Weg de bastaards, weg de lauwaards.
ons behoort het noordzeestrand,
ons de kerels, ons de Klauwaars,
leve God en Vlaanderland!

Zo eindigt De Blauwvoet, ‘het lied der Vlaamse zonen, met zijn wilde noordertonen, met het oude Vlaamse Hoezee. Vliegt de blauwvoet? Storm op zee!’ – tevens het strijdlied van het Katholiek Vlaams Hoogstudenten Verbond (KVHV).

DeWereldMorgen.be waarschuwde ons in het verleden al eens voor deze oerconservatieve studentenclub met haar zogezegd onschuldig vertier. Nu de (sociale)media bol staan van het bloederige extremisme waartoe nationalisme kan leiden, is het allesbehalve overbodig om het deksel nog eens van deze zwartgele pot te tillen (zie links onder dit artikel).

Een streepje voorgeschiedenis

De Roeselaarse dichter Albrecht Rodenbach pende het strijdlied van de KVHV neer. Deze befaamde ‘oer-flamingant’ had een familie die weliswaar een belangrijke rol speelde tijdens de Belgische Revolutie van 1830: ooms Alexander en Constantin Rodenbach waren bij de eerste verkozenen van het Nationaal Congres, de eerste wetgevende vergadering van het onafhankelijke België.

In tegenstelling tot wat de meeste Vlaams-nationalisten beweren, was de oorspronkelijke Vlaamse Beweging niet anti-Belgisch. Haar vooroorlogse politieke eisen beperkten zich tot het bekomen van taalwetten, als remedie tegen de Franse taaldwang.

Constantin Rodenbach was ook co-auteur van een eerste versie van het Belgisch volkslied, de Brabançonne, en lag mee aan de basis van de benoeming van Leopold van Saksen-Coburg tot de eerste koning van België.

In tegenstelling tot wat de meeste Vlaams-nationalisten vandaag beweren, was de oorspronkelijke Vlaamse Beweging dan ook helemaal niet anti-Belgisch. Haar vooroorlogse politieke eisen beperkten zich tot het bekomen van taalwetten, als remedie tegen de Franse taaldwang.

Daar kwam pas verandering in door de Duitse ‘Flamenpolitik’ tijdens de Eerste Wereldoorlog, een poging van de Duitsers om België van binnenuit te verzwakken.

Legende Rodenbach

Albrecht Rodenbach liet zich voor zijn lied inspireren door Hendrik Conscience’s ‘Kerels van Vlaanderen’, een historische roman over de middeleeuwse volksstam de Kerels, die sterk bijgedragen heeft tot de Vlaamse bewustwording in de 19^de eeuw.

Conscience inspireerde zich op de waargebeurde ruzie tussen de Veurnse families Blauwvoet en Ingrekin in de 12^de eeuw en verzon daar de ‘kerelsromantiek’ bij van heldhaftige daden, verbeten strijd en vurig wapengekletter.

Standbeeld van Albrecht Rodenbach op het De Coninckplein in Roeselare. Foto: Paul Hermans/Public Domain

Zo kwam de Vlaamsgezinde beweging Blauwvoeterij, die in 1875 mee door Rodenbach werd opgericht, aan zijn naam. In 1877 volgde de Algemene Vlaamsche Studentenbond, de eerste overkoepelende organisatie van de katholieke Vlaamse studentenbeweging.

Tijdens de laatste jaren van zijn leven nam de schrijver Rodenbach weliswaar afstand van zijn Vlaamse bevlogenheid en vertoefde hij steeds meer in Franstalige en liberale kringen om uiteindelijk in 1880 op 23-jarige leeftijd te overlijden aan tuberculose.

Zijn vroegtijdige dood werkte de mythevorming rond zijn persoon wellicht mee in de hand. Ook vandaag nog zien veel Vlaams-Nationalisten Rodenbach als de dichtende ‘super-Vlaming’.

