Het begon allemaal in Gent dat in de 19de eeuw de bakermat was van het Belgische syndicalisme. Als reactie op de eerste socialistische werknemersverenigingen ontstonden al snel anti-socialistische initiatieven.

In het laatste decennium van de 19de eeuw werd de Liberale Werkersverdediging opgericht. Die moest de bestaande liberale mutualiteiten en syndicale en coöperatieve initiatieven groeperen.

In Antwerpen ontstond in die periode het liberale ziekenfonds ‘Help u zelve’. In 1917 wordt beslist om de Antwerpse en Gentse liberale syndicalisten te verenigen. Zo werd in 1920 de Nationale Centrale der Liberale Vakbonden opgericht.

Opvallend is dat er van bij het begin gekozen wordt voor een nationale en interprofessionele stakingskas. Die structuur werkt door tot vandaag. De liberale vakbond heeft geen centrales waar werknemers per industrie georganiseerd worden.

Vlak voor de Tweede Wereldoorlog kiest de vakbond voor de naam Algemene Centrale der Liberale Vakbonden van België, afgekort tot ACLVB, een naam die het tot nu uitzong. Die naam – of toch zeker die verwijzing naar het liberalisme – zal niet snel veranderen. Uit onderzoek van de Universiteit Gent bleek in 2010 nog dat de leden van ACLVB gehecht zijn aan de term “liberaal” in de naam van hun vakbond. Al is de liberale vakbond daarmee wel een unicum in de wereld.

In het begin van de jaren ’60 komt het tot een breuk met de liberale partij. Sindsdien staat de liberale vakbond op zijn onafhankelijkheid.

Volgens de huidige voorzitter Jan Vercamst bleef ACLVB trouw aan vier basiswaarden: vrijheid, verantwoordelijkheid, verdraagzaamheid en solidariteit.

“Wij zijn syndicalisten die geloven in een vrije markteconomie, maar sociale correcties en herverdelingsmechanismen zijn ook nodig. Wij zijn syndicalisten die geloven in de kracht van elk individu, maar ook de bescherming van een groep is nodig. Wij zijn syndicalisten die geloven in een andere manier om aan vakbondswerking te doen. ‘Eigen visie, vrije stem’ dragen wij hoog in het vaandel. Wij geloven in dialoog, partnership en het creëren van een klimaat van vertrouwen”, zo vat Vercamst de visie van de liberale vakbond samen.

Werknemersparticipatie

Om de crisis te lijf te gaan wil Vercamst inzetten op het herstel van het vertrouwen. Hij denkt onder meer aan de uitbouw van het systeem van werknemersparticipatie zoals dat in Duitsland bestaat. “Een samenwerkingsvorm die ons toelaat op te kunnen bijsturen”, aldus Vercamst.

Op het programma van het feestcongres in Vorst Nationaal staat een toespraak van Guy Verhofstadt en een optreden van Hooverphonic.