De community ruimte is een vrije online ruimte (blog) waar vrijwilligers en organisaties hun opinies kunnen publiceren. De standpunten vermeld in deze community reflecteren niet noodzakelijk de redactionele lijn van DeWereldMorgen.be. De verantwoordelijkheid over de inhoud ligt bij de auteur.

Islamkenner en genuanceerd criticus van islam en islamisme professor Emilio Platti (KU-Leuven) overleden

zaterdag 18 december 2021 20:27
Spread the love
Met enige vertraging vernam ik dat Platti overleed op 25 oktober op 78-jarige leeftijd. Hoe jammer. Een grote geleerde in dit maatschappelijk zeer relevante terrein is heen gegaan, zonder een hoge leeftijd te bereiken. Een interessante man was hij, fijn spreker die ik enkele keren mocht beluisteren en mocht vragen stellen. We schreven elkaar sporadisch. Ik was blijvend verwonderd over bepaalde intelligente bemerkingen over de islamwereld. Hij leefde een aantal jaren deeltijds in Egypte, en wist betekenisvolle dingen die niemand anders wist. Hij was zo bijvoorbeeld onder de indruk van de discrete gastvrijheid van zijn buren in Caïro, waar een buurvrouw hem, ondanks zijn christelijke signatuur, en zonder aanvankelijk een woord met hem te wisselen, met regelmaat fruit op tafel kwam zetten. Gastvrijheid zit ginds diep… en ook respect. Respect voor de geleerde man, respect voor de buurman. Platti was ginds als Dominicaan, om de grondlagen van de middeleeuwse filosofie te bestuderen, die ook islamitisch zijn.
Zijn bondige en trefzekere duiding bij het leven van profeet Mohamed is mij altijd bijgebleven en heb ik geregeld ter sprake gebracht in blogs en interpellaties. Onder andere dat we de profetische man mogen beschouwen als een “welmenende, visionaire karavaanbegeleider”. Dat hij opgroeide als weeskind en afschuw ontwikkelde van de tijdsgeest. Die was in Arabië, zoals vandaag overigens, zeer commercieel, families maakten zich rijk met de karavaanhandel met de kamelen, en daardoor werden mensen egocentrisch, zonder veel gevoel voor het wonder van het bestaan en veel compassie naar minder bemiddelde mensen. “De mens dacht dat hij zijn eigen wetgever was geworden. Het ontzag voor de Kracht die alles draagt was verdwenen”. Daar wou de jonge profeet verandering in brengen. Hij haalde inspiratie uit visioenen, natuurbeleving en uit de Hebreeuwse en christelijk Bijbel. (Een uitwerking van een en ander kan de Nederlandstalige tijdgenoot vinden in “Mohamed, een vertelling” van Kader Abdollah. Die biografie is tegelijk uitgegeven met zijn ingekorte vertaling van de Koran in onze taal.)
Natuurlijk is het bovenstaande slechts een uiterst bondige samenvatting van de kennis en visie van betrokkene. Ik bestudeerde een van zijn werken over de Islam en stond verbaasd over zijn diepgaande kennis van de vele stromingen binnen de Islam in de vele laden aan de Middellandse Zee en in het Nabije Oosten, doorheen de laatste twee – tot driehonderd jaar. Heel bijzonder was ook dat op de dag van de aanslagen van de terroristen in Brussel, aan de Wetstraat en op Brussel Nationale Luchthaven, net een opiniestuk verscheen in de ochtend in De Standaard, waarin Platti waarschuwde. Zijn tekst begon met de woorden: “Ik kan niet meer zwijgen”.
Professor Platti was een geleerde in de ware zin van het woord: iemand die zeer veel kennis en wetenschap onder de leden heeft. Hij was ook buitengewoon intelligent, wat zich onder meer uitte in zijn kennis van het Arabisch en in zijn visie. Hij was een voorbeeld voor velen. Ook omdat hij een levenstraject van grote envergure maakte: zijn vader was een zeer eenvoudig man, hij bewerkte stenen. Ook taaie materie, dus.
Een anekdote die vandaag in Covid-tijd aan betekenis wint, is hoe ik op een dag tijdens een lezing in het Maria-Theresiacollege aan het Hogeschoolplein in Leuven naar de zijkant van de zaal was gegaan en een raam had geopend. Ook toen, een jaar of twintig geleden,  vond ik het zeer belangrijk altijd over frisse lucht te kunnen beschikken. Een student vond dit niet kunnen, wellicht was de herfstlucht hem te fris. Het gebelgde gesprek bereikte het oor van Platti die vooraan stond zijn conferentie te geven, en toen konden we merken dat zijn voorouders Italianen waren, met het nodige temperament.
Rust in vrede, Emilio.
+

Werken

Islam vreemd? in 1995;

Islam, van nature een vijand? (2003) en Islamisme.

Modern islamitisch radicalisme (2016).

Deze  pockets uitgegeven bij Averbode werden in vele talen vertaald.

 

Citaat

Benoit Lannoo in het I.M. voor Kerknet

“Platti zocht actief naar hoopvolle geluiden. Zo was hij het die mij in januari 2016 wees op een baanbrekende Verklaring van Marrakesh, waarin driehonderd moslimgeleerden in januari 2016 uitdrukkelijk pleitten voor respect voor religieuze minderheden.

Dit was niet minder dan een veroordeling van het geweld van Islamitische Staat (IS), maar niemand in het Westen was bereid die tekst te bekijken.”

 

– Via het profiel van voormalig Kerknet-Journaliste Lucette Verboven is het gefilmde interview met Platti via YouTube te bekijken.

Creative Commons

take down
the paywall
steun ons nu!