“Het Volkerenakkoord is in tegenstelling tot het akkoord van de VN-Klimaattop van Kopenhagen gemaakt door en voor de mensen. In dat opzicht was de conferentie van Cochabamba een succes, met iets meer dan 35.000 aanwezigen onder wie ongeveer 10.000 buitenlanders”, zegt Nele Mariën, een Belgische vrouw die in Bolivia woont en die zelf verantwoordelijk was voor de werkgroep over klimaatschuld.
“En in tegenstelling tot Kopenhagen was de samenwerking zeer constructief. Zowel vertegenwoordigers van boerenverenigingen als onderzoekers namen aan de werkgroepen deel. Die verscheidenheid aan mensen gaf de conferentie legitimiteit.”
Het ‘Volkerenakkoord’ stelt dat de industrielanden de klimaatonderhandelingen te veel herleiden tot een discussie over de temperatuurstijging. Maar over de werkelijke oorzaak van die stijging, namelijk het kapitalistische systeem, praten ze niet. Dat systeem is gebaseerd op steeds meer consumptie en is altijd op zoek naar winstmaximalisatie. Het beschouwt ons hele ecosysteem louter als een bron voor grondstoffen, zo staat het in het akkoord.
Daarom wil de conferentie in Cochabamba dat ook de rechten van onze aarde worden erkend in een ‘Universele Verklaring voor de Rechten van Moeder Aarde’.
De idee daarachter is dat we als mens meer in harmonie met de natuur moeten leren leven en dat we de rechten van de inheemse volkeren – die dat over het algemeen wel doen, moeten respecteren.
Boliviaans president, Evo Morales, zelf van inheemse afkomst, benadrukte het belang van een Internationaal Gerechtshof voor Klimaatrechtvaardigheid om de rechten van de aarde af te dwingen. Om dat te bereiken moet eerst een wereldwijd referendum georganiseerd worden zodat alle mensen op de wereld gemobiliseerd worden voor de redding van onze planeet.
Kyoto in de vuilnisbak
“We willen dat ons ‘Volkerenakkoord’ samen met het Kyotoakkoord als onderhandelingsbasis dient voor het nieuwe VN-klimaatverdrag. Ook willen we met ons akkoord de volgende VN-klimaattop in het Mexicaanse Cancun beïnvloeden.”
“Natuurlijk zullen de ontwikkelde landen dit maar moeilijk aanvaarden. Zij willen Kyoto in de vuilnisbak gooien en verder gaan met de manier van werken zoals in Kopenhagen werd geïllustreerd. De ontwikkelingslanden werden uit die gesprekken geweerd. Voor ons is het enige legale akkoord dat van Kyoto.”
Klimaatschuld terugbetalen
De ontwikkelde landen zijn de grootste verantwoordelijken voor de klimaatverandering. Volgens het ‘Volkerenakkoord’ moeten zij hun klimaatschuld, die ze gedurende vele jaren hebben opgebouwd, aflossen.
Ze worden verantwoordelijk gesteld voor de miljoenen klimaatvluchtelingen en ze moeten de landen die door de klimaatverandering geraakt worden financieel steunen.
Financiële compensatie
“Toch mogen we niet focussen op die financiële compensatie”, zegt Mariën. “De industrielanden creëerden een wedloop naar budgetten om de gevolgen van de opwarming aan te pakken. Daarom roept ieder land of eiland nu om financiering door te stellen dat precies zij het grootste slachtoffer zijn. Maar daar gaat het niet om.”
Zo komt het dat sommige industrielanden hun financiële hulp gebruiken als drukkingsmiddel om het Kyotoakkoord te verwerpen. Onlangs liet de Amerikaanse regering weten dat de landen die het Kopenhagen-akkoord niet zouden ondertekenen naar hun budget kunnen fluiten. Zo verloor Bolivia drie miljoen dollar.
Ecuador verloor 2,5 miljoen dollar, maar het land reageerde scherp. “De 2,5 miljoen wilde Ecuador niet eens hebben”, zegt Mariën. “Het land was zelfs bereid om dat bedrag aan de Verenigde Staten te geven als ze het Kyotoverdrag ondertekenen.”
In 2011 volgt er een tweede ‘Klimaatconferentie der Volkeren over de klimaatverandering en de Rechten van Moeder Aarde’. Het is de volgende stap in de organisatie van een wereldwijde beweging die vanonderuit de rechten van de aarde verdedigt, zeggen de organisatoren.
