Klimaatstaking Bern
Interview - Kyle Michiels

Klimaatstakingen in Zwitserland: “We moeten onze beweging democratisch organiseren”

Terwijl de scholierenstakingen in België al een minister ten val brachten, breidt de Youth for Climate-beweging zich internationaal uit. In landen als Australië, Zwitserland en Nederland vonden al grote jongerenstakingen plaats. In andere landen zijn de voorbereidingen voor de wereldklimaatstaking van 15 maart volop aan de gang.

woensdag 13 februari 2019 13:42
Spread the love

De beweging in Zwitserland

In Zwitserland startte de beweging in december, toen er in verschillende scholen werd gestaakt. De acties waren al bij al klein, maar het was verre van een mislukte start. Het initiatief verspreidde zich, werd in tal van scholen besproken en overgenomen. Begin januari werd er een nationale coördinatie opgezet om de verdere acties te organiseren. De beweging nam een hernieuwde start op vrijdag 18 januari toen 22.000 scholieren en studenten staakten. In tegenstelling tot de acties in december, waren het vooral scholen uit de Franstalige kantons die deelnamen, met 10.000 jongeren in Lausanne en 5.000 in Genève. Het voorlopige hoogtepunt was op 2 februari toen in heel Zwitserland 60.000 jongeren in staking gingen.

Om meer te weten te komen over de acties in Zwitserland, spraken we met Ivan Lampert, een 18-jarige scholier uit Genève. Na de eerste acties in december sprak hij klasgenoten aan om aan de volgende acties deel te nemen. En met succes, er werd gretig meegestaakt in hun Collège Voltaire. Hij vertelt ons dat ze wekelijks met de betrokken scholieren van de school samenkomen om het vervolg van de beweging te bespreken en de mobilisatie te plannen. Via WhattsApp-groepen blijven ze op de hoogte van wat er in de andere scholen gebeurt.

“Net als in andere landen halen we onze inspiratie bij de Zweedse scholiere Greta Thunberg. We goten haar ideeën ook in drie duidelijke eisen: 1) de CO2-uitstoot moet tegen 2030 naar nul worden gebracht, 2) de klimaatnoodtoestand moet worden afgekondigd zodat elke maatregel die nodig is, snel kan worden genomen en 3) Indien de huidige politici en multinationals daartoe niet in staat zijn, is het nodig om het systeem te veranderen”

Hoe de beweging organiseren?

Wat opvalt aan de beweging in Zwitserland, is dat er veel wordt nagedacht over hoe de beweging democratisch te organiseren. De Zwitserse jongeren zijn ervoor beducht om hun beweging niet te laten recupereren. Ivan: “Er is een grote argwaan tegenover de institutionele politiek, maar ook tegen groene organisaties als Greenpeace die als te gematigd en geïnstitutionaliseerd worden ervaren. Anderzijds zijn er onder de deelnemers veel jongeren van de groene partij (Jeunes vert-e-s, https://www.jeunesverts.ch/ ) en van de socialistische partij (Jeunesse socialiste, http://js-geneve.ch/). Onder de Zwitserse scholieren is er sinds jaar en dag een sterke politieke traditie. In het bijzonder de Jeunes vert-e-s heeft de voorbije weken veel gepolitiseerde scholieren gewonnen.”

Ivan is lid van L’étincelle, de marxistische stroming binnen de Jeunesse socialiste1, en kritisch: “De ‘volwassen’ partijen, zowel de Groenen als de Socialisten, staan niet op hetzelfde standpunt als de scholieren. Met de verkiezingen in zicht, ondersteunen ze de acties maar matig. Ze beklemtonen dat we beter denken aan de volgende verkiezingen, in plaats van te staken”

“Om ons niet te laten overstemmen door die institutionele meningen, die veel meer ruimte krijgen in de media, is het nodig om onze beweging op een bewuste manier te organiseren. Op elk niveau moeten er verkozen en permanent afzetbare comités worden verkozen. Permanent afzetbaar betekent, dat de verantwoordelijken en woordvoerders elke vergadering opnieuw verkozen worden en dus ook vervangen kunnen worden. Op die manier worden de beslissingen genomen door het geheel van de beweging, en niet door enkele individuen”

Algemene vergaderingen

“Daarom hebben we het initiatief genomen om in Genève een Algemene Vergadering te organiseren. We regelden een aula van de universiteit op 29 januari, enkele dagen voor de grote actie van 2 februari. Zo konden de protesterende scholieren en studenten een beter zicht krijgen op hoe de mobilisatie zich ontwikkelde in andere scholen en campussen. We kunnen op een democratische basis discuteren en beslissen welke eisen we naar voor schuiven en hoe het verder moet met onze beweging. Het initiatief was een succes: een 100-tal jongeren kwamen erop af en de discussie was heel enthousiasmerend”

“In onze ervaring was het belangrijk om aan het begin van de vergadering een moderator te verkiezen. De rol van die persoon is om de discussie in goede banen te leiden, en ervoor te zorgen dat de discussie niet verzandt in ellenlange nevendiscussies. Elke tussenkomst moet gericht zijn op een concreet voorstel: welke slogans, eisen, welke datum voor de volgende actie etc. Over deze voorstellen wordt dan gestemd en werkgroepen werken ze verder uit”

Nationale bijeenkomst

In het weekend van 22-23 februari zullen deze discussies worden verdergezet op nationaal niveau. In Bern komen de jongeren samen om de internationale stakingsdag van 15 maart te plannen, en het programma en de eisen uit te werken.

Ivan: “Er zijn twee belangrijke punten die daar zullen besproken worden. Eerst en vooral: moet de beweging duidelijk antikapitalistisch zijn of niet. Ik vind van wel. De klimaatchaos is ontstaan door de winsthonger van de multinationals. Een ecologische en sociale transformatie is enkel mogelijk door een algemene planning van de economie. En zo’n planning kan er alleen maar komen als de werkende bevolking de controle heeft heeft op de economie. Nu is die in handen van de 1%”

Vakbonden

“Een tweede punt is dat het geen beweging mag blijven van scholieren en studenten. Ook de werknemers moeten mee staken. De klimaatstakingen moet werken aan nauwere banden met de vakbonden. We moeten hen aanzetten om mee te staken. De loontrekkenden doen de maatschappij draaien, en hebben de kracht om een fundamenteel andere samenleving op te bouwen. En daar gaat het uiteindelijk om”

“Hoewel ze de protesten wel steunen, hebben de Zwitserse vakbonden zich nog niet echt bij de beweging aangesloten. De reden die ze daarvoor geven is dat er in Zwitserland een wet bestaat tegen politieke stakingen. Maar veel syndicalisten die ik al ben tegengekomen willen wel meedoen. Zeker de Geneefse afdeling van de socialistische vakbond is heel links. Uiteindelijk breken wij ook de wet door als scholieren te staken voor het klimaat”

15 maart

In Zwitserland wordt er niet elke week gestaakt zoals in België. Dat is voorlopig uniek aan de beweging in België. De volgende afspraak voor de Zwitserse scholieren is de internationale klimaatstaking van 15 maart. Scholieren als Ivan weten erg goed waarmee ze bezig zijn. Laat de Zwitserse banken maar daveren op hun grondvesten.

 

 

 

Interview afgenomen door Kyle Michiels op 10 februari 2019

1 L’étincelle – Der Funke is de Zwitserse afdeling van de International Marxist Tendency, die in België de naam draagt Vonk – marxistische Jongeren (www.vonk.org).

take down
the paywall
steun ons nu!