Ik ga naar de copy shop en vraag of ik op gerecycleerd papier kan kopiëren. Dat hebben ze niet.

Stel nu dat ze het wel zouden hebben en ik kopieer ecologisch. Maar de 99,9% andere klanten vragen niet naar gerecycleerd papier en kopiëren dus niet-ecologisch.

Die 99,9% valt niets te verwijten. Moet elke consument bij élke handeling die hij stelt een extra inspanning leveren die bovendien vaak meer kost (trein ipv vliegtuig, bio ipv voedingsindustrie,…)? En ook nog eens weerstaan aan al die reclame die hem of haar van alle kanten overvalt (zelfs de Brusselse fietsen maken reclame voor onderbroeken, skireizen,…).

Die groene consument moet wel goed gek zijn. Neal the low impact man (om de magische naam te gebruiken) een oplossing voor klimaatverandering? Nee, ik ben niet gek.

Ik eet bio, omdat dat gezonder is. Ik rijd met de fiets, omdat ik niemand wil doodrijden en het een aangenaam en sportief vervoermiddel is. Ik drink geen flesjeswater, omdat… absurd gewoon, flessenwater dat we in de supermarkt kopen, met de auto naar huis rijden om dan op 10 meter van de kraan op te drinken.

En ik eet ook geen vlees, inderdaad om een signaal te geven en een impact te hebben op klimaatverandering. Dat geldt ook voor het fietsen, het flessenwater, en zoveel meer.

Maar mijn energieleverancier is Electrabel. En mijn huis is niet geïsoleerd. En mijn toilet werkt op drinkwater. Als ik dat allemaal moet veranderen ben ik full time bezig. 

Vormt het aanmoedigen en imiteren van consumptiegedrag van low impact-mannen en -vrouwen wel een oplossing voor het probleem van klimaatverandering? Of moeten we een andere oplossing bedenken?

Klimaatverandering wordt veroorzaakt door een economisch systeem waarvan de naam taboe is, maar die ik toch even vermeld: kapitalisme. Het is een syteem dat draait op de kortetermijnbelangen van bedrijven en dat erin slaagt een hele samenleving mee te slepen.

Als we de boodschap moeten geloven die low impact-mensen, overheden, ngo’s,… ons brengen, moeten we niet zo ver denken in de richting van systeemsverandering, maar gewoon ons individueel consumptiegedrag wijzigen. De laatste minuten van Al Gore’s film brengen deze visie. Het is een boodschap die erg “convenient” is voor bedrijven die rustig kunnen verderdoen zoals ze bezig zijn. 

Het wijzigen van individueel consumtiegedrag is echter een valse oplossing. (de term “valse oplossing” wordt in de klimaatbeweging gebruikt om te verwijzen naar marktgebaseerde oplossingen voor klimaatverandering die het diepere economische probleem – namelijk kapitalisme – ontwijken en geen oplossing brengen zoals biobrandstoffen, ggo’s, reclamefietsen, kernenergie, C02-opslag, emissiehandel, “groene” auto’s, …) 

Als de mensen die bereid zijn iets te doen aan klimaatverandering hun energie nu eens kanaliseerden in het bedenken van een nieuwe economie (verderbouwend op ideeën die komaf maken met het kapitalisme zoals het ecosocialisme) die ook socialer is dan het kapitalisme (de 300 rijksten bezitten meer dan de 3 miljard armsten) en het nadenken over een strategie om deze verandering te bewerkstelligen (want ja, een revolutie dringt zich op!) en tenslotte de daad bij het woord voegen en in actie schieten (geweldloze directe actie kan een aanzet zijn),  in plaats van het eigen dagelijkse leven op duizenden punten te veranderen zonder een perspectief om iets te bereiken?