“Hey, ik zag op de Facebookpagina van HLN dat je heel wat reacties kreeg op je bericht. Hopelijk ben je wat ok?”

Het was even twijfelen. Zou ik iets sturen of niet? Ik ken de gekwetste persoon in kwestie niet en kon moeilijk inschatten of hij zat te wachten op zo een bericht.

Maar ik moest reageren, want mijn verontwaardiging was groot en ik zat er echt wel mee: ik zag een jongeman bakken racistische uitspraken over zich heen krijgen. Simpelweg omdat hij zei dat ‘niet elke allochtoon slecht is’. Hij wou n.a.v. de gebeurtenissen in de Brugse Poort in Gent (er waren rellen in die buurt) ook aangeven dat niet iedereen in de buurt slecht is. Iets wat heel wat Facebookcommentatoren anders zagen: iedereen in de Brugse Poort is – volgens hen – door en door slecht, behalve één groep: de witte oorspronkelijke bewoner. Die blijkt vrij te zijn van alle zonden. Al de rest is verderfelijk en heeft het recht niet om Vlaamse waarden – wat die dan ook mogen zijn – en de Gentse buurt te komen ‘bevuilen’. ‘Pas je aan, aan de Vlaamse waarden of rot op.’, ‘Aan de paal er mee en afknallen’, ‘terug sturen dat schroot’, ‘alle moslims zijn slecht’. Racistische opmerkingen en haat passeerden bij de vleet.

De jongeman wilde laten zien, dat zijn buurt en zijn medemens wél deugen, dat het er tof wonen is, dat de bewoners van de buurt goede mensen zijn, hoe hun naam ook mag klinken of hoe ze er ook mogen uitzien.

Een poging die werd beantwoord met nog een portie bagger: nu niet meer in de vorm van een veralgemening ten aanzien van een groep mensen. Nu werd het persoonlijk. De jongeman kreeg de volle lading: ‘wat doe jij in de buurt, ga terug naar je land, pik nog een fiets, jij kloteM****, …’  Een jonge knaap, die eigenlijk gewoon een realistisch beeld schetst van de mensen rondom hem – meer was het niet – kreeg de volle lading. Dat moet pijn doen. Dat moet kwetsen.

Daarom de vraag: hopelijk ben je wat ok? Een simpele vraag, een oprechte vraag. De vraag is simpel, het gesprek zelf is minder simpel: ik sta niet in zijn schoenen en moet ook niet proberen doen alsof ik hetzelfde meemaak. Want dat is ook zo, ik bevind me immers in een luxepositie dat ik nooit met racisme werd geconfronteerd. Hij wel. En dus vergt het van mij een goed besef van mijn positie die ik bekleed én van de woorden die ik ga uitspreken. Ik mag in geen geval extra kwetsuren aanbrengen bij de jongeman, Asim.

En dus moet ik luisteren, niet gaan minimaliseren en relativeren of zelf over eigen kwetsuren beginnen. Het gaat over hem, niet over mij.

Ja, het gaat, maar ik vind het zo erg dat mensen zo denken. We zijn niet allemaal zo.

Een reactie. Wat nu? Antwoorden uiteraard, maar hoe? Gewoon zeggen dat ik dit niet ok vind en dat ik wil luisteren. Want vragen ‘hoe is het?’ is een vraag met een verantwoordelijkheid. Een vraag waarbij je de plicht hebt om te luisteren. En ik ben verontwaardigd over de manier waarop hij werd aangepakt. En dus antwoord ik:

Ja, het is echt jammer dat mensen zo denken. Als ik die reacties naar jou toe lees, dan kwetst me dat ook. Ik vind het heel erg mooi en moedig dat je zo blijft reageren.

Asim reageert:

Ja, ik hou me er sterk bij. Ik wil echt dat racisme voorbij gaat. Samen kunnen we dat, samen zijn we sterker. Ik vind het wel fijn dat ik er met jou kan over praten. Die reacties hebben me echt gekwetst.

Ik antwoord:

Goed dat je je er zo sterk bij houdt. Pff, da’s echt niet fijn dat mensen dat zo naar je sturen. Ik duim dat de pijn niet teveel pijn doet. Samen zijn we sterker, ik wil ook dat racisme verdwijnt.

En zo gingen we aan de praat. Asim vertelde me dat hij in de voetbal vaak racistische opmerkingen kreeg, dat hem dat pijn doet. Hij vertelde me dat die opmerkingen heel vaak komen en dat hij nog altijd niet begrijpt waarom hij die moet krijgen: omwille van zijn naam? Het gaat toch maar over naam? Wat kan een ‘naam’ nu misdoen? Omwille van zijn huidskleur dan? Licht getint, is dat stukje ‘vel’ voldoende om die bagger over hem te krijgen?

Ik luisterde vooral, hield rekening met onze verschillende posities en hield in mijn achterhoofd dat ik niet mocht kwetsen. Ik liet hem vooral aan het woord en benoemde dat ik dit erg vond, dat ik racisme niet ok vind en hem wilde steunen door te luisteren. Door er gewoon te zijn.

Hij vertelde me dat hij nog voor de voetbalclub had gespeeld in de stad waar ik woon. We vonden het beiden jammer dat het niet zo goed gaat met de club, we hopen beiden dat het binnenkort beter gaat. Over koetjes en kalfjes dus. Dat maakt het ook zo mooi, de eerlijkheid van het dagelijkse gesprek.

Dank u, het doet me echt deugd dat iemand me vroeg hoe het met me gaat en dat ik weet dat niet iedereen zo denkt. Dank u.

Neen jij bedankt, Asim, om te blijven reageren en jezelf te zijn. Hou je goed.

Hopelijk ben je wat ok?

Vijf woorden waarmee je kenbaar maakt dat je die bagger niet ok vindt.
Vijf woorden, die er voor zorgen dat een gesprek op gang komt.
Vijf woorden die er misschien voor zorgden dat de kwetsuur even op de achtergrond ging.

Handel, wanneer je ziet dat iemand slachtoffer wordt van online haatspraak. Het kan veel betekenen. Kom uit de stille massa en toon dat je online haatspraak niet ok vindt: reageer online en spreek uit dat racisme niet kan. Wijs redacties er op dat ze online haatspraak niet mogen laten staan. Like reacties die antiracistisch zijn. Durf het gesprek aan te gaan met daders en slachtoffers en luister. Spreek met respect en vooral: doe geen extra schade aan.

Asim is een fictieve naam.