(Foto: Makistyle) “Alexander (27) is onze enige zoon. We hadden het echt getroffen met onze jongen, hij was een vrolijk en lief kind. Hij hield van uitdagingen en was een echte deugeniet.”

Puberteit

“Ook tijdens de puberteit bleef Alexander het goed doen. Hij had goede cijfers op school, was opgewekt en sportief. Hij werkte zijn humaniora af en besloot rechten te gaan studeren in Antwerpen. Wij waren ontzettend trots op onze knappe en intelligente zoon. We woonden toen in de Kempen en het leek ons beter dat Alexander op kot ging in Antwerpen. Zo moest hij niet telkens pendelen en had hij genoeg tijd om te studeren en van het studentenleven te genieten. Toen Alexander na zijn eerste week universiteit terug thuis kwam was hij euforisch. De lessen vond hij aangenaam, toffe kerels in zijn klas en hij had naar eigen zeggen al goed het beest uitgehangen in de studentencafés.”

Non-stop feest

“Na verloop van tijd merkten we op dat Alexander steeds afweziger werd. Tijdens de weekends kwam hij minder naar huis. ‘Ma, hier is in het weekend niks te doen en in Antwerpen kan ik in het weekend tenminste stoom aflaten’, vertelde hij ons. Ik had geen argwaan, af en toe een feestje bouwen hoort bij het studentenleven, dacht ik toen. Wat we nog niet wisten is dat Alexander bijna geen enkele les meer meemaakte en zowat dag en nacht aan het feesten was.”

“Plots kwam alles in een stroomversnelling. Na de examenperiode in juni bleek dat hij op geen enkel vak geslaagd was. Toen luidde ergens in mijn achterhoofd de alarmbel. Alexander was er de jongen niet naar om zijn verantwoordelijkheden niet serieus te nemen. De zomer bracht hij grotendeels bij ons thuis door. Hij leek zich te herpakken, studeerde stevig door voor zijn herkansingsexamens en slaagde alsnog voor een paar vakken. Ik dacht dat het daarmee wel afgelopen zou zijn en dat alles nu wel weer in de plooi zou vallen.”

Vier dagen zonder slaap

“Het nieuwe academiejaar was nog maar twee weken ver toen we een telefoontje kregen van een van zijn kotgenoten, een jongen die bij ons in de buurt woonde en Alexander al kende toen ze samen in het secundair hadden gezeten. Hij vertelde ons dat Alexander de laatste tijd heel erg vreemd deed. Als moeder raak je dan al vrij snel in paniek. Uiteindelijk bleek Alexander sinds hij zondag bij ons vertrokken was van café tot café getrokken te zijn, zonder slaap. We troffen hem aan in een bruine kroeg. Helemaal van de wereld. Wij dachten van de drank, maar de barman vertelde dat hij al sinds die morgen enkel water had gedronken.”

“We namen hem mee naar huis en staken hem in bed. Toen was het voor ons alle hens aan dek. Een vriend van mijn man is huisarts en we namen meteen contact met hem op. Ook Alexanders vrienden uit Antwerpen belden we om te vragen wat er aan de hand was. Zijn vrienden waren unaniem, Alexander was de oude niet meer. Het enige waar hij nog aan dacht was feesten, hij ging niet meer naar de lessen, wou geen sociaal contact meer en was liever op zichzelf. Hij was vaak dronken, gebruikte drugs en werd snel agressief. We legden dit voor aan onze huisarts. Die zei dat het mogelijk om een depressie zou kunnen gaan.”

Mentaal gestoord

“Toen Alexander na uren slaap wakker werd, confronteerden we hem met zijn gedrag. Hij reageerde apatisch. Inmiddels wisten we ons geen raad. Wat nu? Misschien toch maar eens naar een psycholoog, stelde de bevriende huisarts voor. Toen kwamen we voor het eerst in de mallemolen terecht. Psychologische bijstand is erg moeilijk te verkrijgen in Vlaanderen. Wil je als particulier een afspraak maken met een psycholoog dan kan je best wat geduld oefenen.”

“Met Alexander was intussen geen huis te houden. Hij liep het huis door als een wildeman, verbaal en fysiek gewelddadig. Hij schreeuwde uit dat hij mentaal gestoord was, dat hij enkel verlost kon worden door de oppermacht. We wisten ons geen raad. Uiteindelijk besloot mijn man hem naar het ziekenhuis te brengen. Daar werd ons verteld dat ze enkel iets kalmerend konden toedienen omdat er geen psycholoog ter beschikking was.”

