Nieuws, Economie, Politiek, België, Bedrijven, Vennootschapsbelasting, Analyse, Loonhandicap, Winstbelasting, Loonsubsidies - Phi Rana

Loonhandicap is niet enige economische graadmeter

Waarom behoren de Belgische bedrijven met een ‘loonhandicap’ van meer dan 16 procent toch tot de meest winstgevende van de EU? In deze bijdrage een analyse van de Belgische ‘loonhandicap’.

dinsdag 10 december 2013 12:20
Spread the love

Loonhandicap is inderdaad belangrijke economische graadmeter

Wie er tijd voor heeft kan ik een studie van het Planbureau aanraden waar je een duidelijk overzicht krijgt van de loonhandicap van België ten opzichte van de buurlanden. Ook in deze studie wordt uitgegaan van een loonhandicap van 16,4 procent.

DeWereldMorgen.be

Bovenstaande grafiek geeft de loonhandicap in bruto cijfers weer, dit wil zeggen het totale bedrag dat de werkgever uitgeeft, met inbegrip van loonsubsidies. In België zijn de loonsubsidies veel omvangrijker dan in het buitenland, waar die meestal verwaarloosbaar zijn. Wat in deze grafiek opvalt is dat de loonhandicap zeer verschillend is afhankelijk van de betrokken sector.

Productiviteit is echter even belangrijk

In 2012 was volgens de Amerikaanse organisatie The Conference Board, die op wereldschaal economische evoluties bestudeert, België het 4de productiefste land ter wereld. Enkel Luxemburg, Noorwegen en de VS gaan ons vooraf. Ten opzichte van Duitsland zijn we bijvoorbeeld 8.6 procent productiever per gewerkt uur. Wanneer productiviteit in rekening wordt gebracht bij de loonkost, blijkt het loonverschil met de buurlanden er dus totaal anders uit te zien.

DeWereldMorgen.be

De sectoren met de grootste handicap (horeca en publiciteit) zijn bovendien per definitie weinig mobiel. Een restaurant verhuist niet zomaar naar een ander land omdat de lonen daar lager zouden zijn.

Bovendien zijn er ook de loonsubsidies van de overheid

Het klopt dat de sociale lasten hoog zijn in België. De media geven bovendien de indruk dat ze de laatste jaren fel zijn toegenomen. Op basis van de nationale rekeningen – dit zijn de financiële resultaten van de Belgische economie – van niet-financiële ondernemingen, valt op dat tussen 2003 en 2012 amper beweging zit in het percentage van de sociale lasten ten opzichte van de lonen. Subsidies daarentegen zijn sinds 2010 fel gestegen. Terwijl de impact van loonsubsidies in 2003 slechts 2,7 procent was (33,9 min 31,2) is dit tegen 2012 opgelopen tot 7.9 procent (34,1 min 26,2) van lonen.

DeWereldMorgen.be

Hoe belangrijk zijn loonkosten werkelijk voor een bedrijf?

De gegevensbank van de Banque de France laat een vergelijking toe van verschillende economische sectoren in de meeste EU-lidstaten (zonder gegevens voor Groot-Brittannië en slechts 2 jaar voor Nederland) . De loonkost als percentage van de omzet tussen 2000 en 2011 (met voor Oostenrijk en België ook gegevens voor 2012) geeft volgende grafiek:

DeWereldMorgen.be

Hieruit blijkt dat de loonkost als percentage van de omzet voor België tussen de 12 en 13 procent bedraagt. Enkel Italië heeft nog een lager percentage. Duitsland kende in deze periode een bijna permanente daling, om in 2011 dat van België te evenaren. Oostenrijk, Spanje en Frankrijk blijven meer dan 4 procent boven het Belgische niveau.

De impact van de loonkosten in België is dus relatief kleiner dan in veel andere EU-lidstaten. Het is moeilijk om een eenvoudige verklaring te geven voor dit fenomeen, maar de specifieke mix van bedrijven, in combinatie met de hoge productiviteit in België, is een goede gok.

Belastingen op de winst maken een groot verschil

Een recente studie van het consultancy bedrijf PriceWaterhouseCoopers toont dat de loonlasten in België tot de absolute top behoren in de EU. Deze studie gebruikt echter slechts één bedrijf als voorbeeld en houdt geen rekening met fiscale optimalisatie en loonsubsidies.

Uit deze studie blijkt echter ook dat België, met uitzondering van Spanje, een van de laagste belastingtarieven op winst heeft. Uiteindelijk is een bedrijf enkel geïnteresseerd in winst na belasting. Een eenzijdige focus op het aandeel van de loonkosten geeft dus een vertekend beeld van het geheel.

DeWereldMorgen.be

Belgische bedrijven minder winstgevend dan hun EU-concurrenten?

De berekeningen van de Banque de France geven een vergelijkende grafiek van de nettowinst (na belastingen) op onderstaande grafiek (eveneens voor de periode 2000-2012). Daaruit blijkt dat ondanks de hoge loonlasten Belgische bedrijven bij de top behoren qua winstgevendheid.

Enkel Oostenrijk slaagt er na de economische crisis in om in de buurt van de Belgische cijfers te geraken. Opvallend zijn ook de lage cijfers voor de Duitse bedrijven. De lagere lonen in Duitsland blijken het winstpotentieel van de Duitse bedrijven echter niet positief te beïnvloeden. Hoogstwaarschijnlijk verlaagt men daar de prijzen om marktaandeel te behouden (tot 2009 sloten meer Duitse bedrijven de boeken dan dat er nieuwe opgericht werden). 

Dat kan een indicatie zijn van stevige interne competitie die wel de druk op de lonen verhoogd heeft, maar de winstgevendheid niet heeft verbeterd. Besluiten dat lagere lonen automatisch meer winst betekenen wordt door deze werkelijkheid niet aangetoond.

DeWereldMorgen.be

Besluit

Loonkosten zijn slechts één deel van het plaatje. Wie zich eenzijdig concentreert op de loonkosten en terwijl geen rekening houdt met de productiviteit, de loonsubsidies, het proportionele aandeel van loonkosten in het totale productieproces, de effectieve winstbelasting en uiteindelijk met de winstmarge (waar het uiteindelijk om draait) houdt de mensen een rad voor de ogen. Uit deze cijfers blijkt met andere woorden dat het loonkostendebat misbruikt wordt voor andere doeleinden. 

Phi Rana

take down
the paywall
steun ons nu!