De ambtenaren- en de agentenuitspraken van Ben Weyts, de Arabische muziek en Hitleriaanse moslimdreiging van zijn voorzitter-burgemeester. Ook de meningen van de Antwerpse OCMW-voorzitter Homans over de werkloosheidsuitkeringen, of de invasie van Roemenen en Bulgaren die onze welvaart bedreigen.

Er zijn nog tal van die communautaire en populistische steekvlammen te verwachten eer we 25 mei bereiken (1). Wie weet zitten er (tot groot jolijt van de goegemeente en de likkebaardende mediameute) nog een paar vettige cartouchen klaar in de pijplijn, wachtend op het geschikte moment.

En dit ondanks de herhaalde, luide roep van de politieke Devos goeroe’s voor een inhoudelijk debat om de verloedering te bestrijden (2). Net als de Groeningebeek zal het speelveld er op 26 mei dus vrij drassig bij liggen. Niet ongewild, denken wij dan.

Waar het dus meestal niet over gaat, Nu Eusebio na zijn begrafenis weer uit de pers is verdwenen, (de Ronaldo’s, Barroso’s en andere Mourinho’s maakten eveneens hun opwachting) kunnen wij ons afvragen waar men ook in Portugal wél echt van wakker ligt.

Zo evenzeer in Griekenland, na de uitspraken van Michaël Van Droogenbroeck in Terzake (3) van maandagavond over de verdwenen eerstelijnszorg in dat land, de vrijwilligershospitalen, het totaal gebrek aan zorgen en medicijnen en de nieuwe besparingen die in die sector volgend jaar nog volop aan de orde zijn (voor wie het zou vergeten zijn : dit is de Europese Unie).

Eén van de fundamentele oorzaken voor de Griekse crisis, weet Dirk Van Duppen (4), is het Duitse model waar onze liberalen en nationalisten zo vol van zijn, De financiële bubbel namelijk die is ontstaan door het jarenlang export van Duits kapitaal en goedkoop krediet, en import van Duitse producten die men, door de lage loonpolitiek, niet op zijn eigen Duitse markt kwijt kan.

Een agressieve, disciplinerende activeringspolitiek, afbraak van loon- en werkomstandigheden, van sociale rechten (en het kortwieken van de instanties, vakbonden en ziekenfondsen bijvoorbeeld, die deze verdedigen) : is dat niet de natte droom van diegenen die na 25 mei hopen het mooie weer te kunnen maken ?

Al zal het wederwoord wel wat meer moeten zijn dan de mooie eindejaarsbespiegelingen van Maarten Boudry of de gevleugelde ideeën van Geert Noels (5) die vooral getuigen van (in het beste scenario) een flinke dosis naïviteit.

Evenals de vijftienuurse werkweek van de Nederlandse historicus Rutger Bergman in zijn geschriften op De Correspondent. Hij doet mij wat aan ‘De derde golf’ (6) van destijds denken, Uiteindelijk bleek het voornaamste besluit van deze derde omwenteling de constante met de tweede golf (de industriële revolutie) : namelijk hoe elites hun posities blijven veilig stellen.

Zullen wij het dus niet beter hebben over het geld te halen waar het te vinden is (toegegeven, John Crombez doet er wat aan) ? En over maatregelen die politici dringend en drastisch dienen te nemen voor een sociale herverdeling ? Of dat geen bijdrage zou kunnen leveren tot een inhoudelijk debat ?

En of wij zelf een bijdrage kunnen leveren ? Naast een kritische geest en een volgehouden protest kan bij verkezingen de uitgebrachte stem voor radicale verandering (dit woord wordt te pas en vooral te onpas gebruikt zoals wij allen onderhand al wel weten) altijd wel wat helpen, alhoewel.

Meer heil zie ik in wat Bart Eeckhout uitdrukt als ‘de bewuste keuze om niet bij de politieke pakken te blijven zitten en spontane samenwerkingsverbanden op te zetten’ (7). Hij ziet dat ‘de oude coöperatie de nieuwe zuurstof krijgt van diverse, duurzame samenkoopbewegingen’.

Ook Walter Lotens (8) vindt de coöperatieve gedachte terug van weggeweest, en een frisse wind in het huidige, economische systeem. Zij is ontstaan in het midden van de 19e eeuw toen wevers uit het Engelse Rochdale de eerste coöperatieven stichtten. De geest van Rochdale is : elke vennoot heeft één stem en er worden alleen beperkte dividenden uitgekeerd.

Wereldwijd vertegenwoordigt actueel de ‘International Co-operative Alliance’ (ICA) één miljard (!) mensen. Een wereldwijde organisatie van Ecopower en Coopkracht bij ons tot de Caisses Desjardins (5,6 miljoen coöperanten) in Canada. Van Mondragon in Spanje tot Godo in Suriname (een coöperatieve bank met 70.000 coöperanten).

Coöperaties onstonden in Argentinië en Uruguay tijdens de financiële crisis. Bedrijfsbezettingen mondden uit in fabrieken met zelfbeheer door de werknemers.

Bij ons zijn er de landbouwcoöperaties, de ‘De Krikker’ (onderhoud R4’s) en ‘de Wrikker’ (drukkerscollectief) in het Antwerpse, of in het Luikse Herstal ‘Terre en Autre Terre’ met driehonderd voltijdse medewerkers, waar men afval recycleert en verwerkt.

Lotens (zelf coöperant bij Ecopower, NewB, Apache en De Groene Waterman) vindt zelfs de trappisten van de abdij van Westvleteren coöperanten omdat ze samen beslissen hoe de productie van hun bier aan te wenden om hun sociale en religieuze doelstellingen te realiseren.

Rik Van Cauwelaert (9) heeft echter zo zijn bedenkingen, vooral als het over NewB gaat (waarschijnlijk minder waar het de trappisten betreft). Volgens hem zou dit ‘coöperatief bankproject dat een duurzaam alternatief wil zijn voor de kortzichtige grootbankiers’ er beter aan doen ‘zijn plannen in sluimerstand te zetten, zo niet af te blazen, Al was het maar om nieuwe ongelukken te voorkomen en te verhinderen dat spaargeld van kleine coöperanten over de balk wordt gegooid’.

Zoals de immense dreigingen die werden geciteerd in het begin van deze bijdrage lijkt angst ook hier weer een probaat geacht afschrikkingsmiddel. Voor Rik zoals vanouds bij Knack : het onderhuids doch warm pleidooi voor het geliefde status quo. Desondanks zullen wij graag ingaan op de uitnodiging aan de 44.000 coöperanten voor de Algemene Vergadering van de coöperatieve vennootschap NewB op 18 januari in BOZAR te Brussel. U komt toch ook ?

Even goed als wij in 2014 blijven geloven in de site waarop gij, beste lezer, nu aan het vertoeven bent. Zelf media maken, of zoals Robert McChesney het uitdrukt : “Mensen die zich zorgen maken over mensenrechten, sociale rechtvaardigheid of het milieu, moeten begrijpen dat ze uiteindelijk niets kunnen veranderen zolang ze de media niet veranderen”.

(1) Het traditioneel boodschappenlijstje op het Nationaal Secretariaat, Koningstraat 47: 1) welk item wordt vandaag/morgen de lucht in gestuurd? 2) Wie is de boodschapper van dienst (Jambon en Peter Dedecker staan actueel wat op stand by) en 3) wie van de persdienst studeert met hem/haar de drie one-liners in, zorgt voor de gepaste kledij (voorkeur blauwe tinten) en de correcte omkadering (keuze tussen een groen decor of een volkswijk, spaarzaam een sober kantoor met leeuwenvlag)? 4) Wie bepampert de media (met rode loper voor VTM die al aardig het niveau van Murdoch’s Fox News benadert), en 5) wie brieft de interne medewerkers aldaar voor prime time én maximum aanwezigheid ?

(2) Carl slaat de laatste jaren al zo dikwijls op dezelfde paar nagels (en dus niet op de zovele andere nagels) dat hij de perfecte incarnatie aan het worden is van het niet-inhoudelijke debat. Misschien wel een academisch vrij geslaagd exemplaar van politicoloog.

(3) Het moet al ver gevorderd zijn als men het dan toch uiteindelijk op onze Openbare (dan wel regionale) Omroep durft te zeggen dat de economische groei zoals Europa en de Griekse regering het prediken ‘complete onzin’ is.

(4) Op zijn blog op DWM van zondag 5 januari.

(5) Hun opinies in De Morgen.

(6) 1980 : ‘De derde golf’ van Alvin Toffler, in de jaren tachtig van Reagan en Tatcher. Een weggever over die laatste : naast het steunen van anti-stakingsbewegingen in mijnwerkersmiddens en het onder surveillance plaatsen van vakbondsleiders blijkt uit de vrijgegeven archiefdocumenten (1984) van de Iron Lady dat zij 120 afspraken per jaar had bij de kapper.

(7) In zijn standpunt van 31 december in De Morgen.

(8) auteur van het boek ‘De nieuwe coöperatie. Tussen realiteit en utopie’ (2013, Lannoo Campus). Interview in ‘Ons Recht’, LBC-NVK maandblad, januari 2014

(9) 21 december in De Tijd : ‘De pijnlijke kant van de coöperatie’