De stad Kobane in het noorden van Syrië
is één van de drie autonome kantons van Rojava en werd vorig jaar wereldnieuws
toen troepen van IS de stad belegerden. Dankzij de zelfverdedigingseenheden
werd de stad en een groot deel van de regio tot verbazing van velen bevrijd.
Men werkt er nu aan de heropbouw en de uitbouw van een sociale en ecologische
samenleving.

Al voor de burgeroorlog in Syrië bouwen
de Koerden aan een project van zelfbestuur. Opmerkelijk is dat de Koerdische
beweging niet langer streeft naar een eigen staat, maar zich
organiseert via Kantons die een zeer grote autonomie hebben. De belangrijkste
uitgangspunten zijn autonomie, de bouw van een ecologische, solidaire
samenleving en de zelfemancipatie van vrouwen.

Het Solidariteitscomité wil enerzijds
bekendheid geven aan dat basisdemocratisch project van Rojava en verder ook
concrete humanitaire acties opzetten of ondersteunen.

Vrouwenemancipatie centraal

Het Solidariteitscomité ziet in het
Rojave-project namelijk een sprankel hoop, niet alleen voor Syrië maar voor de
hele door oorlog geteisterde regio. Het project baseert zich niet op
nationaliteit, culturele achtergrond of religie. Het wil die tegenstellingen
overstijgen. De autonomie die de Koerden toe-eigenen, wensen ze ook
voor de andere groepen zoals Jezidi’s die het slachtoffer werden van een
belegering door IS, Assyrische christenen, moslims en andere bevolkingsgroepen
die daar als in een lappendeken door elkaar leven. Op die manier willen ze een
einde maken aan de polarisatie en escalatie en dus de burgeroorlogen die Syrië
en de regio teisteren. 

Het initiatief voor het comité kwam van
een groep artsen en wetenschappers die de regio begin dit jaar bezocht om het
project van nabij te bestuderen en een analyse te maken van de concrete noden
en mogelijkheden. Ze hadden ter plaatse contact met vertegenwoordigers van de
civiele maatschappij en politieke partijen.

Katrien De Troeyer en Geert Van Haute,
die deel uitmaakten van de delegatie, werden aangesteld als co-voorzitters van
het comité.

“Dat is geen toeval,” zegt huisarts Katrien De Troeyer. “Wat
zeer interessant is aan het project van Rojava, is dat vrouwenemancipatie
centraal staat en dat vrouwen zichzelf organiseren. Die emancipatie is stevig
verankerd in de visie die men daar op de samenleving heeft. Ze staat ook
lijnrecht tegenover wat bijvoorbeeld IS voor ogen heeft. Op alle niveaus in de
regio besturen een man en vrouw samen, zoals in Kobane waar twee co-burgemeesters
zijn, een man en een vrouw die bovendien onmiddellijk afzetbaar zijn. We vonden
het dan ook logisch en belangrijk dat we dat ook met dit comité in de praktijk
brengen en uitdragen.”

Water, graan en energie

Een andere belangrijk facet is het
voornemen de regio uit te bouwen op basis van ecologische principes en
duurzaamheid. Daarover zegt bioloog Geert Van Haute: “Het comité wordt het
aanspreekpunt voor bestaande initiatieven en te ontwikkelen projecten. In
Wallonië wordt bijvoorbeeld al concreet gewerkt rond de bouw van een schooltje
in Rojava, in West-Vlaanderen is een vrouwenorganisatie die dat ondersteunt en
een educatief project uitbouwt voor scholen hier en in de regio.”

“Vanuit Antwerpen en Brussel werken we aan
een project ter ondersteuning van de opbouw van een ecologische en duurzame
samenleving. De concrete noden ter plaatse zijn basisbehoeften zoals
water, voedsel en energie. De regio was vroeger sterk afhankelijk van het
centrale gezag in Syrië dat deels is weggevallen. Daardoor ontstonden er
problemen rond watervoorziening en de verwerking van de belangrijkste
economische activiteit, met name graan. Inmiddels werden er een aantal
waterputten geboord en zijn ze erin geslaagd graanmolens te smokkelen, zodat
dat probleem minder dringend is. De energievoorziening blijft echter
problematisch in een regio waar de zon in principe volop gratis energie levert.
Ze behelpen zich met dieselgeneratoren, wat natuurlijk in tegenspraak is met
ecologische principes. Daar willen we concreet behelpen en we onderzoeken momenteel
de mogelijkheden om zonne- en windenergie te winnen en fondsen te
verzamelen.”

Recht op zelfverdediging

Op politiek vlak wil het comité een einde
aan de criminalisering van de Koerdische strijd, zodat de bevolking de
mogelijkheid krijgt zichzelf volgens eigen keuzes te organiseren. Het recht op
zelfverdediging maakt daar volgens hen inherent deel van uit. Ze vragen dan ook
dat de politieke spreekbuis van dat project, met name de Arbeiderspartij van
Koerdistan (PKK) geschrapt wordt van de lijst van terroristische organisaties en
dat de Belgische en Europese instanties Rojava erkennen en concrete
samenwerkingsprojecten opstarten. Tot slot eist het comité van de Turkse staat
een corridor naar Kobane en de regio, zodat humanitaire hulp ongehinderd kan
plaatsvinden.

De platformtekst van het comité, een verslag van de solidariteitsreis en
meer informatie over het democratische project in Rojava vindt u hier: http://rojavaproject.net/

Het Charter van het Sociaal Contract van
Rojava vindt u hier: http://peaceinkurdistancampaign.com/resources/rojava/charter-of-the-social-contract/