In 2021 alleen zijn er 300.000 vluchtelingen bijgekomen in Oost-Afrika. Aanhoudende conflicten en natuurrampen gevoed door de klimaatverandering, zorgden de voorbije jaren voor een sterke stijging van het aantal hulpbehoevende vluchtelingen.
De combinatie met de stijgende kostprijs van voedsel en brandstof maakt de crisis compleet. Daardoor wordt namelijk ook de kloof tussen de beschikbare middelen en de behoeften steeds groter.
Rampjaar 2021 voor Oost-Afrika
In een gemeenschappelijke verklaring trekken het VN-Wereldvoedselprogramma (WFP) en de VN-vluchtelingenorganisatie (UNHCR) aan de alarmbel. Meer dan 70 procent van de vluchtelingen in Oost-Afrika krijgt geen volledig voedselrantsoen door financieringstekorten van de hulpprogramma’s.
21-jarige Ethiopische vluchtelinge Almaz Shegaw maakt koffie in een kamp in Oost-Soedan. Foto: UNHCR/Ahmed Kwarte
“De ongelukkige realiteit is dat Oost-Afrika werd geconfronteerd met een jaar van ongekende humanitaire behoeften, gedreven door ernstige klimaatschokken, aanhoudende conflicten, instabiliteit, en stijgende voedsel- en brandstofprijzen”, zegt Michael Dunford, WFP-directeur voor Oost-Afrika.
Een dodelijke mix van geweld, klimaatrampen en Covid-19 heeft de regio in zijn greep. In Ethiopië heeft de burgeroorlog de voorbije maanden opnieuw aan intensiteit gewonnen. In Zuid-Soedan is er sinds de onafhankelijkheid van “het jongste land ter wereld” in 2011 meer oorlog dan vrede geweest.
In Kenia, Somalië en Ethiopië maakt de bevolking op dit moment de ergste droogte mee in veertig jaar, terwijl tegelijkertijd Zuid-Soedan weer wordt geteisterd door overstromingen.
Geen volledig rantsoen
Dit alles zorgt voor enorme vluchtelingenstromen. Oeganda vangt 1,6 miljoen vluchtelingen en asielzoekers op, het hoogste aantal in Afrika. In Soedan en Ethiopië verblijven respectievelijk 1,1 miljoen en 837.000 vluchtelingen en asielzoekers.
De beschikbare middelen voldoen simpelweg niet om alle monden te voeden, aldus de VN-organisaties, met zware gevolgen: “Steeds meer kinderen onder de vijf jaar ervaren een hoge groeiachterstand, omdat ze de voedingsstoffen missen om zich te ontwikkelen”, zegt Clementine Nkweta-Salami, regionaal UNHCR-directeur.
“Gezinnen weten niet waar hun volgende maaltijd vandaan zal komen en gaan enorme schulden aan, verkopen wat ze kunnen of zetten hun kinderen aan het werk”, voegt ze eraan toe. “Het risico op huiselijk geweld neemt toe. Om mensen uit de gevarenzone te krijgen en hen te beschermen tegen ernstige risico’s, moeten ook hun voedselbehoeften adequaat worden aangepakt.” Het WFP heeft 226,5 miljoen dollar nodig om volledige rantsoenen te kunnen verstrekken aan vluchtelingen in Oost-Afrika voor de komende periode van april tot september 2022.
