De community ruimte is een vrije online ruimte (blog) waar vrijwilligers en organisaties hun opinies kunnen publiceren. De standpunten vermeld in deze community reflecteren niet noodzakelijk de redactionele lijn van DeWereldMorgen.be. De verantwoordelijkheid over de inhoud ligt bij de auteur.

Leidende meisjes of lijdende meisjes? Een woord van inspiratie voor de Klimaatbeweging.

Leidende meisjes of lijdende meisjes? Een woord van inspiratie voor de Klimaatbeweging.

zaterdag 30 maart 2019 15:13
Spread the love

 Met dit opiniestuk wens ik het inzicht te vergroten over de klimaat betrokken vrouwen in Vlaanderen en daarbuiten, en de eerbied te vergroten voor hun strijd. Verder weid ik uit over de behoefte van de manifestanten, maar ook van ons allen, aan Inkeer en Herbronning. Strijd en inkeer kunnen niet zonder elkaar.  

Het gevaar dat de jonge, messiaanse klimaat bezweerders die in gemeenschappen wereldwijd opstaan, voortijdig opbranden, is reëel. Dat zou echter niemand blij maken, op enkele aandelen bezitters van de fossiele brandstoffen industrie na wellicht. Daarom breng ik graag woorden van toelichting hoe wij de actuele actie en de betrokken activisten kunnen begrijpen. Mijn woorden willen ook woorden zijn van bedachtzame aanmoediging vanwege iemand die al wat langer zowel een enthousiaste liefde voor de Natuur koestert, als de roeping van “onverbeterlijke wereldverbeteraar”.

Wat mensen met een missie allemaal meemaken, het is niet min. Het onbegrip voor Greta Thunberg, Anuna De Wever, Kyra Gantois, Adelaide Charlier en hun kompanen is bij sommige grimmige zielen nog groot, dat kan ieder merken op sociale media en zelfs in sommige kranten. Dat is eigenlijk ook geen wonder; wie had er immers niet gedacht dat messiaanse mensen, vrouwen en mannen die bezield lijken door God, een restant waren uit zeer oude, overbodig geworden boeken? Nochtans is dat een misvatting. De beste kenners van mens en religie, figuren zoals Roger Burggraeve, de auteur van het boek “Hoog tijd voor een andere God”, wijzen er op dat de mens een “eindig wezen is”, dat wij tot de materie behoren en kwetsbaar zijn, maar dat elke mens tegelijk “het oneindige in zich draagt”, een vonk van het Goddelijke.

Maar als dat Goddelijke in ons, bijvoorbeeld door politieke of ecologische omstandigheden, oplaait tot een heftig vuur, dan sta je wel voor de vraag, hoe ga ik daar mee om zonder zelf in de fik te gaan. Dat was ook de vraag die een van de drie vrouwen die van hun recht gebruik maakten om de heer Hopkins, de stichter en bezieler van de Transitie beweging die van start ging in het stadje Totnes in het UK te bevragen tijdens zijn passage in het activistenkamp aan het Troonplein. We schrijven 25 maart, daags voor de stemming over artikel 7 bis van de Grondwet in de kamer commissie:

“Hoe moeten wij dit hevig activisme verzoenen met de banaliteit van het leven van alledag, en de behoefte aan innerlijke vrede en orde in dat dagelijks leven?”

Hopkins was blij met de vraag, en verwees onder anderen naar de remedies van zelfzorg en aandacht voor elkaar die in zijn gemeenschap opgeld maakten, na een woelige, intense beginperiode.

“De aarde is geen feniks, na de opwarming kan zij niet zomaar opstaan”

… zag ik iemand op een bordje meedragen tijdens de mars voor Climate Justice, op 26 maart, de dag van de eerste stemming. Dat gevaar van het vuur geldt ook voor elke klimaat messias m/v. Zelfkennis en zelfbeheersing, dosering van alle innerlijke krachten, het is voor hen nog belangrijker dan voor ons, burgers die een meer gewoon leven leiden.

