Momenteel zijn er negen staten met kernwapens. Vijf ervan – de VS, Rusland, Groot-Brittannië, Frankrijk en China – zijn de officiële, dat wil zeggen door het Non-Proliferatieverdrag erkende kernwapenstaten. Na het ondertekenen van het Non-Proliferatieverdrag in 1968 hebben nog enkele staten kernwapens aangemaakt: Israel, India en Pakistan en de laatste jaren ook Noord-Korea.
Kernwapens in Europa
In Europa bevinden zich twee staten met eigen kernwapens: Frankrijk en Groot-Brittannië. Daarnaast zijn als onderdeel van de NAVO-strategie Amerikaanse kernwapens gestationeerd.
Het huidige Strategisch Concept van de NAVO stelt: “Een geloofwaardige Bondgenootschappelijke nucleaire inspanning en de demonstratie van de Bondgenootschappelijke solidariteit en de gemeenschappelijke verplichting oorlog te voorkomen, blijven vereisen dat de Europese bondgenoten die betrokken zijn bij de collectieve defensieplannen voor nucleaire taken, op grote schaal deelnemen aan het stationeren van nucleaire strijdkrachten op hun grondgebied…” (par.63)
Binnen de NAVO krijgt die ‘betrokkenheid’ vorm via het overleg tussen de lidstaten over de nucleaire strategie in de Nuclear Planning Group. V?f Europese landen – België, Duitsland, Italië, Nederland en Turk?e – herbergen 150 à 240 Amerikaanse B-61 kernwapens op basis van de “nuclear sharing”-akkoorden van de NAVO. In al deze landen traint de nationale luchtmacht op de inzet van deze kernwapens. De kernbommen zijn Amerikaans, maar niet de piloot die ze in oorlogstijd naar hun doelwit moet brengen.
De B61 is een zeer moderne nucleaire vliegtuigbom met vier flexibel instelbare explosieniveaus tussen de 0,3 en de 170 kiloton. Eén enkele B61 heeft een potentiële vernietigingskracht van veertien keer de atoombom op Hiroshima.
Groot-Brittannië bezit vier onderzeeërs met kernraketten. Hun thuisbasis bevindt zich in Faslane in Schotland, maar er is voortdurend minstens één onderzeeër op zee. Elke onderzeeër draagt 48 kernbommen. De Britten discussiëren momenteel of het kernwapensysteem al dan niet gemoderniseerd wordt.
Frankrijk heeft verschillende kernwapensystemen. In Île Longue in Bretagne hebben vier onderzeeërs met kernraketten hun thuisbasis, terwijl ook hier er altijd één op zee is. Elke onderzeeër heeft zestien raketten aan boord, met telkens vier à zes kernbommen. Daarnaast heeft Frankrijk ook kernbommen voor gebruik door vliegtuigen. Die zijn toegewezen aan vijftig vliegtuigen, verspreid over drie basissen en het vliegdekschip Charles De Gaulle.
Kleine Brogel
Op de luchtmachtbasis van Kleine Brogel liggen naar schatting twintig kernbommen. De basis van Kleine Brogel huisvest samen met Florennes de 72 Belgische F-16’s. Het ‘Tiger’-smaldeel op Kleine Brogel telt 18 vliegtuigen en is gespecialiseerd in luchtbombardementen. Dit smaldeel heeft ook de taak om in oorlogstijd de op Kleine Brogel gelegen kernwapens naar hun doelwit te vliegen.
De twintig Amerikaanse kernbommen zijn B-61/4 vliegtuigbommen, met een kracht tot 170 kiloton. Tegenwoordig worden ze opgeslagen in speciale WS3-bunkers (Weapons? Storage? and? Security? System), verzonken in de vloer van de vliegtuighangars (zie foto). Uit contractinformatie, zoals deze WS3 briefing, is bekend dat er elf zo’n bunkers gebouwd zijn op de basis van Kleine Brogel.
Het onderhoud en de bewaking van deze kernwapens is de verantwoordelijkheid van de Amerikaanse 701ste MUNSS-eenheid (Munition Support Squadron), bestaande uit 110 militairen. Het vervoer van deze wapens en onderdelen gebeurt vanuit de McChord-basis in de VS door het 4th Airlift Squadron, 62ste Airlift Wing met C-17 vliegtuigen.