De in 1887 opgerichte Vlaamsch Katholieke Gilde, de eerste Vlaamse studentenbeweging aan de Gentse Rijksuniversiteit, werd daarom in 1889 omgedoopt tot ‘Rodenbach’s Vrienden’. De beweging streed voor de vernederlandsing van de Gentse Universiteit, toen nog volledig Franstalig.

In 1911 richtten zij samen met de Leuvense studentenbeweging Vlaamsch Verbond Leuven het Algemeen Katholiek Vlaamsch Hoogstudentenverbond van België op. Na de Eerste Wereldoorlog, in 1919, wordt Rodenbach’s Vrienden heropgericht en in 1923 worden ze omgedoopt tot het Katholiek Vlaams Hoogstudentenverbond of het KVHV.

Dit verbond heeft afdelingen in verschillende steden met de voornaamste afdelingen in Gent, Leuven en Antwerpen. Uit de Antwerpse afdeling zou in 1976 Nationalistische Studentenvereniging NSV ontstaan, waarvan onder andere Tom Van Grieken praeses was.

In 2006 kwam ex-Ku Klux Klan frontman David Duke er spreken over de ‘twee controversiële stilgezwegen vraagstukken’, namelijk de rassenkwestie en de joodse kwestie.

Het KVHV, waar van een ‘Chinese muur’¹ tussen N-VA en Vlaams-Belang geen sprake is, omschrijft zichzelf als nationaal-conservatief. Op haar website schrijft de studentenbeweging: “Het nationaal-conservatisme tracht enerzijds onze nationale identiteit, cultuur en taal en anderzijds onze eigen katholieke Westerse traditie te beschermen en bewaren”.

KVHV Gent: van knokploeg tot Ku Klux Klan

De Gentse afdeling is doorheen de 20ste eeuw meerdere keren uiteengevallen en heropgericht. Zo werd de studentenvereniging in 1974 verboden aan de Universiteit van Gent nadat ze de opvoering van het theaterstuk ‘Verschaeve’² door mijn grootvader Bert Verhoye probeerden te verhinderen, samen met leden van andere Vlaams-nationalistische bewegingen als de VMO, Taal Aktie Komitee (TAK) en Were Di, een verbond van Nederlandse ‘Werkgemeenschappen’ dat streeft naar een verenigd ‘Dietsland’.

Dit mondde uit in een confrontatie op de Blandijnberg met leden van de Marxistische-Leninistische Beweging (MLB) en Alle Macht aan de Arbeiders (AMADA³). Het zou niet de laatste keer zijn dat het KVHV Gent een controversiële actie onderneemt. De laatste jaren nodigde de studentenvereniging bijvoorbeeld verschillende omstreden sprekers uit, zoals Jean-Marie Le Pen in 2005, ex-voorzitter van het extreemrechtse Front National en ook bekend om zijn negationistische uitspraken.

In 2006 kwam ex-Ku Klux Klan frontman David Duke er spreken over de ‘twee controversiële stilgezwegen vraagstukken’, namelijk de rassenkwestie en de joodse kwestie. Tom Peeters, lid van het KVHV-bestuur anno 2011, verkondigde in het KVHV-blad Ons Verbond dat David Duke’s boek My Awakening (1998) zijn favoriete boek is.

Inleiding door he KVHV van David Duke over de rassenkwestie en de joodse kwestie (0:51):

Daar voegde hij aan toe: “Men zou beter pleiten voor homo-abortus dan homo-adoptie.’ Nochtans zijn KVHV’ers vanuit hun oerconservatieve en oerkatholieke overtuiging fervente tegenstanders van abortus. Op 27 februari 2020 organiseerde de studentenvereniging nog een filmvertoning van de pro-life propagandafilm Unplanned (2019).

In 2011 kwam Gabriele Adinolfi er over de vloer, een Italiaanse extreemrechtse essayist die zijn steun betuigde aan initiatieven als Guardia d’Onore Mussolini.

In een interview met Rivarol, een Frans-nationalistisch en extreemrechts weekblad, zegt hij bijvoorbeeld: “Het fascisme biedt nog steeds alle antwoorden op de huidige problemen. Men kan zeggen dat het het enige denk- en organisatiesysteem is dat de oplossingen voor de grote uitdagingen van onze tijd bezit.”

