Er is weer een en ander te doen over islamitisch radicalisme bij ons in Vlaanderen. Misschien is het goed om eens na te kijken wat onderzoek hierover in Duitsland ons leert. Ik haal mijn info uit een artikel van Cüneyd Dinç, “New and old Identity patterns of devout young Muslims in Germany,” voorgesteld op een  internationale workshop in Istanbul in november 2012 en binnenkort vermoedelijk gepubliceerd in Toguslu, E., Leman, J.  and  I. Mesut Sezgin: Europe’s New-Multicultural Glocal: Post- and Anti-Migrant Identities . ((Leuven University Press, 2013) (verschijnt normaal in het najaar).

De auteur wijst erop dat uit zijn onderzoeksgegevens blijkt dat de islamitische beleving in Duitsland bij jongeren (- de zogenaamde postmigranten) duidelijk uiteenvalt in vier categorieën, die men kan opdelen aan de hand van twee criteria: enerzijds diegenen die de Duitse samenleving positief aanvaarden als hun eerste land versus diegenen die Duitsland verwerpen, en anderzijds diegenen die zich grens-overschrijdend organiseren versus diegenen die enkel en alleen naar Duitsland refereren.

Hij komt dan tot vier categorieën onder de Duitse jongeren. De twee grootste categorieën zijn samengesteld uit jongeren die Dutsland als hun eerste land aanvaarden: ten eerste zijn er diegenen die hij de neo-moslims noemt (dit wil zeggen jongeren die positief staan tegenover Dutsland en die grensoverschrijdende contacten onderhouden; zij zijn niet noodzakelijk trouwe moskee-bezoekers); ten tweede zijn er de klassieke moskee-gehorigen (dit wil zeggen: jongeren die de moskeeën frequent bezoeken; ze zijn niet grens-overschrijdend georganiseerd). Daarna zijn er twee andere categorieën: de neo-fundamentalisten en de etnisch-religieuze exclusivisten. Hier staan we iets langer bij stil.

De neo-fundamentalisten zijn diegenen die wij bij ons o.a. jihadistische salafisten noemen, maar ook bepaalde Tablighi. Zij vinden het Westen decadent en corrupt. Zij organiseren de interne groepscohesie via dieet- en kledijregels, een strikte man-vrouw scheiding. En: ze hebben weinig contact met andere moslims en zelfs weinig contact met moskeeën, waarbij ze zich meestal beperken tot bezoek aan enkele marginale moskeeën. Het betekent niet dat ze er af en toe niet wel eens kunnen langskomen, maar ze blijven er marginaal. Hun militantie verloopt vooral via het internet en via eigen sites. Ze leven in een soort parallelle samenleving. Ze hebben grens-overschrijdende contacten en worden van daaruit gevoed.

Wie zijn dan de etnisch-religieuze exclusivisten? De auteur vermeldt bewegingen als de ‘grijze wolven’ en de ülkücüler…

Over het belang van de al dan niet kennis van de Duitse taal rept de auteur met geen woord. Dit blijkt voor hem een niet relevant criterium om de gehorigheid bij een van de vier categorieën te bepalen.

Misschien is het interessant, wil men bij ons het islamitisch radicalisme aanpakken, om ook af en toe eens kennis te willen nemen van onderzoek en bevindingen in het buitenland, zeker bij grens-overschrijdende organisaties. De grote les: het radicalisme bedient zich vooral van het internet en van eigen sites, en slechts in veel mindere mate van moskeeën.