Wanneer er geen zekerheid is dat bepaalde stoffen veilig zijn voor de gezondheid en het milieu, moet het voorzorgsprincipe overheersen, menen Kom op tegen Kanker en Bond Beter Leefmilieu. Ze vragen om het advies van de Hoge Gezondheidsraad te volgen, die pleit voor een afbouw van glyfosaat.
Schadelijk voor gezondheid en biodiversiteit
In de jaren ‘70 bracht Monsanto Roundup uit. Een gewasbeschermingsmiddel met als actieve stof glyfosaat dat, vooral door de ontwikkeling van bijbehorende resistente gewassen, razend populair werd in de landbouwsector. Veertig jaar later regent het klachtzaken tegen de producent, omdat het schadelijk zou zijn voor de gezondheid.
Al jaren woedt de discussie over de schadelijkheid van glyfosaat. De Wereldgezondheidsorganisatie omschrijft het als ‘waarschijnlijk kankerverwekkend’. De onenigheid is vaak te herleiden tot een haast semantische discussie. Dat de stof als giftige cocktail op de markt komt, en het risico dus niet enkel berekend kan worden op de kankerverwekkende eigenschappen van glyfosaat alleen, wordt daarbij vaak buiten beschouwing gelaten. Wat vaststaat, is dat glyfosaat schadelijk is voor de biodiversiteit. De toxicologische effecten bij bijen en bestuivers zijn het bekendst, maar ook tal van andere dieren lijden er onder.
De Hoge Gezondheidsraad sprak zich in 2020 al uit over de nood aan een “gecontroleerde, geplande en progressieve afbouw”. In België geldt al een verbod voor particulieren, maar niet voor professionele gebruikers.
Bij bijna helft van jongeren glyfosaat gedetecteerd
Glyfosaat wordt zowat overal aangetroffen. In water en bodem wordt het afgebroken tot aminomethylfosfonzuur of kortweg AMPA. Door het meten van glyfosaat en AMPA krijgt men een zicht op de blootstelling aan glyfosaat in de afgelopen dagen. Het Vlaamse biomonitoringsprogramma toont dat glyfosaat bij 42% van de jongeren gedetecteerd wordt. Bovendien werd duidelijk dat bij wie tot 2 kilometer in de buurt van een landbouwzone woont, méér glyfosaat in het lichaam wordt teruggevonden.
“Het voorliggende pesticidebeleid onderschat de gezondheids- en biodiversiteitsimpact van glyfosaat enorm. De federale overheid weigert die risico’s voldoende te erkennen en vertraagt zo een doordachte, noodzakelijke afbouw”, meent Heleen De Smet van Bond Beter Leefmilieu.
