Wie op de luchthaven werkt, heeft een identificatiebadge nodig. Maar alleen de uitreiking van badges die toegang geven tot ‘airside’ wordt voorafgegaan door een veiligheidsverificatie door de overheid. Dat is ook normaal. Om in een koffiebar te werken in de vrij toegankelijke inkomhal is er geen grondige screening nodig.

Bij Binnenlandse Zaken zijn ze formeel. “Na een grondige analyse kunnen wij formeel ontkennen dat Laachraoui ooit een badge kreeg na een screening door Binnenlandse Zaken. Er werd bij onze diensten ook nooit een aanvraag ingediend voor zo’n badge. Wat wel kan, is dat hij werkte bij één van de horecazaken in het landsgedeelte (landside, nvdr). Maar via die job had hij geen toegang tot precaire gedeeltes van de luchthaven”, zegt Olivier Van Raemdonck, woordvoerder van minister van Binnenlandse Zaken Jan Jambon.

Verduidelijking: De woordvoerder van Jambon had het hier over de badges die uitgereikt worden aan veiligheidsagenten. Die vallen onder de bevoegdheid van de minister van Binnenlandse Zaken.

De screening voorafgaand aan het toekennen van een veiligheidsbadge die toegang geeft tot airside wordt gedaan door de Nationale Veiligheidsoverheid (NVO). Die dienst valt onder de bevoegdheid van de minister van Buitenlandse Zaken Didier Reynders. De NVO is wel samengesteld uit vertegenwoordigers van verschillende federale overheden waaronder Binnenlandse Zaken, maar blijkbaar kan Binnenlandse Zaken toch niet checken of Laachraoui al dan niet ooit gescreend geweest is door het NVO voorafgaand aan de uitreiking van een badge.

Volgens VTM zou Laachraoui vijf jaar gewerkt hebben op Zaventem. Dat lijkt weinig waarschijnlijk aangezien hij al in 2013 op 22-jarige leeftijd naar Syrië vertrok. Dan zou hij als 17-jarige moeten begonnen zijn.

“Maar stel nu nog dat hij toen wel aan een screening was onderworpen. Als er op dat moment geen enkele indicatie van radicalisering was, hadden we dat nooit kunnen voorkomen”, aldus Van Raemdonck.

Minority report

De sensationele manier waarop VTM met dit nieuws uitpakt, kan tot een gevaarlijke tendens leiden. De afgelopen jaren leerden we dat radicalisering soms heel snel gaat en een kwestie van maanden kan zijn. Als VTM insinueert dat iemand als Laachraoui acht jaar geleden – toen hij 17 was – had kunnen gedetecteerd worden, dan komen we terecht in de wereld van Minority Report. In die film van Steven Spielberg is er een speciale eenheid van de politie “Pre-Crime” genaamd die potentiële daders opspoort nog voor de gedachte aan de misdaad bij hen zelf is opgekomen.

De voorbije jaren zijn er al problemen geweest met werknemers op Zaventem die om onduidelijke redenen hun badge verloren na een interventie van de staatsveiligheid en die ze pas na een beroepsprocedure terugkregen.

VTM bracht ook nog het nieuws dat er een verborgen gebedsruimte werd ontdekt op Zaventem. “Die gebedsruimte is via via ontdekt. We hebben het hier over een verborgen ruimte in de kelder van het luchthavengebouw, waar niemand zicht heeft op wat daar besproken wordt en wie daar samenkomt”, zei VTM-journalist Faroek Özgünes.

Maar blijkbaar zouden daar geen PV’s over opgesteld zijn. Navraag bij werknemers van de luchthaven leerde ons wel dat er inderdaad bedrijven zijn die toelaten dat een kleine ruimte vlakbij de werkplek gebruikt wordt om te bidden. Zo wordt vermeden dat werknemers te lang afwezig zijn als ze de hele weg moeten afleggen naar de officiële gebedsruimte.

“Ik ben er enkele maanden geleden nog binnengeweest”, zegt Sandra Langenus van het ABVV aan RTL. “Het was vrij toegankelijk voor iedereen, je moest alleen stil zijn. Er was helemaal niets clandestiens aan.” Langenus voegt er nog aan toe dat twee bagagisten zwaar gewond geraakten bij de aanslagen. “Veel kans dat zij ook ooit die gebedsruimte bezocht hebben”, zegt Langenus.