“Maar het slaagt er nog steeds niet in om zich in de huidige omstandigheden te plaatsen. De Italianen die het echte fascisme in het dagelijkse leven gekend hebben, blijven het werk van Mussolini waarderen en er zelfs van houden: zij hebben van al zijn sociale, economische, ethische en culturele weldaden genoten”.

Antisemitisme en seksisme

Foto: Willy Kessels

In 2014 trok een delegatie van KVHV naar Hongarije en liet zich daar rondleiden door de ondervoorzitter van de antisemitische en fascistische partij Jobbik. In 2019 kwam KVHV-Gent in opspraak na een lezing van Jeff Hoeyberghs waarin hij uitspraken deed als:

“Vrouwen willen wel de privileges van de mannelijke bescherming en geld. Maar ze willen wel niet meer hun benen opendoen. Je kan een vrouw niet als gelijke behandelen zonder haar slaaf te worden.”

Hij stelde verder dat “wij ze wasmachines, afwasmachines, poetsvrouwen gegeven hebben, totdat ze natuurlijk zelf overbodig waren”. Of nog: “Hulp zoeken bij een wijf. Weet je hoe wij dat noemen? Jeanetten.”

Beelden van de lezing werden online geplaatst en er liepen uiteindelijk 1.489 meldingen binnen bij het Instituut voor de Gelijkheid van Vrouwen en Mannen. Ook het Interfederaal Gelijkekansencentrum Unia ontving 152 klachten voor discriminatie.

De Universiteit Gent distantieerde zich uitdrukkelijk van de uitspraken van Hoeyberghs. Het bestuurscollege van de Gentse universiteit veroordeelde de “aanstootgevende en walgelijke” uitspraken en schorste de studentenvereniging tijdelijk.

Het parket startte een onderzoek en vroeg aan de Gentse raadkamer om Hoeyberghs te verwijzen naar de correctionele rechtbank voor het overtreden van de wet ter bestrijding van seksisme in de openbare ruimte en de wet ter bestrijding van discriminatie tussen vrouwen en mannen.

De veroordeling was lang hangende omdat Hans Rieder, de advocaat van plastisch chirurg Hoeyberghs, net voor de eerste zitting een wrakingsverzoek indiende tegen de rechtbankvoorzitter, waardoor het proces op de lange baan geschoven werd. Begin 2022 kreeg Hoeyberghs uiteindelijk alsnog tien maanden cel waarvan de helft met uitstel voor zijn uitspraken.

Het KVHV is er nog steeds als de kippen bij om te beweren dat de meningen vrij moeten zijn en de vrije meningsuiting onder druk staat. “We mogen niets meer zeggen” vanwege “de cancelcultuur van links”, “we eisen het recht op beledigen op”, weg met die “lange tenen van de wokies”, enzovoort.

The Feast. © Dennis Tyfus

Maar als beeldend kunstenaar Dennis Tyfus in 2021 een reeks zelfportretten maakt, waarin hij al lachend vertegenwoordigers van rechtse studentenverenigingen martelt – naar eigen zeggen een allusie op een “uit de hand gelopen doopritueel”, denk aan de zaak Sanda Dia – dan dient Brecht Crabbe, voormalig praeses van KVHV Leuven, prompt klacht in bij de politie. Oeps.

Kweekvijver

Het KVHV is een kweekvijver voor foute en ondemocratische ideeën. Wouter Jambon, zoon van Vlaams minister-president Jan Jambon en toenmalig praeses van KVHV-Antwerpen verkondigde in 2014 in een persbericht aan persagentschap Belga dat hoger inschrijvingsgeld aan universiteiten en hogescholen een goede zaak is want:

“Als dat voor meer kwaliteit en een zekere elitevorming kan zorgen, dan lijkt me dat goed. Nu trekt vrijwel iedereen na zijn studies naar de universiteit of hogeschool. We moeten af van het idee dat hogere studies vanzelfsprekend zijn. Het hoger onderwijs is inderdaad niet voor iedereen weggelegd. Een zekere elitevorming is goed.” Een maand eerder was er ophef over studenten van het KVHV die op het overwinningsfeest van N-VA in Gent ‘Cyaankali voor het FDF!’ zongen.

