Nieuw rapport bevestigt gevaren opwarming aarde

 Klimaatverandering dreigt alle vooruitgang die de laatste 50 jaar geboekt is op gebied van volksgezondheid te ondermijnen. Dat bevestigt het laatste rapport over de linken tussen klimaat en gezondheid van The Lancet, een belangrijk medisch tijdschrift. Een positieve noot: als er een alomvattend antwoord komt op de klimaatverandering, zou dat ook een belangrijke vooruitgang op het gebied van gezondheid kunnen betekenen.

Het nieuwe rapport, waaraan 24 academische instellingen en verschillende intergouvernementele organisaties zoals de Wereldgezondheidsorganisatie en de Wereldbank meewerkten, bevestigt de impact die klimaatverandering heeft op onze gezondheid. Kwetsbare groepen en de bevolking van lage en middeninkomenslanden worden disproportioneel zwaar getroffen. Opnieuw zijn het dus de gemeenschappen die het minste verantwoordelijk zijn voor klimaatsverandering, die het zwaarst getroffen worden.

De klimaatverandering ondermijnt verschillende sociale en milieudeterminanten die zorgen voor een goede gezondheid. Hierdoor worden sociale, economische en demografische ongelijkheden nog meer uitgediept. Denk maar aan de invloed die voldoende en gezonde voeding, toegang tot water en degelijke huisvesting hebben op gezondheid. De klimaatverandering zet vooruitgang op het gebied van al die ‘determinanten van gezondheid’ onder druk.

Ondervoeding, denguemuggen en hittegolven

Ondervoeding is momenteel het grootste gevaar voor de volksgezondheid, een gevaar waar de klimaatverandering een belangrijke rol in speelt. Elke graad die de temperatuur stijgt, zorgt er bijvoorbeeld voor dat zes procent minder tarwe en tien procent minder rijst kan worden geoogst. “Wat vooral opvalt is dat het de afgelopen jaren minder regende”, vertelt María Elva González. Ze is voorzitster van gezondheidsorganisatie AMSATI, waar FOS in El Salvador nauw mee samenwerkt. “Als het dan uiteindelijk wel regent, is de regenval gigantisch. Daardoor slagen we er niet meer in om voldoende voedsel te telen. We kampen met schaarste, dus ontstaat er ondervoeding en gaat de gezondheid van ons en onze kinderen erop achteruit. Doordat we minder kunnen verkopen, zitten we ook nog eens permanent met geldproblemen.”

Daarnaast wordt de verspreiding van knokkelkoorts of dengue in de hand gewerkt door klimaatveranderingen. Ieder jaar raken nu al tot 100 miljoen mensen besmet met de ziekte. Maar nu blijkt dat twee soorten muggen, alweer door de klimaatverandering, de overdracht op mensen met nog zes procent verhogen. Dat versnelt de verspreiding van de ziekte, die nu al steevast op de agenda staat van heel wat organisaties waarmee FOS samenwerkt. De denguemug vertoeft graag in stilstaande waterplassen of reservoirs. Preventiecampagnes om broeihaarden zoveel mogelijk te vermijden, zullen nog meer nodig zijn in de toekomst.

Ook hittegolven zullen door de klimaatverandering een frequenter fenomeen worden. Blootstelling aan extreme temperaturen, kan de gezondheid en zelfs het leven want heel wat kwetsbare, vaak oudere personen, in gevaar brengen.

Actie!

“De klimaatverandering is een gezondheidsprobleem voor miljoenen mensen wereldwijd”, duidt professor Anthony Costello, directeur van de Wereldgezondheidsorganisatie. “Het wordt een uitdaging, maar we hebben nog kans om het tij te keren voor dit sluimerend medisch noodgeval. We gaan in de juiste richting. Overheden moeten nu stap voor stap veranderingen blijven doorvoeren.”

We moeten overheden er dus op blijven wijzen dat ze maatregelen moeten treffen om de klimaatverandering tegen te gaan, in het belang van het welzijn en de gezondheid van ons allen. Onze partners dragen alvast hun steentje bij. Verschillende gezondheidspartners van FOS zijn al een hele tijd bewust bezig met de linken tussen gezondheid en klimaat.

“De klimaatverandering is een gezondheidsprobleem voor miljoenen mensen wereldwijd”
Anthony Costello, directeur van de Wereldgezondheidsorganisatie

In El Salvador komen verschillende gezondheidssectoren regelmatig samen in de ‘sectorale rondetafel voor milieu en klimaatverandering’ (Mesa Sectorial de Gestión Ambiental y Cambio Climático) om aanbevelingen te formuleren voor beleidsmakers. Toegang tot water, het gebruik van milieuvervuilende pesticiden in de alomtegenwoordige agro-industrie, luchtvervuiling of verwoestijning zijn maar enkele van de thema’s op hun agenda.

Om een antwoord te bieden aan de enorme uitdagingen die de klimaatverandering stelt, zullen verschillende sectoren moeten samenwerken. De stem van gezondheidsorganisaties, -activisten en -instellingen is hierin cruciaal, willen we vermijden dat het klimaat een stille seriemoordenaar wordt.

Auteur: Liesbet Vangeel