Vlaanderen heeft één minister die zowel bevoegd is voor Mobiliteit als Openbare Werken. En toch regeert de stilstand. Waar blijft de Vlaamse visie op mobiliteit?

Tijdens de vorige Vlaamse regering (Leterme I en Peeters I, 2004-2009) waren de bevoegdheden Mobiliteit en Openbare Werken verspreid over twee ministers. Alle specialisten waren het er over eens dat dit geen goede zaak was en dat het mobiliteitsbeleid er niet bij gebaat was.

Bij de vorming van Peeters II kwamen deze bevoegdheden in de portefeuille van minister Hilde Crevits (CD&V), die ook reeds tijdens Peeters I Openbare Werken had. Aangezien mobiliteit één van de grootste bekommernissen is van de gemiddelde Vlaming – zie maar naar ‘De Vragende Partij’ of eender welke bevraging – waren de verwachtingen hoog gespannen.

Vertraging voor Mobiliteitsplan Vlaanderen

Een eerste ontgoocheling werd in 2010 opgetekend. In het programmadecreet werd de deadline van het Mobiliteitsplan Vlaanderen met 2 jaar uitgesteld. We zouden dus nog 2 jaar verder moeten zonder duidelijke visie op de mobiliteit in Vlaanderen.

Inmiddels is het compleet onduidelijk of de nieuwe timing wel gehaald zal worden. De betrokkenheid van de burger en het middenveld werd zelfs herleid tot een minimum. Op een gedragen en bediscussieerd beleid is het dus nog steeds wachten.

Uiteraard belet dat niet dat er actie zou ondernomen worden, maar helaas: ook op dat vlak blinkt de minister niet uit.

Weer meer verkeersdoden

Besparingen bouwden de dienstverlening van De Lijn af. Voor het eerst in jaren stopte de groei van het aantal reizigers. Ook de positieve evolutie inzake verkeersveiligheid kwam tot stilstand in 2011: voor het eerst in jaren steeg het aantal verkeersdoden in Vlaanderen.

Niet alles is echter verkeerd… Volgens Touring Mobilis waren er in 2011 minder zware files. Weliswaar hoofdzakelijk omdat er minder sneeuw viel in 2011 dan in 2010. Het weer zorgde wel voor bijkomende overschrijdingen inzake fijn stof concentratie in de lucht.

Meer dan wegen leggen

Minister Crevits lijkt niet te geloven in een mobiliteitsbeleid. Ze legt en vernieuwt wel onze wegen, maar doet weinig meer om de mobiliteit te sturen en ons duurzame alternatieven aan te reiken.

Er is geen gecoördineerde visie om het woon-werkverkeer te verduurzamen en aangekondigde acties zoals het shuttledecreet blijven achterwege. Tijdens de vorige Vlaamse regering werd een Pendelplan opgesteld en uitgevoerd, maar zelfs de overblijvende initiatieven zoals het Pendelfonds worden door deze minister stiefmoederlijk behandeld.

De sociale partners en het middenveld sloten het Pact 2020 met de Vlaamse regering om bepaalde objectieven te bereiken en Vlaanderen te laten uitgroeien tot een topregio in Europa. We kunnen echter enkel vaststellen dat we nog ver verwijderd zijn van de doelstellingen om het aantal afgelegde km in het woon-werkverkeer drastisch te laten dalen, 40% op een duurzame wijze te laten plaatsvinden of de verkeersveiligheid sterk te verhogen.

Oost-Europese vrachtwagens

De recentste cijfers van de Nationale Bank van België leren ons ook nog andere zaken. Inzetten op logistiek leverde voor de Vlaamse havens wel bijkomende toegevoegde waarde, maar de tewerkstelling blijft afnemen.

Nochtans stond er in PACT 2020: “Om logistieke activiteiten maximaal te valoriseren, trekken we logistieke spelers aan die ten volle toegevoegde waarde en werkgelegenheid creëren.” Iedereen ziet dagelijks de Oost-Europese vrachtwagens over onze wegen rijden maar exporteren ze niet onze welvaart en ons welzijn? Om dan nog maar te zwijgen over de fraudegevallen en erbarmelijke werkomstandigheden van de betrokken chauffeurs.

Quo vadis, minister Crevits?

De zeven aanbevelingen uit het Mobiliteitsrapport 2009 van de Mobiliteitsraad Vlaanderen werden ook niet of nauwelijks ingevuld door het huidige beleid. De uitdagingen zijn er anno 2012 nochtans niet minder op geworden: globalisering, geluidsoverlast, verkeersongevallen, uitstoot, files, sluipverkeer, snelheidsovertredingen,…..

De kracht van verandering van de Vlaamse regering blijkt in deze de stilstand te zijn.

De minister van Mobiliteit en Openbare Werken heeft zichzelf herleid tot minister van het laatste beleidsdomein. En zo komt het dat 1+1 toch niet altijd 2 of meer is.

Bart Neyens, adviseur studiedienst Vlaams ABVV