Een verse enquête toont aan dat de helft van de Fransen niet meer achter de Franse militaire aanwezigheid in de Sahel staan. De steun van de bevolking brokkelt af vergeleken bij vorige onderzoeken, en het lijkt voor de overheid steeds moeilijker te worden dit avontuur te verantwoorden…
Op 2 januari kwamen twee Franse militairen om toen hun gepantserd voertuig op een bom reed. (foto: Ministerie van Defensie, F)
Begin 2013 startte president Hollande een militaire interventie om de regeringstroepen van Mali te steunen tegen het MLNA, een afscheidingsbeweging van de Touaregs, en het Ansar Din dat van Mali een islamitische republiek wilde maken, en hun bondgenoten. Waarom eigenlijk? Nadat de Franse troepen met succes een eind gemaakt hadden aan een veroveringstocht van de rebellen, hield Hollande een overwinningstoespraak in de hoofdstad Bamako, op 2 februari 2013. Enkele zinnen daaruit volstaan om een idee te krijgen van de legitimerende retoriek van de gewezen Franse kolonisatiemacht:
‘Ja, het is waar, ik heb op 10 januari een zware beslissing genomen, die van Franse soldaten in te zetten samen met de Malinese. Het was een verzoek om hulp van president Traoré. Het was de plicht van Frankrijk dat handelde in naam van de internationale gemeenschap met de steun van de Europese landen en in het kader van de Verenigde Naties. Ja, wij moesten daar zijn omdat het belangrijk was te strijden, het ging om het terrorisme. Het terrorisme hier in Mali, het terrorisme in West-Afrika, het terrorisme overal. Door zo te handelen gedroeg Frankrijk zich op een wijze die paste bij zijn geschiedenis, bij de Republiek, bij de rechten van de mens en dus van de democratie […] Ja, het terrorisme is teruggedrongen, het is verjaagd, maar het is nog niet overwonnen. […]
‘Frankrijk is aan uw zijde, niet om ik weet niet welke belangen te dienen, wij hebben er geen, niet om een of andere fractie te beschermen of een of andere partij van Mali… Nee, wij zijn aan uw zijde voor heel Mali en voor West-Afrika. Wij vechten hier opdat Mali in vrede en democratie zou kunnen leven.’ (1)
Onbaatzuchtigheid
Deze neokoloniale blabla moest even doen vergeten dat Frankrijk de landen die het beweert te helpen in een stevige greep houdt en dat de nobele, belangeloze hulp moet dienen om de Franse uraniumwinning net over de grens van Mali, in Niger, te beveiligen. Die is van vitaal belang voor de status van kernwapenmacht van Frankrijk en voor zijn kerncentrales. Daarnaast zitten er nog andere interessante stoffen in de Afrikaanse bodem, in Mali bijvoorbeeld nogal wat goud.
Hollande voorzag een interventie van twee maanden. Acht jaar later zijn de Fransen nog bezig met hun edelmoedige dienstverlening. Ondanks hun militaire superioriteit, hun gevechtsvliegtuigen, helikopters en drones, blijken de rebellen niet klein te krijgen, net zoals in Afghanistan. Frankrijk doodt wel regelmatig zogeheten jihadisten, en tussendoor ook wat gewone burgers (wat ontkend wordt of als ‘per ongeluk’ wordt geklasseerd), maar het verzet blijft duren. Nu er onlangs weer Franse soldaten omkwamen doordat twee militaire voertuigen op een bom reden, nemen de kritische opinies over de eindeloze interventie van twee maanden toe. Er zijn nu 55 Franse militairen gesneuveld in de Sahel, en er is geen vooruitzicht op een echte overwinning.
De enquête bij een representatief staal van de Franse bevolking onthult ook interessante details. De interventie krijgt het meest steun van de partij van Macron (LREM, 66%), wat niet verbaast van de partij die de president levert. De Republikeinen bieden maar 48% steun, het Rassemblement National van Marine Le Pen 38%. Bij links is er het meest steun, bij de Parti Socialiste 61%, bij de ecologisten 51%, bij La France Insoumise 43%. (2)
(1) Geciteerd in: Roland Laffitte, La Ronde des Libérateurs, de Bonaparte à Hollande, alfAbarre 2013, p. 100 e.v.
(2) Enquête door het onderzoeksinstituut IFOP in opdracht van het weekblad Le Point bij 1004 personen, representatief voor de Franse bevolking van 18 jaar en ouder, gerealiseerd door een online bevraging met een zelf ingevulde vragenlijst op 5 en 6 januari 2021, zie:
