Wie de buitenkanten van de muziek een beetje volgt, kon de laatste twee jaar merken hoe de naam James Blake (zijn voornaam en middelste naam, zijn achternaam houdt hij liever voor zichzelf) meer en meer opdook.
Blake (22) studeerde muziek aan de Londense Goldsmiths University, maar in zijn avonduren kroop de man achter zijn laptop en maakte hij tracks die eerder als dubstep te omschrijven vielen.
Via diverse releases als “Air & Lack Thereof”, de ‘Bells Sketch’ EP, ‘CMYK’ en ‘Klavierwerke’ werd hij steeds meer opgemerkt. Platen waarop hij zijn stem ernstig vervormde, maar tegelijk liet horen dat hij een vocalist eerste klasse is. Zelf citeerde hij als grote voorbeelden Justin Vernon (van Bon Iver), Sam Cooke en – voor haar heldere stem -Joni Mitchell. Live ging hij daarenboven aan de slag bij Mount Kimbie, een van de beste dubstepacts van het moment. Verder bleek hij ook een excellente remixer. Vooral Untold’s ‘Stop What You’re Doing’ zorgde ervoor dat zijn naam bij alle dubstep-insiders genoteerd werd.
Maar –eerlijk is eerlijk – eind 2009 liet Blake al weten dat hij aan een full-cd werkte die hij onmogelijk als dubstep kan betitelen en die zou focussen op zijn stem. De sceptici die nu zeggen dat de man dubstep slechts als een vehikel voor de hype gebruikte, hadden hun huiswerk beter moeten maken. James Blake is dan ook het zeldzame geval waar de hype zelf de artiest opzocht.
Het is wel zo dat wie vertrouwd is met Blakes producties uit 2009 en 2010 heel andere verwachtingen zal koesteren omdat de elektronica hier echt een stap terugzet. Wie aangetrokken wordt door zijn cover van Feists ‘Limit To Your Love’ (inmiddels zelfs al in de top tien van de ultratop 50…) zal dan weer moeten ondervinden dat Blakes hoogst intelligente, maar uiterst spartaanse productie, vrij moeilijk voor poporen is.
Blakes stem mag dan herinneren aan pure soulstemmen als die van Bill Withers – meest opvallend bij ‘Give Me My Month’ – , maar de manier waarop hij liedjes maakt heeft veel weg van zorgvuldig sculpteren. Zijn songs vertrekken van een paar vocale lijnen en dan haalt de Brit er stukjes af of voegt hij er subtiele effecten aan toe. Het effect is dan ook nieuw en tegelijk doet het vertrouwd aan. Dat blijkt bij voorbeeld uit hoogtepunt ‘The Wilhelm Scream’ dat langzaam verschuift als een compositie van Philip Glass. Het toevoegen van het orgelsound geeft het geheel zelfs iets gospelachtig.
Blake lijkt oppervlakkig een minimalist, maar wie de koptelefoon opzet, stapt een compleet andere wereld in. Het op de sterke zin ‘My brother and my sister don’t speak to me but I don’t blame them’ gebaseerde ‘I Never Learnt To Share’ bijvoorbeeld lijkt wel a-capella, maar onder de oppervlakte zit er pure ambient elektronica, die naar het einde heerlijk jazzy wordt. Dat hij uit de experimentele hoek komt, laat hij slechts af en toe doorschemeren, bij voorbeeld in ‘Lindisfarne II’ waar de elektronica haast klinkt alsof ze opgepikt werd van een mp3 van heel lage kwaliteit. Een bewust verstoren van de hi-fi-normen als statement. En zonder de rustige sfeer van de cd te doorbreken, serveert hij verder een sterk staaltje van zijn cut-up technieken naar het einde van ‘Why Don’t You Call Me’ toe. Ook kan Blake in het eerder al vermelde ‘Give Me My Month’ gewoon alle elektronica overboord gooien, wat bewijst dat hij al bezig is alle zelfopgelegde grenzen te doorbreken. De cd stijgt door al die zorgvuldige accenten en intrigerende openingen dan ook ver uit boven het gemiddelde pop- of hypeproduct. Niet te missen.
Beoordeling: ++++
(Universal)