In 2018 komt Wouter Jambon opnieuw in opspraak. Wanneer kunstenaar Tom Herck in 2017 zijn werk Holy Cow installeert in een kerk van het Limburgse Kuttekoven, werd dat na 2 maanden vernield.

Bij die actie beschilderden demonstranten de kerkmuur met een hakenkruis en de Latijnse spreuk “Laat ons bidden, ook voor die perfide joden”, een zinsnede die ooit voorkwam in de misviering tijdens Goede Vrijdag, maar die na het Tweede Vaticaans Concilie geschrapt werd wegens de antisemitische connotatie.

Holy Cow! Foto: tomherck.com

Bij het KVHV kennen ze hun klassiekers. Vijf mensen werden opgepakt. Wouter Jambon werd verhoord nadat één van de daders, een oud-lid van de KVHV, opbiechtte dat Jambon “alles weet over onze zaak”. Jambon ontkende.

Als we naar het studentenverleden van veel van onze huidige politici kijken, valt het op dat velen van hen ooit lid waren van KVHV: Bart De Wever, Liesbeth Homans, Peter De Roover, Wouter Beke, Barbara Pas, Gerolf Annemans, Marijke Dillen (dochter van Vlaams Blok-stichter Karel Dillen), Filip Brusselmans en uiteraard Dries Van Langenhove.

Ook havenbaas Fernand Huts en andere bekende Vlaamse ondernemers waren van de partij. Het KVHV leek met oud-leden Theo Francken, Steven Vandeput, Jan Jambon en Pieter De Crem overigens een hofleverancier voor het kernkabinet van de regering Michel.

Erelid Joris van Severen

Twee andere opvallende oud-leden van het KVHV zijn Joris van Severen, die in 1931 de fascistische partij Verbond van Dietsche Nationaal Solidaristen (Verdinaso) oprichtte, en Reimond Tollenaere, propagandaleider van de fascistische partij Vlaams Nationaal Verbond (VNV) en later ook commandant van de Zwarte Brigade.

Dit was een Vlaamse organisatie van nazi-gezinde militairen binnen het Vlaams Nationaal Verbond (VNV), actief van 1941 tot 1944. Nu kan je zeggen dat er altijd rotte appels in een studentenvereniging kunnen zitten en dat wie daar toch over begint, zich schuldig maakt aan guilt by association.⁴

Het KVHV weigert echter wel afstand te nemen van figuren als Joris van Severen. Op 18 mei 2020 deelt KVHV-Gent bijvoorbeeld een foto van twee boeken over Joris van Severen op hun Facebookpagina met volgend bovenschrift:

Twitter KVHV-Gent

“Joris van Severen mag dan tegenwoordig gelden als een vergeten persoon, toch was hij meer dan enkel een voetnoot in de Belgische geschiedenis. Joris van Severen was de bezieler van een idee dat heden ten dage nog niet ter ziele is gegaan. (…) Beide boeken bevatten tenslotte bijlagen en unieke foto’s die helpen een menselijk gezicht te geven aan een van de meest invloedrijke figuren in het Vlaanderen van de eerste helft van de 20e eeuw”.

En op 20 mei 2020 postten ze een foto van van Severen vergezeld van een korte biografie. Die eindigt met: “Joris van Severen blijft een van de meest controversiële figuren uit de Vlaamse geschiedenis. Desalniettemin blijft van Severen door zijn betrokkenheid in ons Verbond, de strijd om gelijkberechtiging voor het Vlaams en de Vlaming in Vlaanderen en zijn tragische dood een persoon die passende aandacht verdient”.

Eind 2021 nodigde KVHV Gent ook historicus Luc Pauwels uit aan de UGent die er een lezing gaf over van Severen. In de beschrijving van het Facebook-evenement plaatsen ze een citaat van van Severen zelf: “Ik zal de strijd voeren tot de zege of tot ik erbij val.” 

