Omer Mommaerts, Pros Vandebroek en Jef Mariën
Op 6 juni werd het nieuws bekend gemaakt dat N-VA met de CD&V aan onderhandelingen begonnen was met het oog op een Vlaamse regeringsvorming. Daarmee werd het startschot gegeven om een politiek beleid in de steigers te zetten dat helemaal haaks staat op de algemeen maatschappelijke en sociaaleconomische doelstellingen van de overgrote meerderheid binnen de christelijke arbeidersbeweging. Merkwaardig was dat vanuit het ACW, op dat ogenblik nog de ‘Koepel van christelijke werknemersorganisaties’, er nauwelijks kritiek te horen was op deze samenwerking. En dat terwijl in de jaren voordien de kritiek op het sociaaleconomisch en algemeen maatschappelijk programma van de N-VA, en dan vooral in de toenmalige deelorganisaties van het ACW, luid had weerklonken. Blijkbaar was die kritiek in het ACW onvoldoende doorgedrongen, want de koepelorganisatie blonk eerder uit door stilzwijgen.
Wie dacht dat daarin verandering zou komen na de omvorming van het ACW als koepel tot de vzw beweging.net op 14 juni 2014, kwam bedrogen uit. Wanneer eind juli het Vlaamse regeerakkoord bekend wordt, reageert beweging.net bij monde van zijn voorzitter Patrick Develtere die in dit akkoord een ‘hoopvol signaal’ ziet en zich erg tevreden toont met de erkenning en appreciatie voor vrijwilligers en hoopvol gestemd is voor de uitvoering van een sociaal efficiënt beleid. Consternatie alom bij de partnerorganisaties van beweging.net die zich afvroegen wie van hen en wanneer hierover was geconsulteerd. Eva Brumagne (Femma) toonde zich heel wat minder optimistisch en sprak haar bezorgdheid uit over de te verwachten besparingen die de vrouwen, gezinnen en hun verenigingen zullen treffen. Ook Luc Hamelinck (ACV-openbare diensten) en Marc Justaert (voorzitter CM) trokken aan de alarmbel. Marc Leemans (voorzitter ACV) trok ook zijn conclusie: wij stevenen af op een confrontatie met een regering die vooral ‘ondernemersvriendelijk’ wil zijn en wat men in petto heeft over de activering van 60-plussers en het invoeren van een gemeenschapsdienst is voor het ACV in ieder geval meer dan een brug te ver.
Dat Voka de plannen van deze regering een score van 80% toekende maakte al veel duidelijk. Ondertussen is met iedere dag steeds duidelijker geworden hoe diep de besparingen van deze ondernemersvriendelijke Vlaamse regering in het vlees van alle Vlamingen, of ze nu hardwerkend zijn of van een uitkering moeten zien te overleven, zullen snijden. En ondertussen wordt ook steeds duidelijker dat het Vlaamse regeerakkoord slechts een opwarmertje zal blijken voor de plannen van de toekomstige federale ‘Zweedse’ coalitie. Ook hierin geeft CD&V zijn volle steun aan de N-VA. En hoe reageert beweging.net hierop? Gewoonweg niet. Nochtans beweert zijn voorzitter Patrick Develtere in naam van meer dan 250.000 vrijwilligers en militanten uit alle partnerorganisaties te spreken wanneer hij het Vlaamse regeerakkoord een ‘hoopvol signaal’ noemt en wanneer hij zwijgt over de plannen van de (centrum?)rechtse ‘Zweedse’ coalitie.
Ondertussen is er een groeiende kritiek vanuit het sociaal-culturele middenveld, de ruime gezondheids- en welzijnssector, de studenten en de jeugd- en jongerenorganisaties. Allemaal terreinen waar de katholieke wereld traditioneel sterk staat. Om nog niet te spreken van het ACV. Voorzitter Leemans was zowel op Terzake (25/08), in een opiniestuk voor deredactie.be (28/08) en in een interview voor De Standaard (29/08) erg duidelijk. De voorstellen die de ronde doen, deugen langs geen kanten. Alles wijst op een (verdere) afbouw van inkomen, wat nog versterkt zal worden door een mogelijke eenmalige indexsprong, en er is maar een groep in de samenleving die het gelag moet betalen. Ongeveer 20 miljard besparen zonder maatregelen die de fiscale rechtvaardigheid bevorderen (de invoering van een vermogensbelasting is nog altijd een taboe) en het herverdelende karakter van de belastingen versterken, voert ons regelrecht naar een duale samenleving en de ontwrichting van de sociale zekerheid. Samen met Ferre Wyckmans van LBC laat Leemans er geen twijfel over bestaan: zonder het hele plaatje af te wachten, weten we nu al genoeg. Het is tijd voor actie.
