De Wereldgezondheidsorganisatie noemt voedselzekerheid een situatie waarin iedereen op elk moment fysiek en economisch toegang heeft tot voldoende voedzaam eten voor een actief en gezond leven. India staat op plaats 55 van de 120 hongerigste landen in de Global Hunger Index. Nepal en Sri Lanka bijvoorbeeld doen beter.

In een rapport van de Wereldbank wordt ondervoeding de “stille noodsituatie” van India genoemd. De graad van ondervoeding bij Indiase kinderen zou bijna vijf keer hoger liggen dan in China.

Gebrekkige distributie

Waarom kan India zijn arme bevolking niet voeden, terwijl het over voldoende grondstoffen beschikt? Experts stellen dat voedselveiligheid een complex gegeven is voor grote en diverse landen als India – met zijn bevolking van 1,3 miljard inwoners en zijn wijdverspreide armoede.

Volgens Shaleen Jain van de Hidayatullah National Law University heeft voedselveiligheid drie grote dimensies: beschikbaarheid, toegankelijkheid en betaalbaarheid.

De problemen in India hebben vooral te maken met een publiek distributiesysteem dat niet werkt, meent Pawan Ahuja als gewezen topambtenaar bij het ministerie van Landbouw. “Ondanks de overvloedige productie van graan en groenten verhindert een corrupt distributiesysteem dat het voedsel tot bij de armen geraakt.”

Maar dat is niet alles. “Natuurrampen zoals overvloedige neerslag, toegang tot water voor irrigatie, droogte en bodemerosie zijn andere uitdagingen waar India mee worstelt. Gebrekkige landbouwfaciliteiten en bevolkingsexplosie hebben de zaken nog erger gemaakt”.

Om de problemen met voedselveiligheid aan te pakken, heeft India een van de grootste vangnetten ter wereld opgezet: de nationale wet rond voedselveiligheid van 2013. Dit programma verschaft aan maar liefst 800 miljoen mensen (67 procent van de Indiase bevolking) gesubsidieerde maandelijkse rantsoenen. Toch vallen de resultaten tegen, waarbij specialisten verwijzen naar de inefficiëntie van een corrupte distributieketen.

Duurzame landbouw

Globaal is de uitdaging glashelder: tegen 2050 moet de wereld 9 miljard mensen kunnen voeden. De vraag naar eten zal 60 procent hoger liggen in vergelijking met vandaag. Daarom hebben de Verenigde Naties hebben van voedselveiligheid en duurzame landbouw een van de belangrijkste Duurzame Ontwikkelingsdoelen voor 2030 gemaakt.

“Om deze objectieven te halen moet er een aantal cruciale kwesties worden aangepakt, gaande van genderpariteit en vergrijzing tot de ontwikkeling van vaardigheden en klimaatverandering”, legt landbouweconoom Sumit Bose uit.

Volgens hem moeten de landbouwsectoren in India hun productiviteit opkrikken met efficiënte zakenmodellen en publiek-private samenwerkingen. Duurzaamheid kan worden bekomen door de uitstoot van broeikasgassen aan te pakken, en waterverbruik en afval te beperken, voegt Bose eraan toe.

Van zaad tot bord

Om de voedselzekerheid te vergroten, werkt India nauw samen met de Voedsel- en Landbouworganisatie (FAO). Het VN-agentschap helpt India met een holistische aanpak ‘van zaad tot bord’.

De FAO biedt ook technische bijstand en capaciteitsopbouw om de beste gebruiken en succesverhalen uit andere landen naar het Indiase landbouwsysteem te vertalen.

“Voedsel telen op een duurzame manier betekent methoden toepassen om meer te produceren op ongeveer dezelfde landoppervlakte en natuurlijke grondstoffen verstandig gebruiken”, stelt Bose.

“Het betekent ook dat er minder verloren mag gaan tot het voedsel in de winkel ligt, door initiatieven zoals beter oogsten, stockeren, verpakken , vervoeren, en betere marktmechanismen, maar ook betere institutionele en legale structuren.”

“India is nog ver verwijderd van al deze doelstellingen”, besluit hij.