Op deze intellectuele basis wil de studentenbeweging dus aan elitevorming doen. Voormalig praeses van KVHV Gent, Jonas Naeyaert, legde het enkele jaren geleden zo uit in Humo:

“We willen een speerpunt vormen. Dat is essentieel in onze werking. We willen studenten klaarstomen om in het professionele leven bepaalde agendapunten te bewerkstelligen. We proberen onze leden te vormen tot mensen met een coherente ideologie.”

Naeyaert werd na zijn periode bij KVHV hoofdredacteur van de extreemrechtse website Sceptr en is sinds 2020 persverantwoordelijke van het Vlaams Belang.

Schild & Vrienden

Zijn we nog verbaasd? Ook Schild & Vrienden (S&V) groeide uit het KVHV. In februari 2021 kwam dankzij een onderzoek van De Morgen nog aan het licht dat leden van S&V trainden in militaire kampen.

Stijn L, trouwe militant van S&V, volgde in 2020 een opleiding tot ‘private military contractor’ bij de European Bodyguard and Security Service Association (EBBSA), een firma gevestigd in Servië. Volgens Westerse inlichtingendiensten staat EBSSA onder invloed van de GROe, de Russische geheime dienst.

Op zijn borst prijkt een tattoo van een zwarte zon, een nazisymbool dat we ook terugvinden in het logo van het neonazistische Azov-bataljon dat op dit moment in Oekraïne strijd voert.

Poster: KVHV Antwerpen

Leden van het Azov-bataljon kregen militaire training van de European Security Academy in Polen, waar volgens het onderzoek een ander lid van S&V, Koen S., ook een militaire opleiding heeft genoten. De wereld is klein.

Filip Brusselmans, toenmalig praeses van het KVHV Antwerpen, die wel lid was van de Facebook-groep van Schild & Vrienden maar elke samenwerking ontkent, gaf ons in 2018 al een inkijk in het duistere gedachtengoed dat zich in de kringen van het KVHV verschuilt.  In een interview met Humo laat hij optekenen:

“Wij beleven de ondergang van het Avondland. We zijn verweekt, decadent, niet opgewassen tegen de sterke cultuur die de islam is. De islam zal het halen, dat is niet meer te keren. Je kunt misschien met veel moeite nog je eigen bevolking sensibiliseren en weer op het goede pad brengen, maar je blijft aanhikken tegen die demografische evolutie: mensen die wij niet kunnen overtuigen, die te veel van ons verschillen, zullen hier met steeds meer zijn.”

“Dat blijft niet zonder gevolgen: mensen radicaliseren, ook in het katholicisme. Ik gebruik die term niet graag, maar het is normaal: je houdt je vast aan het laatste beetje eigenheid dat je nog rest”.

En wat verder in het interview: “Ik heb geen geweren in mijn kelder liggen met het oog op een nakende burgeroorlog. Maar ik ken wel zulke mensen, preppers, mensen die zich met volle voorraadkasten op de oorlog voorbereiden: bonen en ravioli in blik, rijst, immens veel water, wapens. Mensen met wapenvergunningen, voor alle duidelijkheid, ze hebben niets te maken met het illegale circuit”.

Op 26 mei 2019 werd hij voor Vlaams Belang verkozen tot het jongste parlementslid ooit in het Vlaams Parlement. Een dag na de verkiezingen verkondigde hij aan Het Laatste Nieuws dat holebi’s en transgendermensen altijd abnormaal zullen blijven. Sindsdien volgden de sensationele provocaties elkaar op, hopend op media-aandacht en zo een zoveelste ruk naar rechts van het zogenaamde Overton-venster.

Enorm veel geleerd bij @KVHVAntwerpen.

