Zaterdag
11 en zondag 12 oktober 2014 trok de cycloon Hudhud over de
Oost-Indiase deelstaat Andhra Pradesh. De cycloon bracht grote schade
toe aan elektriciteits- en telefooninfrastructuur, het vliegveld en
duizenden huizen, rijstvelden, bananenplantages en suikerrietvelden
in de regio.
In
Japan, dat nog herstelt van de tyfoon Phanfone, bracht de tyfoon
Vongfong afgelopen weekend hevige neerslag en harde wind. Ook hierbij
werd opnieuw grote schade veroorzaakt. Tropische stormen kunnen niet
voorkomen worden, maar er is wel een natuurlijk verdedigingssysteem
dat de schade kan beperken: de mangrovebossen aan de kust. In de hele
wereld wordt de waarde van deze bossen onderschat, zeggen experts.
Verkeerde richting
De
rol van mangrovebossen kwam ook aan de orde op de twaalfde
Biodiversiteitsconferentie (COP12) in Pyeongchang (Zuid-Korea), die
tot 17 oktober 2014 duurde. Daar werd gesproken over het
Strategische Biodiversiteitsplan 2011-2020 en de twintig daarmee
samenhangende doelstellingen, waarover in 2011 in Nagoya, Japan,
overeenstemming werd bereikt.
Een
van de doelstellingen is het verbeteren en veerkrachtiger maken van
ecosystemen, zodat ze weerbaarder worden tegen de klimaatverandering.
Op dit punt is te weinig vooruitgang geboekt, blijkt uit de recent
gepubliceerde Global Biodiversity Outlook 4 (GBO4). Er is volgens het
rapport eerder een ontwikkeling “in de verkeerde richting”
gaande.
Die
negatieve ontwikkeling is goed zichtbaar als het gaat om het behoud
van mangrovebossen, die per hectare zo’n 1000 ton CO2
kunnen opslaan. Dat is meer dan welk ander ecosysteem op land of zee
kan, blijkt uit informatie van het VN-Ontwikkelingsprogramma (UNEP).
De
capaciteit om grote hoeveelheden CO2 vast te houden, maakt
mangrovebossen een cruciaal onderdeel van nationale en wereldwijde
pogingen om de klimaatverandering en rampen te verminderen. Toch
krijgen deze bossen niet de aandacht die ze verdienen, zeggen
experts.
Complex
ecosysteem
Mangroven
zijn bomen die het goed doen in een brakke (gemengd
zoetwater/zoutwater) kustomgeving. Ze zijn te vinden in 123 landen en
bedekken in de hele wereld zo’n 152.000 vierkante kilometer. Meer dan
100 miljoen mensen leven binnen 10 kilometer van grote
mangrovebossen, die vis, bosproducten, schoon water en bescherming
tegen erosie en extreem weer bieden.
De
bossen leveren diensten die jaarlijks 25.000 tot 45.000 euro per
hectare waard zijn, zeggen de auteurs van de UNEP-studie The
Importance of Mangroves: A Call to Action. Ze gaan momenteel echter
drie tot vijf keer sneller verloren dan andere bossen, constateren
zij.
Naast
menselijke activiteit, is de klimaatverandering een serieuze
bedreiging voor deze complexe ecosystemen. Vooral in Zuid-Azië
worden de bossen bedreigd: vergeleken met de oppervlakte in 2000, kan
35 procent verdwenen zijn tegen 2050.
Mangroven
hebben een ingewikkeld wortelsysteem, dat werkt als een natuurlijke
muur tegen stormen, binnendringend zeewater, overstromingen en
tyfonen. Kwetsbare dorpen aan de kust worden zo beschermd, onder meer
tegen tsunami’s..
Natuurlijke golfbrekers
In
oktober 2013 kostte de cycloon Phailin – een van de sterkste
tropische stormen ooit die India bereikte – 53 mensen het leven. Meer
dan 360.000 huizen raakten beschadigd en 8 miljoen mensen leden
schade.
In
oktober 1999 kostte de verwoestende cycloon Odisha het leven aan
8.500 mensen. Twee miljoen huizen werden verwoest. Uit een
impactstudie die na deze storm werd gehouden, bleek dat het dorp met
de minste schade per huishouden, beschermd werd door mangroven.
Volgens
wetenschappers kunnen mangroven de hoogte en kracht van golven
verminderen met 13 tot 66 procent. Ook kunnen de mangroven
overstromingen minder ernstig maken. Jacqueline Alder, hoofd
zoetwater en ecosystemen bij de UNEP-afdeling Milieubeleid en
Implementatie, zegt dat een recente kosten-batenanalyse van de
situatie op Fiji, in de zuidelijke Pacific, erop wijst dat het
planten van mangroven beter werkt dan het aanleggen van een bijna 2
meter hoge zeewering.
Alder
denkt ook dat veel beleidsmakers zich niet realiseren hoe waardvol de
mangrovebossen zijn. “Ze begrijpen meer van de commerciële
waarde van het hout uit traditionele bossen en vinden dat dus
belangrijker.”