Toen ik op dinsdag op het plein vol mensen in gesprek was met de klasvriendin van Anuna, Luna Haine, in de schaduw van het paard van koning Leopold II, verscheen Anuna plots naast ons. Ik heb  haar begroet, heb het meisje bij de pols gevat en de vraag gesteld: “Hoi, Anuna. Heb je wat kunnen slapen?”. Het antwoord was Neen, maar wel krachtig en strijdbaar gesproken. De intense bezieling en ernst die van haar en Kyra Gantois uitgaat is opvallend, dat kon ik al optekenen toen onze paden kruisten in het station van Ottignies op weg naar de klimaatmanifestatie in Louvain-La-Neuve op 7 maart.  Op dat moment ging Anuna door een geloofscrisis, het zou de eerste scholieren betoging zijn in vakantietijd, en het was niet zeker of er wel volk zou opdagen.

Dat Anuna, en Greta Thunberg for that matter, werkelijk door een soort profeten kracht zijn bezield, lijkt me onmiskenbaar. Zeker als je deze kracht nuchter definieert als een die komt met het vinden van een levensbestemming die heil kan betekenen voor allen in de gemeenschap, of voor de wereld. En dat lijkt toch objectief zo te zijn. Dat besef, “ik ben met werkelijk grootse zaken bezig”, niet uit eigenbelang, dat maakt deze meiden supersterk. Zij verkeren in een “begenadigde toestand”. Anderzijds blijf je op een bepaald niveau ook een mens, een beperkt wezen dat met zijn limieten moet (leren) omgaan, even goed als met zijn (recent opgedoken) krachten.

 

Herbronnen

Greta, Anuna en de anderen, je kunt hen ook beschouwen als “leerling tovenaars”. Dat is fantastisch, het is alsof de beste verhalen van onze cultuurkring werkelijkheid worden, zoals de King Arthur saga. Maar een leerling-tovenaar kan maar best zijn wijze en vriendelijke Merlijn de tovenaar aan haar zijde hebben. Wat de leidinggevende strijders voor Climate Justice nodig hebben, het is onder anderen tomeloos veel energie en geloof in de zaak waar zij voor strijden en in zichzelf. Maar ook buitengewone inspiratie, en dagelijkse herbronning. De weg naar ‘de eindoverwinning’, het moment dat het klimaat weer zachtjesaan gaat afkoelen, de tijd dat de energie transitie en de rechtvaardigheid die daarbij hoort, gerealiseerd is, zal nog lang zijn.

Transitie voor iedereen

De vraag of we bovenal een ecos-socialisme nodig hebben, dat de armsten mee optilt en respect biedt, raakt aan eeuwige kwesties zoals de vraag of en hoe geld gelukkig maakt.  Het lijkt duidelijk dat louter optassen van geld, kapitaal en macht soms averechts werkt. Dat zie je in het lot en het tragische einde van prinses Diana, die met haar minnaar alle mogelijke luxe genoot, maar omkwam in een dolle nachtelijke auto rit, achtervolgd door paparazzi op motorfietsjes. Voor vele tijdgenoten, niet alleen voor de vele tienduizenden vrijwilligers, is het intussen klaar dat je blijer en vrijer in het leven kan staan als je meewerkt aan het verlichten van het leed van machtelozen en hopeloze mensen. Sociaal en Ecologisch, het is verweven met elkaar, en dat is ook de lijn die zowel de encycliek Laudato si van paus Franciscus brengt, als het boek van Ludo De Witte, getiteld “Als de laatste boom geveld is, eten we ons geld wel op. Het kapitalisme versus de aarde”.

 

Strijd & Inkeer

Even terug naar het verleden, om daarna de sprong naar de toekomst te kunnen maken, van het juiste proviand en tools voorzien. In 1978 was ik zelf sinds twee jaar gepassioneerd met vogelstudie bezig, toen in de herfst de allereerste selfie van een dier op de cover van een tijdschrift verscheen. De foto sierde de cover van National Geographic: laagland gorilla Hanabiko, kind van het vuurwerk, had met een Olympus OM-1 zichzelf gefotografeerd in de spiegel in zijn ruimte op de universiteit van Stanford, waar primatologe Francine Patterson met haar werkte en haar leerde praten met gebarentaal. Patterson is een collega van Jane Goodall, die door Greta Thunberg is ontdekt en wordt op handen gedragen. Goodall en haar collega’s veranderden door de studie van de mensapen het zelfbeeld van de  mens. De mensapen bleken heel wat vredelievender zijn dan wij hadden gedacht, en minder op concurrentie gericht dan de mannelijke onderzoekers hadden vermoed. In dat jaar trof mij als Wielewaaljongere een boodschap in het contactblad van deze natuurvereniging die vandaag JNM heet. Een activist, ik geloof dat het Luc Vankrunkelsven was, die intussen veel heeft gerealiseerd met de vereniging Wervel die actief is rond rechtvaardige landbouw en met aanklagen van praktijken beoefend door grote wereldspelers zoals Monsanto, schreef over het belang van het model van “Strijd en Inkeer”. Die boodschap blijft voor de klimaatactivisten van 2019 van groot belang.

