De feiten kwamen aan het licht na klachten van collega’s van Torfs. Eén feit draait rond valse facturen. DeWereldMorgen.be kon onder meer dat deel uit het dossier inkijken.

In 2003 stelde Rik Torfs vast dat niet alle kredieten van een onderzoeksfonds waren opgebruikt. De Leuvense uitgeverij Peeters stuurde op zijn verzoek drie facturen (goed voor in totaal 37.700 euro) voor de levering van telkens 100 tot 150 exemplaren van zes verschillende boeken. Alleen werd die stapel boeken nooit geleverd op de Tiensestraat in Leuven waar de faculteit Kerkelijk Recht huist, zo getuigden verschillende mensen voor de interne audit.

Factuur voor een nog niet verschenen boek

Peeters leverde volgens de facturen in september 2003 onder andere 150 exemplaren van ‘Laws on religion and the state in post-communist Europe‘ (65 euro per boek), een boek dat op dat ogenblik nog niet bestond. Het verscheen pas het jaar daarop in 2004. Meer nog: dit lijvige boek is in geen enkele bibliotheek van de KU Leuven te vinden. De faculteit Kerkelijk Recht heeft zelf geen eigen bibliotheek.

Werden de boeken gratis uitgedeeld aan studenten? Er zijn elk jaar slechts een handvol – dit jaar twee – Nederlandstalige studenten ingeschreven. Als die allemaal een gratis exemplaar kregen van ‘Verantwoordelijkheid en aansprakelijkheid van de diocesane bisschop’, dan zou er nu nog een stapel boeken moeten liggen.

Visakaart en dubbel terugbetaalde reiskosten

Een andere klacht die onderzocht werd, gaat over het veelvuldige gebruik van de Visakaart voor privédoeleinden.

En dan zijn er nog de getuigenissen over het dubbel laten terugbetalen van reiskosten, zowel door de faculteit Kerkelijk Recht als door diverse gastuniversiteiten waar de professor was uitgenodigd.

Vraag is wel of de interne audit van de universiteit de bevoegdheden heeft om deze zaak uit te spitten. De interne audit kan enkel een intern onderzoek voeren. Aangezien het hier om strafbare feiten gaat, moet de KU Leuven deze zaak eigenlijk overdragen aan het parket, aldus een bron aan de universiteit. “Dat is ook de enige manier om ten gronde te onderzoeken of de facturen vervalst zijn en of dit een courante praktijk is bij Uitgeverij Peeters. Hetzelfde geldt voor de dubbele terugbetaling van reisonkosten”, aldus de bron.

***

Wat zegt de universiteit?

We checkten het verhaal bij Riet Biesmans, senior auditor van de KU Leuven die de ondervragingen deed in het kader van het onderzoek.

Mevrouw Biesmans, er moest eind april een eindverslag zijn van de interne audit naar de praktijken van professor Rik Torfs.

Riet Biesmans: “Waarom belt u naar mij?”

Omdat u verantwoordelijk bent voor het onderzoek.

“Wie zegt dat?”

U hebt bijvoorbeeld in augustus vorig jaar in de Krakenstraat 3 verschillende ondervragingen geleid.

“Hoe bent u daarvan op de hoogte?”

Ik weet dat uit welingelichte bron.

“Amai.” (stilte)
“Ik ga daar nu niks kunnen over zeggen. Ik ga dat met het diensthoofd moeten bespreken. Ik ga u eventjes in het ongewisse moeten laten.”

Zal ik dan meteen contact opnemen met uw diensthoofd?

“Zelfs daar ga ik niets over zeggen. Ik hou mij aan de ethische gedragscode die ik heb ondertekend. Ik beschouw dat als mijn beroepsplicht om te zwijgen.”

***

Dan maar eens polsen bij waarnemend diensthoofd interne audit Seppe Deryckere.

“Wij geven geen commentaar naar buitenuit over interne audits.”

Ontkent u dat er een interne audit is?

“Geen commentaar.”

Bij wie moet ik dan wel bevestiging krijgen?

“U kan geen bevestiging krijgen. Er is geen commentaar.”

***

Natuurlijk proberen we ook bij rector Mark Waer.

Daar krijgen we uiteindelijk alleen de woordvoerder aan de lijn die ons niet meer wil vertellen dan het volgende, en van mening is dat deze ‘toelichting’ zou moeten volstaan:

“Er zijn op regelmatige basis interne audits aan de KU Leuven en dit is er één van, die inderdaad al lang aan het lopen is. Wij geven nooit informatie over interne audits. U mag natuurlijk wel de betrokkene contacteren. Er zijn regelmatig interne audits zonder concrete aanleiding.”

In dit geval was er wel een concrete aanleiding. De interne audit kwam er na klachten over fraude.

“Daar geef ik geen commentaar op.”

***

Wat antwoordt Rik Torfs?

“Er was een interne audit. Ik heb enkel een brief gehad met de mededeling dat die audit positief is afgerond.

Als u informatie wil over wat er in dat dossier staat, vraag het dan aan rector Mark Waer, want ik heb dat dossier nooit gezien.”

Die weigert vragen daarover te beantwoorden.

“Ik heb hem nu vrijstelling verleend van zijn beroepsgeheim dienaangaande, hij mag communiceren over deze audit.”

***

De rector zegt (nog) niets

Opnieuw nemen we contact op met het rectoraat, want er zijn toch wel wat vragen te beantwoorden door de universiteit.

De ene ontkent dat deze klachten onderwerp zijn van een audit. Volgens een ander loopt deze audit al heel lang, en is hij nog lopende. Bij Torfs een heel ander geluid: de audit zou al beëinidigd zijn, en wel met goed gevolg.
Volgens de ene mag er niet over gecommuniceerd worden, volgens de ander mag het wel. Wat zal het nu zijn?

Rector Mark Waer is plots niet langer bereikbaar.