Neuropsycholoog

“De dag nadien stond ik al om half zeven aan Alexanders bed. Hij lag nog vredig te slapen. Later die dag sprak een neuropsycholoog ons aan. Hij vertelde dat hij Alexander onder observatie zou houden de komende week. Na een week vol woede-uitbarstingen, waanideeën en hallucinaties kregen we eindelijk het verdict. Alexander was schizofreen. Mede door zijn druggebruik was hij in een psychose terecht gekomen.”

“De neuropsycholoog vertelde dat Alexander op een leeftijd was waarop mensen gevoeliger zijn tot het ontwikkelen van schizofrenie. Daarmee startte een lange lijdensweg van jarenlang consulteren, experimenteren met medicatie en verschillende therapieën. Alexander heeft zich ondertussen een aantal keer vrijwillig laten opnemen, zonder veel resultaat. Ondertussen hebben we de juiste medicatie gevonden waarbij de negatieve bijwerkingen beperkt blijven. Voor elk positief effect van medicatie zijn er namelijk ook negatieve aspecten.”

Nooit meer dezelfde

“We zijn ondertussen zeven jaar verder. Alexander zal waarschijnlijk nooit meer dezelfde worden. Soms lijken we op de goede weg, en dan plots uit het niets slaan de hallucinaties en de waanideeën weer toe. Ik kan je vertellen dat zoiets behoorlijk moeilijk is. Zo liepen we eens door een winkel. Door de vele prikkels die de hersens dan krijgen, raakte Alexander helemaal verward.”

“Hij waande zich Hitler en begon Duitse woorden door de supermarkt te schreeuwen. Als moeder ben je dan ten einde raad, want hem op een harde manier aanpakken werkt vaak averechts. Intussen weet ik dat ik op zulke moment best mee kan gaan in zijn waanidee en hem zo moet proberen tot rede te brengen, wat erg moeilijk is.”

Nog steeds trots

“Ons gezinsleven, en mijn huwelijk, stonden lange tijd erg onder druk door de ziekte van Alexander. Je krijgt als gezin te maken met een ziekte die onvoorspelbaar is en je hele leven onderuit haalt. We hoopten altijd op een mooie toekomst voor Alexander maar dat hebben we moeten laten varen. Te weten dat hij waarschijnlijk nooit meer geheel zal genezen is vreselijk, maar we proberen ondanks alles positief te blijven. Mijn man en ik kunnen nu weer als normaal koppel functioneren omdat we de ziekte van Alexander een plaats hebben kunnen geven.”

“Alexander is gestopt met studeren, heeft geen relaties meer gehad en woont voltijds bij ons in als hij niet in het psychiatrische zorgcentrum is. Ondanks dat alles zijn zowel ik als mijn man ontzettend trots op onze zoon. Vroeger was ik weleens beschaamd als Alexander op een publieke plaats in zijn psychose zat. Nu niet meer. Ik verwijt mezelf ook niet meer dat ik verantwoordelijk zou zijn voor Alexanders ziekte. Volgens sommige onderzoeken is schizofrenie grotendeels biologisch bepaald. Vaak is er iets fout gelopen tijdens de zwangerschap, las ik ooit.”

Kop op

“Het is natuurlijk niet altijd evident, als ik denk dat ik waarschijnlijk nooit kleinkinderen zal hebben, nooit een huwelijksfeest zal kunnen organiseren, doet me dat erg pijn. Toch is het voornaamste dat Alexander nog bij ons is. Ik las ooit ergens dat 10% van de mensen met schizofrenie tot zelfdoding overgaat. Dat zou voor mij nog een veel grotere slag in het gezicht zijn, dan moeten leven met de ziekte die Alexander heeft.”

“Wie weet, denk ik altijd, ooit geneest Alexander misschien wel, en dan kunnen we al die mooie dromen toch nog realiseren. Ondertussen probeer ik te genieten van de heldere momenten die Alexander heeft. Hij is vrij emotieloos, wat normaal is voor schizofrene patiënten, maar af en toe zie ik hem toch van iets genieten of lachen. Dan springt mijn hart telkens een beetje op. Dan denk ik, kijk, dat is mijn jongen en samen kunnen wij dit aan. Mijn man lacht dan altijd een beetje met me. ‘Zie maar dat jij geen waanideeën krijgt’, zegt hij dan. Onze humor, daarmee overleven we dit.”

Vertellen

“Door mijn verhaal met mensen te delen probeer ik het taboe rond psychische aandoeningen te doorbreken en in te gaan tegen de vooroordelen die rond schizofrenie bestaan. Over de ziekte is zo veel geschreven en onderzocht, maar nog steeds is het voor een leek als ik moeilijk om helemaal te vatten waar het nu precies omgaat. Daarom wil ik delen wat ik, mijn man en Alexander meemaken.”

© 2011 – StampMedia/Lessius – Timothy Rogiers