Het Europees minimumloon als geheim wapen tegen sociale dumping?

Een Europees minimumloon als geheim wapen in de strijd tegen de sociale dumping. De impact ervan kan groter zijn dan de herziene Detacheringsrichtlijn.

vrijdag 9 mei 2014 15:18
Spread the love

De Poliargusreeks rond het Europees minimumloon heeft
al verschillende facetten van het debat uitgespit: de te volgen
politieke strategie (link), de impact op de werkende armoede (link) en de gevolgen voor de ‘competitiviteit’ (link).
We kwamen tot de conclusie dat de werkende armoede in Europa kan worden
teruggedrongen, zonder evenwel de doodgraver te zijn van de
competitiviteit. Deze korte bijdrage vertelt u waarom en hoe een
Europees minimumloon het ‘geheime wapen’ kan worden in de strijd tegen
de sociale dumping binnen Europa. Zo’n Europees minimumloon kan een
grotere impact hebben dan de herziene Detacheringsrichtlijn. De kern
ligt bij een hiaat in de Europese regels.

Detachering of hoe Europa sociale dumping toelaat

In Europa moeten in principe de arbeidsregels worden gerespecteerd
van het land van tewerkstelling. Ook in dat land moeten de sociale
zekerheidsbijdrage worden betaald. Althans, in principe. Europa laat
echter één grote achterpoort toe, namelijk het detacheringsrecht. In
Europa kan een bedrijf immers zijn werknemers ‘meenemen’ uit het land
van oorsprong. Aangezien er binnen Europa een vrij van diensten bestaat,
mogen bedrijven hun eigen werknemers meebrengen. Zo oordeelde het
Europees Hof van Justitie in de beruchte zaak Rush Portuguesa. Een
Belgisch bedrijf kan dus perfect iemand – bijvoorbeeld via een
buitenlandse uitzendfirma – aanwerven met een Pools arbeidscontract. De
sociale zekerheid moet dan worden betaald in Polen. De rechtspraak
stelde wel dat de ‘harde kern van arbeidsvoorwaarden’ van het land van
tewerkstelling moet worden gerespecteerd. Precies over die ‘harde kern’
bestaat er heel wat discussie. De onduidelijke regels zetten de deur
wagenwijd open voor een wijdverspreide sociale dumping.

Een minimumloon als ‘harde kern van arbeidsvoorwaarden’

De hiaten in de Europese regels werden pijnlijk duidelijk in het
welbekende Rüffert-arrest van 2008. De Duitse deelstaat Nedersachen was
verwikkeld in een conflict met een Poolse onderaannemer in de bouw die
zijn (gedetacheerd) personeel tewerkstelde aan de Poolse
arbeidsvoorwaarden. De deelstaat eiste de naleving de Duitse cao’s voor
de bouwsector. Het Europees Hof van Justitie volgde echter deze
redenering niet, aangezien een niet-algemeen bindend verklaarde cao niet
kan worden beschouwd als de ‘harde kern van de arbeidsvoorwaarden’.
Enkel wettelijk bepalingen of met de wet gelijkgestelde bepalingen –
lees: algemeen bindend verklaarde cao’s – kunnen worden opgelegd aan
gedetacheerde werknemers. Het wordt meteen duidelijk waarom een
(wettelijk) minimumloon cruciaal is in de strijd tegen sociale dumping.
Zo’n minimumloon moet immers altijd worden gerespecteerd in het land van
tewerkstelling. In Duitsland zal het nieuwe minimumloon dan ook een
sterke invloed hebben op de gedetacheerde werknemers. Laat dat een
inspirerend voorbeeld zijn voor Europa.

Beter een Europees minimumloon dan de herziene Detacheringsrichtlijn

Op dit moment is men binnen de Europese instellingen de laatste hand
aan het liggen aan een nieuwe Detacheringsrichtlijn. Deze richtlijn
bevat geen nieuwe regels – het basisprincipe blijft respect voor de
‘harde kern van arbeidsvoorwaarden’– maar men wil een betere handhaving
door onder meer de sociale inspecties meer slagkracht te geven. De
nieuwe richtlijn slaagt daar helaas maar gedeeltelijk in en het valt te
betwijfelen dat er op het terrein reële vooruitgang zal worden geboekt.
Een Europees minimumloon zou zonder enige twijfel meer effect hebben,
aangezien ze van toepassing zou zijn op alle gedetacheerde werknemers –
zonder onderscheid. Uiteraard is het geen ‘one-size-fits-all’-oplossing –
een performante sociale inspectie blijft noodzakelijk – maar het is en
blijft een belangrijke stap en Europa heeft meer dan ooit nood aan een
sociale overwinning.

Olivier Pintelon

Deze bijdrage werd eerder gepubliceerd op www.poliargus.be

take down
the paywall
steun ons nu!