Gevolgen op het terrein
De organisaties erkennen de inspanningen van Brussels minister Maron en de moeilijke context waarin de Brusselse regering zich bevindt. Tegelijk worden onze vrijwilligers en medewerkers geconfronteerd met de realiteit: “Elke dag worden onze medewerkers geconfronteerd met daklozen die geen onderdak vinden en voor wie onze vrijwilligers geen oplossing kunnen vinden. Dinsdagavond alleen al kwamen 40 mensen langs op de medibus van Dokters van de Wereld en zagen onze mobiele teams 30 mensen in en rond het Zuidstation. Onder hen 2 kinderen van 9 en 11 jaar in het gezelschap van een man in een rolstoel. We zagen mensen die de nacht doorbrachten in flinterdunne tentjes aan het Zuidstation, of gewoon op de straat waren toegewezen”, vertelt Maité Montuir, verantwoordelijke Outreach bij Dokters van de Wereld.
De organisaties vragen daarom om dringend extra middelen vrij te maken om de capaciteit verder te verhogen. Want naast de vriestemperaturen is er ook nog steeds de epidemie die de daklozenpopulatie ongemeen hard treft. “We horen elke dag verhalen van daklozen die weggejaagd worden door de politie omdat ze de avondklok niet kunnen respecteren, die om 5 uur ‘s nachts worden wakker gemaakt omdat ze geen masker dragen, die uitgehongerd bij ons aankloppen omdat bedelen niets meer oplevert, die niet meer kunnen aankloppen bij andere diensten omdat die enkel nog telefonisch bereikbaar zijn en veel daklozen geen telefoon hebben.”
Alexis Andries, Directeur Belgische projecten van Dokters van de Wereld: “De afgelopen maand alleen al kwam een recordaantal van 600 mensen langs op onze medibus, op zoek naar een slaapplek, warmte, medische hulp of hygiënekits. De daklozenpopulatie in Brussel zit door de Covid-epidemie al maanden op haar tandvlees. Nu dreigt ze er door de vriestemperaturen helemaal aan onderdoor te gaan. De enige oplossing ligt in een uitbreiding van de capaciteit en mobiele teams die de stad doorkruisen op zoek naar dakloze mensen die zich op straat bevinden.”
“Hoewel onze capaciteit toenam met 60 plaatsen, zien we nog steeds veel mensen op straat”, zegt ook Mehdi Kassou van Burgerplatform Bxl-Refugees. “We maken ons zorgen over de risico’s die dakloze migranten lopen met weinig tot geen kennis over de bestaande diensten. Sinds zondag trekken teams van het Platform in en rond het Maximiliaanpark en het Noordstation om survival-kits (slaapzakken, dekens, mutsen, handschoenen, warme kledij) uit te delen aan mensen die geen plek hebben gevonden in de Brusselse noodopvang.”
“Naast alle daklozen die op straat slapen, zijn er ook mensen die in kraakpanden wonen”, voegt David Leclercq, hoofd van de missie van Artsen zonder Grenzen in België, toe. “De afgelopen dagen heeft ons mobiel outreach-team een aantal van hen in Brussel bezocht. Sommigen onder hen hadden geen toegang tot verwarming. Met deze temperaturen is dit gewoon onaanvaardbaar. We hebben ook vastgesteld dat er een gebrek is aan opvangplaatsen in ons medisch centrum voor daklozen die (vermoedelijk) COVID-19-positief zijn. Na de periode van quarantaine is het voor ons uiterst moeilijk om onderdak voor hen te vinden. Deze mensen weer op straat zetten is gewoon geen optie voor Artsen zonder Grenzen.”
Open de deuren van leegstaande gebouwen
De 3 organisaties pleiten er voor om een structureel beleid uit te werken dat lege gebouwen tijdens koudegolven automatisch openzet: het gaat daarbij bijvoorbeeld over leegstaande jeugdherbergen, feestzalen, kantoorruimte, hotels, sportzalen en kerken.
De organisaties stellen zich ten slotte eveneens vragen bij de late respons: “Al maanden pleiten we er bij de autoriteiten voor om zich voor te bereiden op de winter en extra plaatsen te voorzien. Het feit dat men pas in actie schiet op het moment dat er een dik pak sneeuw ligt, is een gemiste kans.”
