© Lode Vanoost
Reportage, België -

Malaise bij NMBS dieper dan niet-opgenomen vakantiedagen

Ging de recentste staking bij de NMBS over een miljoen vakantiedagen die niet opgenomen kunnen worden? Dat speelde zeker mee, maar de malaise zit veel dieper. Zo blijkt toch uit getuigenissen vanop de werkvloer bij de spoorwegmaatschappij.

dinsdag 8 juli 2014 13:09
Spread the love

Veel kans dat de
sociale spanningen bij de NMBS in september opnieuw oplopen. In de
kranten kom je alles te weten over boze reizigers. Zelfs de mening
van mensen die nooit de trein nemen komt ruim aan bod. Maar waarom loopt een deel van het personeel er zo ontevreden bij?

X – zo noemen we hem, want werknemers van een openbaar
bedrijf mogen niet zomaar in de media getuigen – praatte
in de aanloop naar de staking met zijn collega’s en schreef hun
verzuchtingen op.

Conflicten

“Ik heb zelf vijf
jaar aan het loket gewerkt. Ik had recht op zeven opleidingen, ik heb
één keer toelating gekregen om een opleiding te volgen. De reden
was elke keer personeelsgebrek. Nochtans komen er telkens nieuwe
producten bij en er zijn ook de technische veranderingen. Met als gevolg dat de klanten, dankzij het internet, vaak beter op de hoogte zijn dan de loketbedienden.”

“Om het aantal
loketten te verminderen wordt het aanbod beperkt. Zo zijn er in de
provincie Luxemburg maar twee plaatsen waar je
internationale producten kan kopen. Tickets voor de nachttrein moet
je nochtans afhalen aan een loket, je kan ze niet zelf printen.
Dat leidt tot nodeloze conflicten aan het loket. Je jaagt klanten ook
over de grens naar Luxemburg en Frankrijk waar het vaak nog
goedkoper is.”

Schaamte

“In Brussel-Centraal loopt de wachttijd aan het internationale loket soms op tot
60 minuten. Als je als loketbediende dan een klant voor je krijgt die
al zo lang staat aan te schuiven, zou je van schaamte onder de grond kruipen. Uitgescholden worden is niet ongewoon.”

“Voor de
internationale verkooppunten in Brussel-Zuid en Brussel-Centraal werden acht
halftijdse werknemers aangenomen. Zij werken vier dagen van vijf uur. Eén
van hen heeft op vier maanden tijd al 47 overuren geaccumuleerd, de
anderen niet veel minder. Die overuren mogen niet uitbetaald worden. De meeste van deze werknemers zouden zelf liever voltijds werken maar dat wordt geweigerd. De job
heeft glijdende uren en kan dus niet gecombineerd worden met een
andere halftijdse baan. Dat werd nochtans beloofd bij de aanwerving.
Resultaat: twee mensen willen er al weg, de anderen zijn gedemotiveerd.”

“In Brussel-Centraal zijn tussen 14u00 en 14u30 nog maar twee loketten open. Dit halfuur
valt tussen twee ‘shiften’. Hoe minder personeel er is, hoe
moeilijker het wordt om de gaten op te vullen.”

Aflossing

“Als een klant belt naar de verkoopdienst van NMBS-Europe, heeft hij kans werknemers met vier verschillende contracten aan de lijn te krijgen.”

“Een ander
voorbeeld: een man die de interne post verzorgt, heeft officieel een
4/5de baan maar moet in juli drie weken aan een stuk zes dagen van
acht uur.”

“Iemand kreeg op
zijn vrije dag telefoon dat hij onmiddellijk moest opdraven om iemand
anders te vervangen. Alleen was hij zelf onbereikbaar en was het zijn
vrouw die opnam. ‘Dan is hij onwettig afwezig’, klonk het
genadeloos. Ze houden de agenten gewoon dom om ze daarna alles te
laten doen.” (verklaring van een collega van de interne post waar de bedienden geen
toegang hebben tot een pc om de echte regels te kunnen inkijken).

“Wie achter een
loket zit, mag alleen naar het toilet als er aflossing is. In sommige
stations is er één loketbediende. Als je dan toch even naar het toilet
gaat, staan er bij je terugkeer zuchtende klanten op wier gezicht je kan lezen: ‘wat zijn die ambtenaren toch lui’.”

Gepassioneerd

“De meeste
werknemers van de NMBS zijn gepassioneerd door hun job en hun
bedrijf. Men noemt ons niet voor niets ‘cheminots‘. Er zijn niet zoveel werknemersgroepen die nog een eigen naam hebben. Maar de laatste jaren is de angst binnengeslopen. We
zien dat alles in filialen wordt gestopt en dat die klaargemaakt
worden om te verkopen.”

“In de media werd gefocust op die één miljoen vrije dagen die we niet kunnen opnemen, maar de manier waarop die opgestapelde dagen tot stand komen is veel belangrijker.”

“Toen bekend
werd dat de staking doorging, reageerden veel werknemers: mooi zo,
kan ik eindelijk eens een dag thuisblijven want vrije dagen krijg ik
toch niet.”

Liberalisering

“In 2023 wordt het
binnenlands reizigersvervoer op het spoor geliberaliseerd in Europa.
Wat zal er dan gebeuren? Het hangt als een zwaard van Damocles boven
ons hoofd. Spoorwegmaatschappijen in onze buurlanden bereiden zich
volop voor en zijn al actief op de Europese markt. De Nederlandse
Spoorwegen doen zaken in Groot-Brittannië via hun internationale tak Abellio. Arriva van de Deutsche Bahn is in bijna vijfiten landen actief.”

“In België worden enkel filialen opgericht die vooral de boel kapotmaken. Ik maak mij zorgen
over die privatiseringsdrang. Treinchauffeurs krijgen met
belastinggeld een opleiding van dertien maanden en worden dan
overgeheveld naar een privébedrijf. NMBS-baas Jo Cornu zelf waarschuwt voor een
Sabena-drama. Het failliet van Sabena was te danken aan politieke spelletjes, na de
overname door een buitenlands bedrijf en het gekonkelfoes van Swissair.
Dat is precies wat wij willen vermijden.”

dagelijkse newsletter

take down
the paywall
steun ons nu!