De [Financieel Economische] Tijd vandaag, in mijn woorden: “Waw, de economie trekt aan als nooit tevoren. Het lijkt wel een hete, helse smidse! Onze ceo’s vinden geen werkvolk genoeg. Het is alle hens aan dek. De hand aan de ploeg, allemaal! Du jamais vu!”

Dit fenomeen mag iemand met kennis op niveau in uiteenlopende wetenschapsdisciplines niet verwonderen. Ik heb dit voorzien, vanuit voldoende diepgaande vertrouwdheid met zowel economische als psychologische en ook ethologische (dierengedragsmatige) referentiekaders. Zelfs bomen reageren op deze wijze als hun blote leven wordt bedreigd. Het betreft hier wat ik persoonlijk noem het Snoei-Effect.

Onze snoeimeester op de Sint-Benedictushoeve leerde ons: een plant snoeien, of laten begrazen for that matter, geeft hem een groeistoot: hij redeneert als het ware: “Ai, ze willen mij hier nekken! Ik ga dit jaar mijn beste beentje voorzetten en zoveel mogelijk zaad vormen. Overleving en voortplanting voor alles!” Met andere woorden: mens dier en plant kiezen in normale omstandigheden voor koerssnelheid en gemak. De pandemie heeft de Homo sapiens echter tot in het diepst van zijn ziel geraakt en bezorgd gemaakt. Hij reageert met vurige dadendrang, bezigheid en bedrijvigheid.

Merk op, zelfs een briljant en algemeen gekend en gerespecteerd geleerde als structuurpsycholoog en schrijver Paul Verhaeghe had dit niet zien aankomen. In zijn Corona-boekje “Houd afstand. Raak mij aan” voorspelde de man, die nochtans een bijkomende achtergrond van inspiratie bezit in de kennis van de ornithologie ( zoals ikzelf, Johan Braeckman, Vera Dua en Dirk Draulans), voorspelde hij zelfs precies het omgekeerde: een ernstige, een historische instorting van de economie als gevolg van de pandemie.

Een moraal te trekken uit dit verhaal

Bij deze gelegenheid moeten wij pleiten voor nog veel meer “interdisciplinaire vorming” en voor een wetenschappelijk onderbouwde nederigheid. Het is niet de eerste keer dat de Mens in de problemen komt of zichzelf in gevaar brengt, door, in overeenstemming met een eeuwenlange traditie gesteund door Kerk, de politieke Staat, en een Wereldbeeld dat lijdt aan taaie vormen van wat we moeten noemen ‘levensvreemde moraal en fatsoen’ de dierlijke aard en dito drijfveren werkzaam in de mens te ontkennen en zoveel mogelijk te negeren. Met het oog op de druk die momenteel toenemend uitgaat van wat tot voor kort smalend “de ecologische randvoorwaarden” werd genoemd door economen en andere wetenschappers, zoals in de klimaatverstoring en de uitroeiing van dieren die het net dat ons draagt mee weven (de biodiversiteit), zal dit soort dieper gewortelde en meer waarachtige perspectieven in de komende jaren nog fel in belang toenemen.

#homosapiens #darwinism #ethologie #macroeconomy

#psychology #behavior #futureproof #demens #geschiedenis

#voorspelbaar #normaletijd

#existentialcrisis #arbeid

#actieenreactie

N.B De bundel met onze analyses getiteld “Quo vadis, Homo sapiens? Essays, getuigenissen, kritieken en biografische schetsen” zal binnenkort verkrijgbaar zijn in het filiaal van De Standaard Boekhandel op het Foch/De Somerplein te Leuven. 255 pagina’s met talrijke illustraties in kleur.