In dat verband schreef ik op 30 maart, twee dagen na de neen-stemming in de plenaire vergadering over de Klimaatwet, onder anderen volgende regels.

Leiders van de Beweging: zoek tijdig de stilte en de ruimte op

“We moeten opletten niet in boosheid of frustratie te verharden. De kennis van de geschiedenis wijst uit dat de geslaagde revoluties en dito aanvoerders m/v hun krachten goed wisten doseren. Machtswil doet rare dingen met een mens. Verder leert het verleden en de studie van grote spirituele figuren dat herbronnen heel belangrijk is. Iemand als Anuna De Wever en iedereen die bij het klimaatwerk betrokken is, hebben er nu belang bij de goede mix te realiseren van Strijd én Inkeer. Wij zullen beter vruchten dragen als wij tijd maken om ons geregeld in de stille, grootste Natuur terug te trekken. Die kan ons er tastbaar aan herinneren waarom wij het allemaal doen, de pijn van de strijd incluis. Iedereen kent toch een beetje de geschiedenis van Jezus? Die hield toespraken, kreeg tranen in de ogen omwille van onrecht en lijden van mensen, genas hen bij gelegenheid en hij verdween geregeld naar de boomgaard, de berg, de woestijn. Ook juist in de vroege morgen of de nacht, om zichzelf in de stilte van de natuur terug te vinden.

 

Een andere les van een ervaren wereldverbeteraar is deze: de klimaat jongeren moeten voldoende hun Dromen voeden, om voldoende Positief te blijven. Nu geweld gaan toepassen, zou het project kunnen kelderen, of sterk vertragen.”

Daarbij gaf ik een lijst mee van praktische dingen die ieder in zijn dagelijkse leven kan toepassen, als voorbeeld van een positieve, creatieve geest. Want de balans bewaren tussen hooggestemde strijd en dagelijkse ritmes en rust, is cruciaal. Concrete handelingen stellen, handwerk doen, dat houdt de geest op het goede spoor, dat belet hem te ontsporen.

De typische kracht van de messiaanse mens

Laat me nog even terug te komen op die goddelijke vonk die in ieder mens steekt, en die tot heilig vuur kan groter worden in mensen met een messiaanse missie.  Vanuit eigen ervaring merk ik positieve evidentie om te stellen: messiaans actieve mensen worden beschermd én gesterkt door de Grote Geest, door de Eeuwige Kracht die alles en iedereen doorstroomt, door God. Onlangs nog las ik in een persartikel hoe er in Japan een dorpje ligt met allemaal honderdjarigen, die blij en rustig verder gaan met het leven. Na onderzoek is gebleken dat het voor een mens die wil oud worden, heel belangrijk is… zich ervan te overtuigen dat zijn leven NODIG is. In dezelfde lijn ligt de vaststelling van de medische wereld, dat geen enkel mens helemaal gezond is, en dat niemand zijn hersencapaciteit volledig benut. Dit feitenmateriaal koppel ik in gedachten graag aan de actualiteit. Zo deelde de moeder van Anuna, Katrien Van der Heyden, op de dag die aan de parlementaire stemming vooraf ging, op het betreffende sociaal medium een bijzonder blij bericht. Na lange tijd van bepaalde aandoeningen last te hebben, is zij daar nu vrij van. Katrien kan weer de dag beginnen met een ren in de natuur.

Messiaans werk maakt uitzonderlijk gezond

Dit fenomeen mag ons niet verwonderen. Dit zijn een soort miraculeuze genezingen die wel vaker optreden bij wie heel goed samen bezig is. De mens is een wezen waarbij lichaam en geest nauw samen hangen en er is voortdurend interactie tussen je idealen, gedachten, angsten, hoop en perspectieven enerzijds en je body en zijn onderdelen. Daar kennen wij concrete voorbeelden van. Omstreeks het jaar 2008 schreef ik voor Tertio een artikel met interviews naar aanleiding van de nieuwe wijding van de kapel in het Meerdaalwoud door de onlangs overleden kardinaal Godfried Danneels. De kapel van O.L.-Vrouw van Steenbergen aan de Zoete Waters en haar gebedsgemeenschap was in enkele jaren tijd herrezen en mooi gerestaureerd. De vonk daartoe was gegeven door de dochter van het lokale gelovige echtpaar Vonckx-Spreutels. Die dochter had die missie aan haar vader toevertrouwd op haar al te vroeg gekomen sterfbed; door Paul Tanghe, de personeelsdirecteur van een grootbank, dus iemand met grote mensenkennis, heeft die jongedame herhaaldelijk gesproken. Hij liet aan de ouders weten: “Uw dochter heeft een graad van heiligheid bereikt die vele kloosterlingen nooit bereiken”. In die groep mensen die jarenlang tegen grote weerstanden in zich samen hebben ingezet voor deze zaak die zij ervoeren als een Heilige Zaak, zijn een aantal wonderbare, bijna onbegrijpelijke genezingen opgetreden. Met eigen ogen heb ik pastoor geregeld ontmoet die door chirurgen was opgegeven, en plots genezen raakte.

 

Climate Justice  =  a Sacred Cause

De geloofservaringen die zijn neergeschreven in de Bijbel, over genezingen en over profetische mensen, staan met andere woorden helemaal niet zo ver af van het leven van u en ik. Van de missie die Anuna en Greta en de anderen in onze generatie opnemen. En evenmin van de duizenden enthousiast betogende jongeren die overal opstaan, zoals op 15 maart, toen wereldwijd een miljoen vierhonderdduizend mensen betoogden, in een honderd twintigtal landen. Er zijn tekenen genoeg om ons toe te laten het concept “heilig” uit de antieke kast te halen, op te poetsen en te hergebruiken. De Kimaatzaak is zondermeer een Heilige Zaak, a Sacred Cause. Het gaat hier in de limiet om een nieuwe Kruistocht. Een wereldwijde, niet louter religieuze en vooralsnog ook geweldloze Kruistocht. Een heilige strijd die een zeer verdeelde wereld, een moe gewerkte maatschappij gedroomde kansen biedt om eindelijk nog eens met z’n allen de schouders onder een groot en groots project te zetten, samen.

Hulp van uit de Hemel?

De strijders voor de zaak van de Climate Justice  nemen het in de limiet op voor de hele mensheid, en voor het integrale Dierenrijk en Plantenrijk. Voor Moeder Aarde zelf. Persoonlijk ben ik niet verwonderd dat de Grote Moeder dat opmerkt, dat zij de kinderen niet moederziel alleen laat aanmodderen.

Deze visie op de spirituele kant van de Rebellie van het jaar mag niet verbazen. Door het vasten, zwijgen, ziek worden, en het immense succes van haar actie om op zeer symbolische wijze te gaan zitten bij het parlement in Stockholm, heeft Greta Thunberg nu al een bovenmenselijke, of  noem het een bovennatuurlijke taak volbracht. De betrokken meiden zijn vandaag wellicht teleurgesteld, of toch in Vlaanderen, na de koppige partijstandpunten en de parlementaire stemming. Maar de resultaten zijn er naar, naar de heiligheid van de hele opstand. Sinds een honderdtal dagen ontdekt de wereld, zowel de gezinnen als de politiek, diverse wetenschappen en de pers, niet alleen de Grote Natuur als centrale waarde voor het maatschappelijke streven in de komende eeuw. Ook “afgeleide” waarden die lange tijd werden veronachtzaamd, komen plots in de schijnwerpers te staan. Overal kijkt de volwassen groep mensen met nieuwe ogen naar jongeren. Op de dag dat ik deze reflectie schrijf, zaterdag 30 maart, heeft de senior reporter Bart Brinckman van De Standaard, het leidende dagblad in Vlaanderen,  het in het Standpunt over de jongeren. Hoe zij ook, niet alleen oude mensen, door eenzaamheid bedreigd worden in deze samenleving. In De Morgen heeft ook Joël De Ceulaer het in een grote bijdrage over een fenomeen waar de klimaatjongeren, de aandacht op hebben getrokken: de grote impact van betogingen, van “de straat” gedurende heel de geschiedenis. Over de ongemeen grote impact op het schip van de samenleving. Een ander thema, de opvattingen over de waarde en de wenselijkheid van “gewoon normaal gedrag” en een “goed gezond brein” gaan zelfs aan het kantelen, nu Greta Thunberg een wereldwijde beweging weet op te starten, terwijl medische experten het meisje toch met allerlei denigrerende labels hadden overladen…

 

De kleine Sleepboot  en  het schip van de Samenleving

Greta Thunberg lijkt frêle, en ook Anuna De Wever is nog niet volgroeid. Toch hebben beide jonge vrouwen zonder meer Europa, en zelfs heel de Wereld wakker gemaakt. Wat zij zijn, wat zij betekenen is wonderbaar; maar het is wel “van deze wereld”. Daar kan ik tot slot enkele mooie beelden op kleven. Verhalen van kleine wezens die de grote leiding geven, of bang maken.

Mijn vader, die de hele aardbol had bereisd als Steward op grote schepen, van Yokohama tot Montreal, van de Caraïben tot Griekenland, wees er mij toen ik zelf nog een kleuter was al op, dat wanneer een mammoet schip de haven binnen wil varen, het de hulp nodig heeft van een of twee Sleepboten. De grote schroeven, de propellers van het Schip zouden de kade kunnen beschadigen. Die bootjes, in Oostende bekend onder de naam “Pull”, zijn in vergelijking met de oceaanstomers minuscuul, en toch klaren zij de klus het enorme schip te trekken, en naar een veilige haven te brengen.

De kleine muis, zo vertellen Afrika kenners, kan bij onverwachts verschijnen een olifant echt bang maken; omdat het diertje een gevaar voor hem betekent als hij het in zijn slurf zou opzuigen met het stof waar hij een bad mee neemt.



De Oceaanstomer en zijn Sleepboot.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

De kleine Kornak en de Olifant

Een ander voorbeeld: hoeveel groten en kleinen der aarde zijn er niet aan hun einde gekomen, tevreden of niet, door bepaalde onzichtbaar-kleine microben? Wie kent er ten slotte niet de jongens die in India, gezeten in de nek van een olifant, het grootste land- dier met zijn bevelen groot werk laat doen in de wouden? De Kornak, de Sleepboot, hij kan op iconische wijze model staan voor de verbazingwekkende kracht, de zachtmoedigheid én de meesterlijke stuurmanskunst die meiden als Kyra, Anaïs, Adelaïde, Anuna en Greta vandaag aan de drukdoende mierenkolonie bieden, die onze stedelijke wereld is.

Ik hoop dat mijn beelden en uitleg over de unieke en ongelofelijk nuttige kenmerken van de betrokken vroegrijpe en bijzonder bezielde vrouwen bij de lezer het begrip en het respect wat mogen vergroten. Het moet immers bijzonder pijnlijk wezen, de last van de wereld te dragen in persoon, en toch dagelijks grote vernederingen te ondergaan.

Stef Hublou Solfrian

 

 

Speelse Inspiratie bronnen voor jong en oud

– “Dances with Woolves”, de ecologische western van Kevin Costner die zeven Oscars kreeg.

– “The Edge”, waarin Charles Morse (Anthony Hopkins), de bescheiden, dienstbare en intelligente miljonair zich met zijn makkers na een noodlanding in de wouden en bergen een weg zoekt naar bevrijding.  

– “Buddy Longway”, de twintig delige saga van een gemengd echtpaar dat in de bergen en de wouden van de Rockie Mountains vanuit de kracht die het liefdevolle gezin hen biedt, mens en natuur dienen. Scenario en tekeningen van Derib (Claude Deribeaupierre). Le Lombard.

take down
the paywall
steun ons nu!