Na twee jaar onderzoek is de Europese Commissie er eindelijk uit. Apple genoot jarenlang van een uitzonderlijk gunstig belastingregime en dat komt neer op illegale staatssteun, oordeelt de Europese Commissie.

Niet dat de Europese Commissie nu plots tegen lage belastingen is. Het is hen vooral om de oneerlijke concurrentie te doen. “De selectieve behandeling van Apple is illegaal, omdat het Apple een significant voordeel geeft tegenover andere ondernemingen die onder dezelfde nationale regels opereren”, klinkt het.

Apple moest bijna geen belastingen betalen in Ierland. Margrethe Vestager, de Europese Commissaris voor Concurrentiebeleid, legt het plastisch uit. “In 2011 betaalde Apple nog 500 euro per miljoen winst. In 2014 zakte dat tot 50 euro per miljoen euro winst”, aldus de eurocommissaris. De belastingvoet zakte dus van 0,05 tot 0,005 procent.

Het onderzoek van de Europese Commissie begon in 2014. Apple geniet al van een gunstig belastingregime in Ierland sinds 1991. Bijna alle winst werd toegeschreven aan een hoofdkwartier, maar dat blijkt enkel op papier te staan en kan nooit zelf zoveel winst maken, besluit de Europese Commissie. Door die gunstige regeling in Ierland moest Apple bijna geen belasting betalen op de winsten uit de verkoop in de hele Europese Unie.

13 miljard euro is een enorm bedrag, zeker voor een klein land als Ierland (met 4,6 miljoen inwoners en een BNP van 214 miljard euro). Het komt neer op 6 procent van het BNP, 2800 euro per inwoner, een 100.000-tal nieuwe sociale woningen of het volledige budget van de gezondheidszorg.

Maar de Ierse regering wil het geld niet. Minister van Financiën Michael Noonan kondigde al aan dat de Ierse regering in beroep gaat tegen de beslissing van de Europese Commissie.

Noonan doet daarmee precies hetzelfde als zijn Belgische collega Johan Van Overtveldt. In april besliste de Belgische regering om in beroep te gaan tegen de beslissing van de Europese Commissie dat ons land 700 miljoen euro moet terugvorderen van multinationals. Hun argumenten zijn ook identiek: we moeten de multinationals rechtszekerheid bieden.

Ierland is een land dat enorm geleden heeft onder de bankencrisis. Om de schuldenput te dichten die de redding van de banken achterliet, werd zwaar gesneden in de sociale zekerheid en de publieke sector, ging het minimumloon met 10 procent omlaag en werden de belastingen voor gewone mensen verhoogd. Om multinationals te lokken, werd de vennootschapsbelasting verder verlaagd. Apple is één van de bedrijven die daar enorm van profiteerde.

Sinds de crisis en onder druk van de publieke opinie werd de Europese Commissie gevoeliger voor deze vorm van legale belastingontwijking door multinationals. Maar het verzet van regering als de Belgische en de Ierse blijft groot.