Helaas. Sinds het Kyoto-protocol van 1997 proberen landen wereldwijd de strijd tegen het broeikaseffect aan te gaan. Nu in Europa een economische crisis zich heeft aangediend en deze zich als een olievlek lijkt te verspreiden, kunnen al deze iniatieven de prullenbak in. Op dit moment gaat geld vóór milieu, en kunnen we alleen maar hopen dat Moeder Natuur een sokje onder haar matras heeft liggen. Een gevuld sokje, als back-up voor zware tijden.
In 1997 werd in de Japanse stad Kioto het Klimaatverdrag opgesteld. In dit protocol spraken landen af om tegen 2012 de uitstoot van broeikasgassen met gemiddeld 5,2% te hebben gereduceerd. België en Nederland zetten hun handtekening op 29 april 1998 en beloofde zo ook hun bijdrage te leveren. Inmiddels tekende 140 landen deze overeenkomst, maar we kunnen niet zeggen dat dit een succesvol vervolg heeft gekregen, zoals ook de Vlaamse actualiteit uitwijst. De tijd heeft uitgewezen dat het voor landen moeilijk is de doelstellingen te halen. Sommige hebben er zelfs al de brui aan gegeven, waarbij de naam van Japan het meest opvalt. Inderdaad; het land waar het laatste grote Klimaatverdrag is opgesteld.
Momenteel vindt er in het Zuid-Afrikaanse Durban de jaarlijkse Klimaattop plaats. Andermaal zal getracht worden een modern, wereldwijd klimaatbeleid uit te tekenen. Iets dat in de jaren daarvoor in o.a. Kopenhagen en Cancún niet lukte.
Sinds 1997 hebben de landen de tijd gehad om hun blazoen te zuiveren. Een periode van ongeveer 14 jaar, met meer economische ontwikkeling dan achteruitgang. En gedurende deze economische vooruitgang is het al onmogelijk gebleken de uitstoot te beperken. Natuurlijk kan beredeneerd worden dat economische ontwikkeling een gevolg is van schaalvergroting en productieverhoging, welke ook zullen leiden tot meer CO2-uitstoot. Volledig tegen het protocol in, maar dat is een andere discussie.
Echter; nu bevinden we ons in een tijd van economische achteruitgang. U leest het goed; we staan niet stil, maar we gaan alleen maar achteruit. Rentes lopen op, banken vallen of dreigen om te vallen en de negatieve berichtgeving is niet van de lucht. Bedrijven zullen de kosten terug moeten dringen en de efficiëntie moeten verhogen. In hoeverre past een milieuvriendelijk, klimaatpositief beleid hierin?
Er zijn twee redeneringen die we kunnen volgen. Enerzijds kunnen we argumenteren dat een milieuvriendelijk beleid prima past in een context van economische malheur. Immers, ‘climateproof’ maatregelen leveren je op de lange termijn meer op dan klimaatonvriendelijk beleid. Auto’s die op elektriciteit rijden zijn op de korte termijn niet winstgevend, in tegendeel zelfs. Maar op de lange termijn zullen ze alleen maar geld besparen. Geen benzine meer, geen diesel meer, geen Co2-taks etc. Helaas staat de volledig elektrische auto nog in haar kinderschoenen. Hybride auto’s, met een dieselmotor en een batterij, zijn daarentegen al beter ontwikkeld en bieden de rijders een heleboel voordelen. Automerken als Honda en Toyota zijn voorlopers in dit opzicht. Maar het heeft lang geduurd voordat dit concept ook daadwerkelijk aansloeg.
Anderzijds lijken deze ‘groene’ maatregelen juist niet aan te sluiten bij deze financieel zeer wankele tijden. Immers; het nemen van ‘ecovriendelijke’ maatregelen kost iedere organisatie geld. Al is het maar het vervangen van de gewone gloeilampen door energiezuinige spaarlampen, om een erg simplistisch voorbeeld te geven. Pas op de lange termijn levert het iets op, op de korte termijn kóst het alleen maar geld. Geld dat er nu juist zo weinig is, of waarvan we weten dat we er allemaal minder van gaan hebben.
Wanneer bedrijven geconfronteerd worden met tegenvallende cijfers, waar zal er dan als eerste op worden bespaard? Op de dingen die in eerste instantie niets opleveren! Alle leuken plannen en ideeën van bedrijven en organisaties om te investeren in groene iniatieven zullen als eerste de prullenbak in vliegen wanneer er besloten wordt een strakkere vinger op de steeds losser zittende knip te houden. Plots tellen de ideologische principes niet meer. Waar bedrijfsbonzen eerst nog liepen te pronken met hun voornemen de Moeder Natuur steeds meer te gaan ontzien, zullen ze nu wijzen op de cijfers. En belanden alle ideologische standpunten in de ijskast. En zolang zij daar in staan, zal de aarde daaromheen steeds warmer worden. Maar dan gaan bedrijven wellicht niet failliet en hebben de heren directeuren hun zaakjes prima op orde. Want zolang de cijfers op zwart blijven, hebben zij aan hun plicht voldaan. Plots zal ideologie niets meer waard zijn.
Zij die verantwoordelijk zijn voor deze financiële crisis dienen zich óók de ecologische gevolgen aan te trekken. Zoals een de vleugelslag van een vlinder in Afrika een tornado in Amerika kan veroorzaken, zo kan economisch wanbeleid ernstige gevolgen hebben voor onze Aarde. Deze vlinder is gemaakt om te vliegen en kunnen we zodoende niets verwijten. Bankiers en beleggers daarentegen mogen gerust met de billen bloot. Daar kan geen ‘sorry’ tegenop.
Bedankt. Ook vanuit Durban.
