De community ruimte is een vrije online ruimte (blog) waar vrijwilligers en organisaties hun opinies kunnen publiceren. De standpunten vermeld in deze community reflecteren niet noodzakelijk de redactionele lijn van DeWereldMorgen.be. De verantwoordelijkheid over de inhoud ligt bij de auteur.

Opinie -

Liever 30-urenweek dan (afbouw van) tijdskrediet

maandag 24 oktober 2022 12:40
Spread the love

 

De stelsels van tijdskrediet en ouderschapsverlof en de andere thematische verloven kennen doorheen de jaren een groeiend succes omdat ze tegemoetkomen aan een duidelijke maatschappelijke wens voor een beter evenwicht tussen werk en privéleven.

Het wordt wel steeds moeilijker om er nog aan uit te geraken, om de wijzigingen (jojo- en kaasschaaf) te kunnen volgen. Om individueel of op gezinsniveau te kunnen inschatten wat zelfs later de effecten op het rustpensioen of gezinspensioen zullen zijn.

Ook deze regering kondigde in 2020 een herziening aan via een overleg met de sociale partners over de “vereenvoudiging, harmonisering en optimalisering van de verschillende verlofstelsels, met specifieke aandacht voor de motieven zorg en combinatie van werk en gezin.” Het sociaal overleg speelt dus een belangrijke rol in dit verhaal. De laatste versie van het tijdskrediet is trouwens gebaseerd op een collectieve arbeidsovereenkomst gesloten door de sociale partners (cao nr. 103). Maar nu blijkt dat de regering in het kader van het begrotingsakkoord (11 oktober 2022) zonder overleg inbreekt in het systeem van tijdskrediet om te kunnen besparen. Tijdskrediet zou vanaf 1 januari 2023 moeten beginnen voordat het kind vijf jaar is, waar dat vandaag acht jaar is. Dat komt trouwens overeen met de leerplichtleeftijd. De inkorting lijkt ons bijzonder moeilijk wanneer er een kind met een beperking is of met een langdurige ziekte. In het geval van tijdskrediet met motief ‘zorgen voor je kinderen jonger dan 8 jaar’ zal nog maar 48 maanden opgenomen kunnen worden, tegenover 51 maanden vandaag. Ook de voorwaarden wijzigen: drie jaar aan de slag zijn in plaats van twee jaar eer men er recht op heeft. Bij tijdskrediet landingsbaan (voor 50-plussers) wordt er geschrapt in de extra vergoedingen. Dat alles zou een besparing van 17 miljoen euro moeten opleveren.

In 2021 waren er volgens de RVA-statistieken in het algemeen stelsel gemiddeld 3.974 werknemers die tijdskrediet voltijds opnamen waarvan 3.497 vrouwen (87,99%). Gemiddeld 4.910 werknemers namen halftijds tijdskrediet op waarvan 4.450 vrouwen (90,63 %). Van een vermindering met 1/5de tijdskrediet maakten 28.991 werknemers gebruik waarvan 22.609 vrouwen (77,98%). In het tijdskrediet eindeloopbaanstelsel (50 tot 65 jaar en meer) stapten 53.063 werknemers waarvan 22.532 vrouwen (42,46%). Tijdskrediet voor de opvoeding van een kind jonger dan 8 jaar is het belangrijkste motief en blijft een ‘vrouwenzaak’. Tijdskrediet landingsbaan heeft meer succes bij ‘mannelijke’ dan bij ‘vrouwelijke’ werknemers.

Tijdskrediet is het verlofstelsel dat het vaakst wordt opgenomen. Voor de regering was de berekening/keuze blijkbaar snel gemaakt. Hoewel, uiteindelijk gaat maar het om een beperkt aandeel werknemers die in het systeem stappen. De maandelijkse premie is niet zo hoog; ongeveer 700 euro voor voltijds tijdskrediet. Enkel werknemers of gezinnen met een voldoende hoog loon/gezinsinkomen kunnen er gebruik van maken.

In die zin zijn we niet echt een fan van het systeem van tijdskrediet en verlofstelsels in het algemeen. De 30-uren week met behoud van loon is voor de Vrouwenraad wel een duurzame oplossing die voor alle werknemers is weggelegd en geschikt om langdurige arbeidsafwezigheid van het werk te vermijden en werkbaar werk beter te garanderen. Dit zou bovendien de gendergelijkheid in de hand werken. Via verlofstelsels naar een kortere werkweek evolueren is dus niet de ideale piste, te meer omdat er telkens in functie van de conjunctuur aan gesleuteld wordt en deze zogenaamde neutrale maatregelen er toch toe leiden dat gemiddeld meer vrouwen ze opnemen omwille van hun gemiddeld lagere lonen (loonkloof m/v). Maar we beseffen ook dat zolang er geen 30-uren week bestaat, de afbouw van de verlofstelsels in tijd en premie geen goede zaak is en daarom eisen we zelfs een 100% verloning gezien de vrijgekomen tijd dient om vooral informele (zorg)arbeid te nemen die de nodige erkenning verdient, ook voor de lagere verdieners. Bovendien zullen voornamelijk vrouwen bij de afbouw van het tijdskrediet dan naar deeltijdse arbeid grijpen en dat is zeker niet de ideale oplossing omwille van loonverlies en gevolgen voor pensioenopbouw van de betrokkenen. Vrouwen op die manier buiten de arbeidsmarkt duwen zal de samenleving op termijn méér kosten.

Creative Commons

take down
the paywall
steun ons nu!