De nieuwe Spaanse wet is een gevolg van een uitspraak van Hof van Justitie van de Europese Unie. Dat bepaalde op 14 maart dat de huidige hypotheekwet in Spanje de rechten van de consumenten schendt, onder meer omdat er 18 procent verwijlinterest (vertragingsrente) wordt aangerekend en een Spanjaard al na een of twee wanbetalingen uit zijn huis gezet kan worden.

Het nieuwe wetsvoorstel is al goedgekeurd door de Kamer van Volksvertegenwoordigers en zal ook zonder problemen door de Senaat geraken, waar de rechtse Volkspartij (PP) van Mariano Rajoy eveneens de meerderheid heeft.

Zelfmoord

In Spanje, dat met 26 procent de hoogste werkloosheidsgraad van de EU heeft, worden veel mensen uit hun huis gezet omdat ze hun lening niet meer kunnen afbetalen. Als het in beslag genomen huis niet voldoende opbrengt voor de bank, moet wie eruit gezet is bovendien blijven betalen. De laatste maanden pleegden verscheidene mensen zelfmoord als gevolg van die druk.

De tekst die de Kamer donderdag heeft goedgekeurd, staat onder meer toe de uitzetting gedurende twee jaar te schorsen in bepaalde gevallen. Maar van de zogenaamde dación en pago, een van de grootste eisen van het wetgevend burgerinitiatief (ILP) met anderhalf miljoen handtekeningen, is geen sprake. Bij een dación en pago kunnen klanten de huissleutels teruggeven aan de bank in ruil voor volledige kwijtschelding van de hypotheekschuld.

Bescherming van banken

“Dit is een wet die de banken beschermt”, zegt advocate Sara Vázquez van het Platform voor Hypotheekslachtoffers (PAH) in de Zuid-Spaanse stad Málaga.

Volgens officiële cijfers staan er 3,4 miljoen woningen leeg in Spanje, ongeveer 14 procent van woningpark. Van 2008 tot 2012 vonden ongeveer 363.000 huisuitzettingen plaats, berekende het PAH.

Het wetsvoorstel voorziet in de schorsing van uitzettingen voor wie kwetsbaar is. Het verplicht de banken opnieuw te onderhandelen over de schuld en 35 procent kwijt te schelden als men in vijf jaar afbetaalt en 20 procent als men in tien jaar afbetaalt.

“65 procent van de schuld betalen in vijf jaar vanaf het moment van de veiling is niet leefbaar voor bijna alle getroffen families”, zegt Vázquez.