“We zijn nu een jaar verder en er zijn geen belangrijke stappen gezet. Er is niemand gearresteerd”, zegt Tahir Elci, hoofd van de Orde van Advocaten in Diyarbakir, die meer dan achthonderd advocaten in de grootste stad van Koerdistan vertegenwoordigt.
“Normaal gesproken beschermen de aanklagers en andere autoriteiten de daders en wordt het slachtoffers moeilijk gemaakt hun recht te halen”, zegt Elci. “Zelfs als de daders niet gestraft worden, is het erg belangrijk voor de slachtoffers om te weten wat er precies is gebeurd.”
Drones
Op 28 december 2011 bombardeerden Turkse legervliegtuigen Koerdische dorpsbewoners die via een bekende smokkelroute goederen – suiker, brandstof en sigaretten – smokkelden vanuit Iraaks-Koerdistan.
Omdat het zich had gebaseerd op beelden van onbemande vliegtuigen, zou het Turkse leger de groep ten onrechte hebben aangezien voor strijders van de verboden Koerdische Arbeiderspartij PKK. De PKK wordt door de Verenigde Staten en de Europese Unie als terroristische groepering beschouwd.
Onder de doden waren zeventien kinderen. De regering stelde na het bloedbad een commissie aan die het incident moest onderzoeken. De conclusies moeten echter nog worden gepubliceerd. Het kantoor van de aanklager in Diyarbakir, dat de leiding heeft in het strafonderzoek, heeft het werk nog niet afgerond of wil nog geen conclusies vrijgeven.
“Dat we na een jaar nog niets weten, past in de algemene houding die we kennen van de overheid. Die weigert verantwoording voor fouten af te leggen aan het publiek”, zegt Emma Sinclair-Webb, Turkije-onderzoeker bij mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch. “Het verantwoordelijk houden van de autoriteiten die deze moorden op hun geweten hebben, is cruciaal voor het handhaven van de democratie en de rechtstaat”.
Parijs
Naast de luchtaanval in december 2011, heeft ook de moord op drie Koerdische mensenrechtenactivisten – inclusief een voormalige medeoprichter van de PKK – in Parijs vorige week, de internationale aandacht gevestigd op de strijd voor Koerdische rechten.
Sommige analisten geloven dat de moorden, die door de plaatselijke politie werden beschreven als professionele executies, bedoeld zijn om een potentiële vredesovereenkomst te belemmeren. De Turkse premier Tayyip Erdogan heeft begin januari gesprekken hierover hervat met de gevangen PKK-leider Abdullah Ocalan.
Umut Suvari is lid van de gemeenteraad in Diyarbakir en oprichter van de Vereniging voor Jongeren en Verandering, die opleidingsactiviteiten organiseert voor Koerdische Jongeren. Hij legt uit dat de jonge generatie Koerden radicaler is dan hun ouders, als gevolg van de toenemende politieke druk op Koerdische burgers.
Mensenrechtengroepen schatten dat de Turkse regering in de afgelopen jaren duizenden Koerden heeft gearresteerd, inclusief burgemeesters, academici en advocaten. In veel gevallen werden ze opgepakt omdat ze verdacht werden van banden met de Unie van Koerdische Gemeenschappen (KCK), een groep die door de regering wordt gezien als de burgerlijke tak van de PKK.
In 2012 zaten er in Turkije meer journalisten vast dan in welk land ook ter wereld. In de meeste gevallen ging het om Koerden die beschuldigd werden van aan terrorisme gerelateerde activiteiten.
