Uiteindelijk zijn het de schrijvers die winnen. Ook al mogen performers het grote succes in hun dagen oprapen, achteraf zijn het de mensen die niet de buitenkant, maar wel de content leveren die overwinnen. Kijk naar Bob Dylan en Leonard Cohen. Allebei beschuldigd dat ze niet konden gitaar spelen of zingen, maar allebei mooi in de derde leeftijd en toch nog makers van platen die er toe doen. Iets wat je niet kan zeggen van al hun zogenaamd technisch véél betere leeftijdgenoten die al dertig, veertig jaar over hun hoogtepunt zijn en al lang louter legende zijn.
Het is een les uit de geschiedenis, niet de acteur, maar wel de auteur kan de eeuwigheid halen. De andere moet zich – net als een sportman – slechts met de roem van een paar generaties tevreden stellen. En dat is waar Dylan en Cohen binnenkomen. Zij zijn op de eerste plaats dichters, auteurs, grootheden die vanuit de taal geest en hart diep raken en ze ook nog weten te gieten in vaak briljante muziek.
Leonard Cohen is op alle vlakken een buitenbeentje. Hij liet zijn carrière als succesvol dichter en schrijver staan voor een bestaan als zanger. In feite was hij toen al behoorlijk oud. De man was namelijk 34 toen hij in 1967 debuteerde. En het zijn de songs die Cohen onsterfelijk maakten. Want hoe weinig commercieel zijn heerlijk donkere stem ook is, toch hoort iedereen dat de Canadees met een paar welgemikte woorden een complete wereld kan oproepen en aan elk soort van werkelijkheid een fabelachtige draai kan geven. Als een èchte dichter. Wat hij dus ook is, bij hem geen zinloze frasen, maar een complete wereld voor en na elke komma. We denken maar aan ‘Hallelujah’ dat – velen weten het niet – over seks gaat. Net als Dylan bestaan er dan ook ontelbare coverversies van Cohens nummers, want ze overstijgen zijn lijzige zang.
De zanger is inmiddels 77 en toch brengt hij nog eens een plaat uit met nieuwe nummers. Het was al lang geweten dat Cohen een behoorlijke reeks van onuitgebrachte nummers klaar had liggen (zie de week in muziek van 24 mei 2011). De vorige plaat stamt al uit 2004, maar toch was Cohen de laatste jaren niet van de radar verdwenen door een reeks van succulente concerten. De warme, zeg maar magische, sfeer die hij daar creëerde, is ook terug te vinden op Old Ideas. En de plaat begint meteen met één van de hoogtepunten ‘Going Home’, een song die we gerust bij zijn allergrootste classics mogen parkeren. Vol met zelfspot en monkelend gebracht, is het puur genieten. Ook de andere songs – het bluesy ‘Darkness’ bij voorbeeld – weten een beetje Cohenliefhebber mateloos te boeien. Het fijne daarbij is dat de muzikale omlijsting nergens als geforceerd overkomt. Niet dat dit een unplugged plaat is, maar toch werd er nergens gekozen voor modieuze trucjes, maar voor een natuurlijk, weinig assertief geluid dat de woorden en de donkerbruine stem van de meester subtiel ondersteunt. Old Ideas is dan ook een ouderwets goede plaat.
Beoordeling ++++
(Columbia)
