Leuven heeft haar nieuw stadslogo! Het symbool is mooi. Dat is goed, want “schoonheid spreekt over een goede toekomst” zeggen de filosofen. Sommige kleine zielen zien er – zo voorspelbaar – een reden in om te zeuren, maar persoonlijk ben ik helemaal mee. Meer nog, ik ben enthousiast! Een stadsbewoner die in het verleden veel verantwoordelijkheid nam in onze stad en regio beschrijft een en ander als volgt:
“Een logo straalt symboliek en visie uit. Leuven wil duidelijk verjongen, een nieuwe dynamiek uitstralen innovatief (fris modern logo), steeds in beweging (bal), refererend naar het verleden (glasramen), divers (de kleurtjes).”
Kleurensymboliek
De kleur rood staat evident voor menselijke warmte. Zoals we die kennen van gestifte lippen en van het iconische hartje, symbool van de menselijke liefde. Voor samenwerken en solidair zijn. Het valt op dat er heel wat variaties van deze kleur opgenomen zijn. Mooi! Daaronder het paars, dat ons verbindt met de grootse Romeinse beschaving van twee millennia geleden: de senatoren hadden het recht tot het dragen van de witte toga zoals de burgers, maar dan afgeboord met purper. Het was de kleur van wat nobel is. Het was een schaarse kleur, die laborieus uit bepaalde slakjes werd gehaald. Het groen, ook een warme kleur, staat voor onze vrienden de bomen en voor het gras, dat eeuwig groen is, als de liefde. Voor de leefbare stad, waar overal groen is te vinden. Geel is voor mij en voor andere kunstcritici de kleur van de energie, van het vuur, van de kracht die schuilt in de zonsopgang. In het voorkomen van de Leeuw ook, een Brabants, Vlaams en Nationaal symbool sinds eeuwen. Het “huizenblok” dat uit zwarte strepen bestaat, verbeeldt voor mij de twee wereldoorlogen die onze stad heeft moeten doorstaan, toen hele wijken in puin werden gelegd. De blokjes symboliseren meer algemeen de stad met de “huizenblokken”, haar woningen en dienstgebouwen, en daartussen de straten waar je elkaar kruist en waar ontmoeting, levengevende ont-moeting en gesprek mogelijk worden. Des te meer naargelang het autogevaar afwezig blijft. De variëteit aan vormen en kleuren roept onze stad op in haar identiteit, die is toenemend vol diversiteit, die is de laatste generatie geworden zoals de wereld, de planeet: onze buurt. Onze ‘basisomgeving’. Onze thuis.
Wat is Leuven?
Een inwoonster met als familienaam “Desmet” ging overigens loos en riep bij de komst van deze nieuwe vlag voor onze superbe stede op het betreffende sociale media groepje uit: “Hoeveel nutteloos besteed geld opnieuw! ” Of letterlijk in haar melancholische, ontmoedigde, simpele taal: “Weer veel geld om niets!”. Hier laat ik volgen wat ik heb geantwoord, de kritiek stelt me in staat meer naar de diepte van de betekenis te gaan.
“Beste mevrouw Smets, luister. Een kreet, een klacht zoals de uwe is in wezen altijd een Hulpvraag. In de groep die ik persoonlijk beheer, zou zoveel negativiteit en onderkruiperij niet toegelaten zijn. Uw suggestie is volgens mij een belediging aan het college van burgemeester en schepenen die de taak op zich namen voor dit nieuwe logo te zorgen, en aan elke Leuvenaar. Meer nog, als specialist in Heraldiek, kan ik u zeggen dat elk logo in feite de afstammeling is van het middeleeuwse Blazoen. Het symbool in kwestie is vanaf nu wat wij samen als stadsbewoners “hoog in ons vaandel dragen”. Dit is een krachtige symboliek op een heel klein stukje wereld, van wat wij in het schild (wensen te) voeren. Wat u echter doet is dat blazoen besmeuren. Ik gebruik bestaande, staande uitdrukkingen, ik vind niets uit. Wat u doet, is een smet werpen op het blazoen van het blije, open, kosmopolitische, sociale Leuven en op haar en ons geloof in een mooie toekomst, samen. Dat kan ik als historicus, mediëvist en als trotse liefhebber van onze stad niet laten gebeuren. Daar ben ik ook te veel “dokter” voor. Ik zal u pogend op weg zetten. Misschien komt het wel meer voor, alleen u kunt dit goed weten, dat u symptomen vertoont van deze aandoening die bekend staat als Symboolblindheid. Dan hebt u wellicht van in de jonge jaren uw familienaam verkeerd geïnterpreteerd. Blijkbaar hebt u niet ingezien dat uw naam kan gelezen worden als “de dochter van de smid”. Dat is de man die met trots en vakmanschap, gehuld in zijn lederen schort, bij het vuur en het aambeeld staat om mooie, sterke, nuttige, duurzame voorwerpen te maken. En er bestaat ook de kunstsmid, en de edelsmid. Die dingen maken met symbolische meerwaarde!
Sommigen merken half doordacht op: in een symbool moet je het voorgestelde herkennen. Om ergens de Betekenis van te zien, moet je wel geoefend zijn in het zoeken van betekenis. Misschien is deze symbolische dimensie ontdekken iets dat sommige leden van onze soort, tijdgenoten in een tijd van automobielen en andere toestellen waar je wonderen kunt verrichten (tegen welke prijs overigens) door een druk op de knop, niet meer zo gemakkelijk. Oefening baart kunst. 2. Bovendien ben ik persoonlijk tevreden met een symbool waar wat aan te ontcijferen is. Waar je niet na een minuutje op uitgekeken bent. Ons nieuwe logo bezit een rijke symboliek. Dat is een goede zaak. Ik van mijn kant mag graag de voorspelling maken dat het logo van Leuven nog furore zal maken. In eigen land, bij inwoners van onze stad en in het buitenland. Ik zie andere steden het als voorbeeld nemen, niet zonder beetje – terechte! – afgunst.