Ga vooral wél bij een studentenvereniging! https://t.co/qLs6otaVjk

— Filip Brusselmans (@Filip_Bru) September 22, 2020

In januari 2021 haalde Brusselmans opnieuw de nationale media. Op Facebook had hij geschreven dat een vriend werd afgetroefd door “een vijftal jongeren van Noord-Afrikaanse afkomst”. Later bleek dat de politie niet op de hoogte was, dat de vriend, dronken, enkel was gevallen en dat het verhaal verzonnen zou zijn.

‘Wij weten wel beter’?

We denken in het Westen al snel dat wij in een vrije democratie leven omdat wij nu eenmaal het soort tolerante en ruimdenkende mensen zijn geworden. Wie elders in de wereld leeft onder het juk van een ondemocratische staatsvorm, zou dat deels ook te danken hebben aan hun cultuur, hun gebrek aan ontwikkeling of gewoon omdat ze niet beter weten.

Hieruit volgt al snel de valse veronderstelling wij als ‘geëvolueerden’ eerder immuun zijn voor onderdrukkende regimes. Want wij weten wel beter.  Zo verliezen we al snel uit het oog hoe bijzonder kwetsbaar de democratie is die we deels hebben opgebouwd na een lange sociale strijd. Wie al waarschuwend voor gevaarlijke evoluties en vergelijkingen met de jaren 1930 maakt, zou overdrijven.

Want, Vlaams Belang sluit toch geen minderheidsgroepen op in concentratiekampen? En waar zijn de gaskamers dan? Maar een genocide plegen op minderheidsgroepen en politieke tegenstanders, dat stond ook niet meteen vooraan in het verkiezingsprogramma van de Nationalsozialistische Deutsche Arbeiterpartei (NSDAP).

Het potje van geweld is toen door allerhande groupuscules geleidelijk aan maar doelbewust opgewarmd, tot alles overkookte. En de inval van patriot Poetin in Oekraïne zorgt de laatste weken vreemd genoeg niet voor een kritische bezinning over het conservatieve nationalisme en waar dat allemaal toe kan leiden.  Integendeel: nationalistische sentimenten worden aangewakkerd in de media.

In zijn boek Daders: hoe heel normale mensen massamoordenaars worden (2005) schrijft socioloog Harald Welzer: “Er werd in 1933 heus niet van begin tot eind besloten om bepaalde medeburgers achter te stellen, rechteloos te maken, te beroven, te deporteren en te doden. Dit vond geleidelijk plaats, dankzij de tolerantie en actieve participatie van de landgenoten.”

“Daarbij werd in toenemende mate voor normaal en acceptabel gehouden wat aan het begin van het proces nog als onmenselijk en onacceptabel gold. Deze constatering is ook van belang als het gaat om het begrijpen van de daders en hun daden. Een maatschappelijk proces waarbij de radicale uitsluiting van anderen steeds positiever wordt beoordeeld en het verbod om te doden uiteindelijk een gebod om te doden wordt, vormt in een zekere zin de buitenring van de context.”

In 1932 behaalde de NSDAP 33 procent van de stemmen. Op 30 januari 1933 werd Hitler benoemd tot rijkskanselier. Vier maanden later vond de boekenverbranding plaats in Berlijn. Volgens de peiling in december 2021 blijft Vlaams Belang met 24,5 procent de grootste partij van Vlaanderen. N-VA klopt af op 21,6 procent.

En het ziet er niet naar uit dat we lessen trekken uit de bloederige oorlog in Oekraïne, wat het verdeel-en-heers nationalisme van eigen bodem betreft. Je kan maar hopen dat onze solidariteit en onze sociale zekerheid stand houdt na 2024. Vliegt de blauwvoet? Storm op zee!

Alexander Deprez is kunstenaar, filmmaker en theatermaker. Samen met collectief ZUIDPARK maakte hij de voorstelling ‘The importance of Being Flemish’ (2020).

Lees ook:

Oerconservatieve studentenclub KVHV wordt hofleverancier van regering-Michel

UFO-bezetters vragen UGent-rector en politie KVHV-actie tegen sans papiers niet licht op te vatten

Open brief: studentenclubs distantiëren zich van KVHV-Antwerpen

Notes: