Op 17 maart 2021 zijn het verkiezingen bij onze noorderburen. Omwille van corona zal de verkiezingsdag uitzonderlijk uitgerekt worden tot verkiezingsdagen en zal een zesde van de burgers per post kunnen stemmen. De vrees voor het Chinese virus brengt een vrees voor Amerikaanse toestanden met zich mee. Waarschijnlijk is die eerste angst logischer dan de tweede. Al blijven ook in pandemische tijden een verwittigd man en vrouw er drie waard.
Even uitzonderlijk is datgene waar onze noorderburen op gaan stemmen. Een analyse van de verkiezingsprogramma’s in het versnipperde Nederlandse partijpolitieke landschap leert ons dat de standpunten nog nooit zo dicht bij elkaar lagen. Een algemene ruk naar links is de vaststelling. De samenleving als middelpunt van alles.
Exemplarisch is de slogan van de liberalen: ‘Samen aan de slag!’ Meestal gebruiken liberalen het woord ‘samen’ wanneer er sprake is van disruptieve gebeurtenissen. Zoals een aanslag of een natuurramp. Nu levert het 43 hits op in hun 13 pagina’s tellende concept verkiezingsprogramma.
Aangedreven door een virus dat kwetsbaarheden heeft blootgelegd die we voordien nog konden wegmoffelen onder de noemers ‘eigen verantwoordelijkheid’, ‘zelfredzaamheid’ en in het verlengde daarvan luiheid, ziet menig politicus zich genoodzaakt tot empathie. De harde euro wordt ingeruild voor de zalvende overheidshand die niet langer onzichtbaar hoeft te blijven.
Een daadkrachtige overheid is naar verluid wat het volk wil. Niet te duur, niet te groot, maar wel duur en groot genoeg om regie te nemen. Bijgevolg verdedigen zowel links als rechts plots dezelfde waarheden: ongelijkheid is niet goed voor een samenleving, dus het minimumloon moet omhoog. Kapitalisme en de vrije markt zijn op velerlei terreinen doorgeschoten, dus de scherpe randjes moeten eraf. De (digitale) bureaucratie is verworden tot een doolhof waarin de wet van de sterkste geld, dus dat moet simpeler. Je zou er bijna een socialistische revival in kunnen ontwaren.
Het zou mooi zijn moest deze ‘wind van het samen’ ook richting zuiden waaien. Le vent de tous ensemble. Maar dat lijkt vooralsnog een premature en naïeve gedachte.
Zolang een investering in de ander gezien wordt als een transfer of een blanco cheque, zolang klimaatbeleid verdeeld wordt op basis van gewesten in plaats van urgentie en zolang een minister van Welzijn zich in onschuld wast omdat men in de verpleeghuizen ‘zonder munitie naar de oorlog moest’ lijkt er geen besef van nadelige Vlaamse beleidsbeslissingen jegens de bevolking. Alles is simpelweg de schuld van die ander.
Voor je het weet sta je dan een huis te blussen dat nog niet in brand staat. Terwijl het nooit heter is geweest onder de Vlaming zijn voeten.
Tim Awadite is een Belgisch dichter die in Nederland woont. Elke twee weken schrijft hij een bijdrage voor De Wereld Morgen.