Het is zeer twijfelachtig of al deze organisaties zich op politiek vlak nog vertegenwoordigd voelen door het ‘nieuwe’ ACW, de vzw beweging.net. In het verleden slaagden regeringen met een vertegenwoordiging van christendemocraten er vaak in om de actie van de vakbond aan banden te leggen. Dat de vakbond zich ook deze keer zal laten paaien, lijkt ons twijfelachtig. De kloof tussen het sociaaleconomisch programma van de vakbond en dat van de Zweedse coalitie wordt onoverbrugbaar. Merkwaardig genoeg gelooft Leemans nog altijd dat de CD&V er alles zal aan doen om excessen te vermijden. Maar dat is precies de hamvraag. Zal CD&V niet nog meer naar rechts opschuiven? De ideologische prioriteiten zijn aan het verschuiven, stelt politiek filosoof Dries Deweer, die zelf nauw aanleunt bij de CD&V (deredactie.be, 11/08/14).
Het is daarom de hoogste tijd dat de christelijke arbeidersbeweging het geweer van schouder verandert. Het ACW dat ooit is opgericht om de belangen van de christelijke arbeidersbeweging op het politieke vlak te verdedigen, schurkt steeds meer, en met steeds minder gêne, aan tegen de CD&V die als puntje bij paaltje komt stelselmatig de rechtmatige verzuchtingen en sociaaleconomische aspiraties van de christelijke arbeidersbeweging afzwakt. Als klap op de vuurpijl sluit die partij (met de helft ACW-ers) een huwelijk met een partij, de N-VA, die een drastisch besparingsbeleid wenst door te voeren en de vakbonden liever kwijt dan rijk is. Kan het huwelijk tussen de christelijke arbeidersbeweging en de CD&V nog langer worden aangehouden? Wij vinden van niet. Als de christelijke arbeidersbeweging de komende decennia nog een rol van betekenis wil spelen, kan zij dat debat niet langer uit de weg gaan. Nu het ACW zich omgevormd heeft tot beweging.net in een organisatiestructuur waarbij de partnerorganisaties hun eigen visie, ook op het politiek gebeuren, ontwikkelen, is het de taak van beweging.net om die visies te versterken en te promoten en ze op elkaar af te stemmen. Als beweging.net hier werk van maakt, zal snel blijken dat de band met de CD&V zo goed als onbestaande is. Doet ze dit niet, dan kan beweging.net hooguit nog voortbestaan als een soort ‘sociale vleugel’ binnen CD&V. Het is dan aan de partnerorganisaties om zelf het initiatief te nemen en de onheilzame band met de CD&V door te knippen. Pas dan kan de zoektocht beginnen naar een formule waarbij de belangen van de meerderheid van de werkende bevolking, werknemers in de ruime zin van het woord, hun gezinnen en uitkeringsgerechtigden, op een meer efficiënte manier dan vandaag het geval is, verdedigd worden.
Op 14 juni van dit jaar vervelde het ACW tot beweging.net. Wij draaien als ‘Beweging’ (voor een strijdbare en politiek onafhankelijke christelijke arbeidersbeweging) al jaren mee in de christelijke arbeidersbeweging. We zullen onder die naam blijven netwerken omdat we van oordeel zijn dat die strijdbaarheid en onafhankelijkheid meer dan ooit nodig zijn. En dat laatste geldt ook voor de partnerorganisaties tegenover beweging.net, zolang het voor de buitenwereld niet duidelijk is dat deze nieuwe vzw niet langer, zoals vroeger, de politieke spreekbuis is van de christelijke arbeidersbeweging.
