Woensdag kondigde president Sarkozy aan op 28 juli een speciale vergadering te organiseren “over het gedrag van sommige rondtrekkende mensen”. Dit na een recentelijk geweldincident in de Loirestreek waarbij een dorp werd aangevallen.

De agenda van deze aangekondigde vergadering was voor de betrokken bevolkingsgroepen des te pijnlijker: Sarkozy wil alle onregelmatige kampen van Voyageur- en Roma-zigeuners sluiten. Dit uitgelekte document veroorzaakte een furieuze polemiek in heel Frankrijk.

Racistische stigmatisering

Woensdag deelde de Liga voor Mensenrechten in Parijs het volgende mee via televisiezender TF 1: “Door de etnisch gerichte aankondiging van de ontmanteling van alle onregelmatige kampen, heeft de president van de republiek gekozen voor een racistische stigmatisering van Roma-zigeuners en Voyageurs.”

De Europese Groene Partij – Europese Vrije Alliantie (EGP-EVA) publiceerde op de website Mediapart.fr een persbericht over dit stigmatiserend discours van Sarkozy: “Bestrijding van criminaliteit is één ding. Maar het stigmatiseren van gemeenschappen is iets anders.”

Verschil tussen beide gemeenschappen

Roma-filmregisseur Tony Gatlif reageerde vrijdag in de Franse krant Libération: “De wijze waarop de regering verwijst naar Voyageurs en Roma-zigeuners is vernederend. Weet de president eigenlijk wel waar hij over praat? Voyageurs of Manoesjen zijn al generaties lang Frans. Ze zijn perfect in orde. Zij zijn geen delinquenten.”

Pierre Hérisson, senator voor de politieke partij Union pour un Mouvement Populaire (UMP), verduidelijkt in deze krant het verschil tussen Voyageurs en Roma-zigeuners: “Voyageurs zijn Franse burgers en Roma-zigeuners zijn vaak nieuwkomers.”

Capaciteitsprobleem en verwoestingen

EGP-EVA wijst in het persbericht op Mediapart.fr nog op een ander probleem. In 2000 is er een wet goedgekeurd die veel plaatsen moest reserveren voor Voyageurs. “40 procent van deze gereserveerde plaatsen is nu pas open”, laat de Europese groene alliantie weten. “De overheid is zelf verantwoordelijk voor de ‘onregelmatige kampen’ die Sarkozy massaal wil ontmantelen.”

De organisatie Romeurope komt op voor de rechten van Roma-zigeuners in Frankrijk. Op haar website laat zij weten dat er de afgelopen twee maanden al zeker zes Roma-zigeunerkampen zijn ontmanteld.

In juni verwoestten de bulldozers al kampen in Bordeaux, Montpellier, Saint-Etienne en in de Vooralpen. Deze maand werden er kampen in Saint-Denis bij Parijs en in Duinkerke ontmanteld.

In Saint-Etienne zouden de bewoners al een ‘bidonville’ hebben opgebouwd aan de rand van de stad.

Film over Voyageurs en Roma-zigeuners

Wie beter wil begrijpen waarom veel Voyageurs en Roma-zigeuners stigmatisering  als zeer pijnlijk ervaren, kan gaan kijken naar de film Liberté van Tony Gatlif. In zijn nieuwste film toont cineast Gatlif welk lot deze gemeenschappen gedurende de Tweede Wereldoorlog moesten ondergaan.

Bronnen:
TF 1
Mediapart
La Libération
Romeurope

Opmerking van de auteur: de term ‘zigeuner’ is voor veel Voyageurs en Roma-zigeuners een beladen term. Een tijd geleden kozen veel van hen voor de term ‘Roma’.

Binnen de ‘Roma’ zijn verschillende groepen. ‘Voyageurs’ en ‘Roma-zigeuners’ zijn er daar twee van. Andere termen voor ‘Voyageurs’ zijn: ‘woonwagenbewoners’ of ‘Manoesjen’. Soms worden ‘Roma-zigeuners’ ook kortweg vermeldt als ‘Roma’s’.