van onrecht dat hen (opnieuw) zou worden aangedaan; limieten stellen op het aantal mensen dat welkom is in een ruimte waar je voorheen gewoon binnen en buiten kon lopen, zonder meer. Waar je gewoon jezelf kon zijn. Met alles erop én eraan.

Er heerst voelbaar onrust en het vertrouwen in ons kreeg een ferme deuk, zo blijkt. Dat merk ik op wanneer de lintmeters hun werk doen aan de tafels… Het snijdt, die confrontatie met onze nieuwe realiteit: het resultaat van “social distancing”. Onze strijdvaardige bezoekers hebben het overleefd, daar heb ik nooit aan getwijfeld, maar de angst is nog merkbaar. Welke regels gaan we nu weer opgelegd krijgen?”

De vereniging is geen veilige thuishaven meer, maar een steriele plek waar we iedere dag nog mensen uitsluiten. Daar hebben u en ik samen voor gezorgd. En het vreet mij en mijn collega’s op. De maskers mogen nu eindelijk af.

Foto: dekeeting.be

Eigenlijk ben ik leeg. De inkt die doorgaans in mijn pen zit en vlotjes naar buiten stroomt bij het schrijven van dossiers, verantwoordingen, projecten… is droog. Ik krijg er geen druppel meer uit.

Hoe geloofwaardig ben je (als vereniging) nog, wanneer mensen via media en andere kanalen informatie horen over de versoepelingen die gelden in de maatschappij (de horeca), doch in héél wat organisaties een andere invulling krijgen? Hoe vertaal je dat op maat, zonder uit te sluiten?

“Waarom kunnen we in de horeca wél dicht naast elkaar zitten, zonder mondmasker, én met velen op 1 terras? Alsof ze daar die afstand zo nauwgezet opmeten. Waarom zijn jullie zo streng? We voelen ons niet betrokken!”

“Waarom nemen jullie in de namiddag de telefoon niet op? Waar waren jullie toen ik achter mijn laptop wegkwijnde bij de zoveelste digitale vergadering die mentaal meer van mij vroeg, dan dat ik er ooit voor zal terug krijgen? Of is de armoede voorbij? Ik stop met alles hier. Ik doe niet meer mee.”

Nee. Het voorbije jaar nam armoede alleen maar toe. En dat gebeurde onder uw én mijn neus. Daar kunnen éénjarige projecten nooit tegenop boksen. Zo werkt het niet. Zo zitten mensen niet in elkaar. Mensen uit hun isolement halen vergt tijd. Mensen naar een aanbod kunnen toeleiden als alles gesloten is, vergt creativiteit, doorzettingsvermogen én vertrouwen. En tijd.

Foto: dekeeting.be

Want het is tijd. Iedere seconde dat we structureel geen oplossingen vinden of onvoldoende het engagement aangaan om situaties van mensen te verbeteren op lange termijn, is verloren tijd. Want geef toe: u hebt zich het voorbije jaar vast ook wel eens arm gevoeld, niet?

Het gebrek aan sociaal contact, de honger naar een knuffel, het verlangen naar cultuur of naar wat vrije tijd… Om eens héél even niet in die donkere corona-tunnel te moeten vertoeven?? Het enige verschil is: daar stapt u morgen zo weer uit. Een hele hoop mensen jammer genoeg niet. Die blijven in het duister tasten, op zoek naar wat licht en frisse lucht, naar kwaliteit in hun leven.

Deze coronatornado sloeg genadeloos toe. De binnenkant van mensen die het overleefd hebben is vernield en u moet weten dat het er voordien al niet te fraai uit zag. Het puin ligt in het rond, maar langs de buitenkant valt dat niet op. Zeker niet vanop 1,5 meter afstand. Er is meer voor nodig om dat met het blote oog te willen zien.

Oh ja, over meters gesproken… Qua cijfers doen we het lang nog niet zo slecht. We bereiken intussen 30 mensen die voor eten staan aan te schuiven, iedere week, op vrijdag, en dat is iets wat we voor de coronaperiode niet hadden binnen ons aanbod aan dienstverlening. “Goed weekend, hé!”

Da’s lang geleden… want ieder weekend opnieuw vraag ik mezelf af: hoe gaan we dit puin opnieuw opgeruimd krijgen? Kortom: ik ben niet tevreden met die cijfers.

Het is niet zozeer de angst voor het virus die bij mensen leeft, het is de angst om opnieuw uitgesloten te worden, zélfs in een vereniging waar armen het woord nemen. Het is niet de angst om besmet te worden die bij mensen leeft.

Het is de vrees voor een versoepeling om dan opnieuw afgestraft te worden wanneer de regisseurs overgaan naar een volgende “take”. Alsof je één keer mag likken aan de lolly en hem nadien terug moet afgeven. Vergeet het maar dat mensen die plakstok een volgende keer nog zullen waarderen. Het blijft aan hun geheugen plakken.

Foto: dekeeting.be

U kan het vergelijken met het afschaffen van koffie en thee in de wintermaanden. Drankjes die je innerlijke ziel opwarmen en die niet meer geschonken mochten worden, bijvoorbeeld, waardoor mensen met blauwe lippen ergens anders dienden te verkleumen. Helaas hadden die mensen geen dak boven het hoofd en konden ze onder de daken van tal van verenigingen niet terecht.

Ocharme. Corona maakt ziek, maakt arm én verdeelde ons nog meer. Corona maakt angstig, zorgt voor ongelijkheid en daagt ons uit om orde te brengen in de chaos. Versoepelingen bieden kansen, prikjes zorgen voor immuniteit, doch rampen verdienen hulp.

Want… de voorbije maanden deden we heel wat mensen uit preventieve veiligheidsoverwegingen onrecht aan. We werden massaal op de proef gesteld en de ravage achter de schermen, in menig huiskamer(tje), is enorm.

Ik hoef u niet te vertellen wat de impact van dit alles is op vlak van (psycho)sociaal welzijn en de gevolgen daarvan op een individu, een gezin, een organisatie, voor onze samenleving.

Mocht u bereid zijn om samen met ons dit puin op te ruimen, dan vernemen we dat graag.

 

Natasja Lories is coördinator van vzw De Keeting, een ontmoetingsruimte in Mechelen voor mensen die in armoede leven. De Keeting biedt tevens bad, douche, wasmachine en droogkast, distributie en winkel van kledij (die terug open is sinds 1 juli) en organiseert allerlei activiteiten. Video’s van de activiteiten kan je hier bekijken. De vrijdagmaaltijden werden nog niet hervat.

De organisatie Netwerk Tegen Armoede verzamelde getuigenissen over de impact van de coronapandemie op het leven van mensen in armoede in een Signalenbundel.

Creative Commons

take down
the paywall
steun ons nu!