In
een persbericht meldt Vlaams minister van Binnenlands Bestuur en
Stedenbeleid Liesbeth Homans dat er 154.080 euro subsidies worden
toegekend aan twee projecten in het kader van een preventieve aanpak
van radicalisering – ter ondersteuning van de steden.

In dit
persbericht wordt ook verwezen naar het fenomeen van radicaliserende
jongeren die in 2013 vertrokken zijn naar Syrië en dat minister
Homans met de uitgetrokken middelen precies op dit fenomeen wil
inspelen: “Met
deze projectsubsidies komen we tegemoet aan de hulpvragen van deze
steden en gemeenten: de nood aan een bovenlokaal aanspreekpunt, en de
ondersteuning van de eerstelijnswerkers rond jongeren en
radicalisering.”

Motief
is één van de twee organisaties wier project goedgekeurd werd. We
kregen hierover een aantal vragen en willen daarom graag
verduidelijken wat ons project precies inhoudt. Het omvat een
vormingsreeks voor eerstelijnswerkers (uit onderwijs, jeugdwerk,
hulpverlening) die we op maat van steden zullen ontwikkelen omtrent
de identiteitsontwikkeling van moslimjongeren.

Handelingsverlegenheid

Al tien jaar organiseren
we met Motief vorming in het leren omgaan met levensbeschouwelijke
diversiteit en doorheen de jaren hebben we gemerkt dat er vooral bij
eerstelijnswerkers een gigantische ‘handelingsverlegenheid’
gegroeid is in het omgaan met moslimjongeren die rond de eigen
levensbeschouwelijke identiteit aan het zoeken zijn. Zoeken op welke
manier dan ook: in het overgrote deel van de gevallen op een manier
die zeer gelijklopend is met het zoekproces hierrond van
niet-moslimjongeren.

Zoeken
rond je eigen identiteit, ook levensbeschouwelijk, is eigen aan de
adolescentie. Maar in een maatschappelijke context waarin zowel over
moslims als over ‘dé islam’ zeer veralgemenend en eenzijdig
negatief bericht wordt, ervaren moslimjongeren in hun zoektocht weinig
positieve en constructieve ondersteuning van opvoeders. Om het nog
voorzichtig uit te drukken: vaak ervaren ze eerder wantrouwen, angst,
onbegrip en zelfs agressie; worden ze gedwongen zich te verantwoorden
voor hun levensbeschouwelijke identiteit (in ontwikkeling) of dienen
ze zich zelfs te distantiëren van allerhande daden van moslims aan
de andere kant van de wereld.

Dat
dit niet altijd een positieve bijdrage levert aan dit proces van
identiteitsontwikkeling – daar hoef je geen pedagoog voor te zijn.
De opstelling van opvoeders in dit zoekproces is dan ook cruciaal: je
kan opgroeiende jongeren maken of kraken. Je kan hen laten mens
worden en loyaal aanwezig zijn hun zoektocht naar de eigen ik, de
eigen normen, waarden en overtuigingen of je kan jongeren net zwaar
beschadigen door hen in het keurslijf van clichés en vooraannames
omtrent islam te dwingen.

Omringd

De behoefte bij opvoeders en
eerstelijnswerkers om positief, constructief, en pedagogisch
verantwoord met dit zoekproces omtrent identiteitsontwikkeling om te
gaan is zeer groot. En Motief is in staat om daar ‘een’ antwoord
op te bieden. Of we met onze vorming radicalisering voorkomen?
Absoluut, hopelijk in de eerste plaats die van onze Vlaamse
samenleving die in elke jongere die een te korte broek begint te
dragen een jihadi meent te ontwaren of bij elke moslima die er
vandaag voor kiest om een hoofddoek te dragen vreest dat ze morgen
een boerka aanschiet en overmorgen haar verstand bij het groot vuil
deponeert.

Maar
wij hopen ook dat we via deze vormingen, indirect, ook
voor de jongeren meer ruimte kunnen creëren waarin ze zichzelf
kunnen ontdekken en ontplooien en zich een toekomst kunnen ontwerpen
– terwijl ze in dit proces ook warm omringd worden. Moslimjongeren
ernstig nemen als jongeren, met hun verlangen naar erkenning en
bemoediging, naar vertrouwen in hun talenten en vaardigheden,… Ook
dat is op z’n minst een begin van een ‘preventievere aanpak van
radicalisering’.

Elke
Vandeperre is coördinator bij
vzw Motief