Het heeft een tijd geduurd, maar de kerk van het langer werk heeft inmiddels ook de nieuwe Europese statistiek over de gemiddelde loopbaanduur ontdekt. Voor België (2010) komt die uit op 32,5 jaar. 35 jaar bij de mannen en 29,9 jaar bij de vrouwen. Dat gemiddelde van 32,5 jaar is al drie jaar beter dan in 2001 (29,5 jaar). Maar nog een eind onder het Europese gemiddelde (34,2 jaar) en ver onder Duitsland (36,8 jaar) en Nederland (39 jaar).
Het is al een vooruitgang dat men niet meer kijkt naar de gemiddelde uittredeleeftijd. Want die zegt niks over de lengte van de loopbaan. Omdat ze geen rekening houdt met het tijdstip waarop mensen zijn zich beginnen werken, noch met langdurige onderbrekingen van de loopbaan. We hebben altijd gesteld dat de loopbaan er meer toe doet dan de leeftijd.
Wat er echter niet bij wordt verteld is dat die gemiddelde loopbaanduur wel op een bijzonder vreemde manier is geconstrueerd. De methodologie is gebaseerd op wetenschappelijk werk van een Finse onderzoeksploeg. Waarbij ze de loopbaanduur afleiden uit de cijfers over de huidige graad van participatie aan de arbeidsmarkt per leeftijdsgroep. Daar is op zich niks mee. Wel grondig mis is dat men het bekomen resultaat dan doorgaans verkoopt als de verwachte loopbaanduur van iemand die vandaag 15 jaar is. Dat is niet weinig misleidend. Omdat de participatiegraden van vandaag niet die van morgen zullen zijn, zeker niet bij de oudere leeftijdsgroepen. Die participatiegraden zitten immers serieus in de lift. Deels door de sociologische en economische evoluties. Deels door de activeringsmaatregelen die werden beslist, maar pas later volledig effect sorteren. Neem bijvoorbeeld de tewerkstellingsgraad van 55- à 64-jarigen. In België is die in één decennium geëvolueerd van 25.1% (2001) naar 38.7% (2011). Dat is meer dan de helft beter. En je mag toch veronderstellen, niet, dat die participatie verder de hoogte ingaat? Dus hoe kan je dan uit die 38.7% van vandaag afleiden wat het verwachte loopbaaneinde is voor wie vandaag nog in de apenjaren zit?
Onthoud het. Want zij maar zeker dat we nog zeer dikwijls met die misleidende statistiek om de oren gaan worden geslagen.
Chris Serroyen, Hoofd ACV-studiedienst
