De inperking van de inschakelingsuitkering is één van de omstreden besparingsmaatregelen van de regering-Di Rupo. Het gaat om de uitkering die werkzoekenden krijgen als ze één jaar na het beëindigen van hun studies nog altijd geen werk gevonden hebben. De duur van de uitkering werd beperkt tot 36 maanden.

De RVA maakt een onderscheid tussen de werkzoekenden die in januari 2015 hun uitkering verloren en de groep die slachtoffer werd van de maatregel tussen februari en december van datzelfde jaar. In die eerste golf zaten veel werkzoekenden die al lang werkloos zijn.

In vergelijking met 2010 stegen hun werkkansen niet. Voor bijna de helft van hen (46,4 procent) betekende de maatregel het einde van elke vorm van inkomen. 27 procent kwam bij het OCMW terecht en kreeg een leefloon.

In de groep die na januari de inschakelingsuitkering verloor, schoof 14,9 procent door naar het leefloon. Iets minder dan de helft vond werk. Dat is een pak meer dan de controlegroep uit 2010 (toen was het 17,4 procent).

Maar de RVA voegt er meteen aan toe dat zij op basis van hun gegevens geen uitspraken kunnen doen ‘over de kwaliteit van de tewerkstelling (bv. werkzekerheid, aantal uren…)’. Rijgen zij de kleine contractjes aan elkaar? Fietsen ze met een groene Deliveroo-tas rond of zitten ze aan het stuur van een Über-auto? Geen enkele instantie die het weet.

Besparen

De hervorming was natuurlijk in de eerste plaats een budgetaire maatregel. In 2015 leverde dat een besparing van 171,1 miljoen euro op. Tenminste binnen het RVA-budget. Aangezien de uitgaven van het OCMW stegen, blijft de zuivere besparing beperkt tot 100,7 miljoen.

“De vrees dat een groep werkzoekenden volledig zonder inkomen zou komen te zitten, blijkt gegrond. Van de uitstromers in januari 2015 is bijna de helft werkzoekend zonder inkomen. Ook van de uitstromers van februari tot december gaat het nog om ruim een vierde. Dit is onaanvaardbaar in een ‘welvaartsstaat’”, schrijft het ABVV.

Voor de regering-Michel waren de regels nog niet streng genoeg. Zij heeft beslist dat de inschakelingsuitkering maar kan tot 25 jaar en dat jongeren onder de 21 een diploma, getuigschrift of attest moeten kunnen voorleggen. De RVA schat dat het aantal jongeren dat recht heeft op een inschakelingsuitkering hierdoor met 45 procent gedaald is.