De Rolling Stones, die kranige knarren van de rockmuziek, gaan weer op tournee. De kassa zal lekker aantikken. De miljoentjes van de voormalige student van de befaamde Londense School of Economics, Mick Jagger, en zijn kornuiten worden beheerd door enkele handige Nederlanders die onder het label ‘Promogroup’ kantoor houden in een statig pand aan de Amsterdamse Herengracht. Omdat ook Nederland op zijn eigenzinnige manier een belastingparadijs is.

In zo’n financieel hof van Eden hoeven immers niet noodzakelijk palmbomen welig te groeien.

‘Promogroup’ ontkent dat het slechts een brievenbusfirmaatje is, opgezet om de belastingdiensten op het verkeerde been te zetten. Nochtans stelde een Amsterdams rechter eind vorig jaar in kortgeding dat ‘Promogroup’ onvoldoende overtuigende argumenten heeft om haar standpunt te schragen.

Dutch Sandwich

Martin Van Geest, Joost Van Kleef & Henk Willem Smits hebben het fiscaalvriendelijke Nederland in kaart gebracht. Een leuke en vlot geschreven aanvulling bij de terechte heisa die is ontstaan na Offshoreleaks, de berichtgeving over de Kaaiman- en Maagdeneilanden als belastingparadijzen. De auteurs telden zo’n 14.300 Nederlandse brievenbusbedrijfjes die jaarlijks een slordige 10.200 miljard euro versassen.

In Nederland bestaan immers sinds mensenheugenis allerhande schimmige financiële constructies. Het zouden geen Nederlanders zijn, moesten onze noorderburen daar geen Angelsaksische doch verhullende begrippen voor uitgevonden hebben zoals Double Dutch en Dutch Sandwich.

Het klinkt allemaal mooi, maar het is gewoon woordenkramerij om minder fraaie praktijken te vergoelijken.

“De truc is dat Nederland doorgaans niet de eindbestemming is van het geld, maar een tussenstadium”, aldus de auteurs. “Bedrijven gebruiken Nederland als schakel tussen landen waar de belastingtarieven hoog zijn en landen waar minder betaald wordt. Nederland als een enorme doorvoerhaven voor geld dat op de vlucht is voor af te dragen belastingen.”

De juridische spil van dit Nederlandse belastingparadijs zijn de zogenaamde trusts. “Een trustkantoor is een belangrijk hulpmiddel om grote geldstromen van internationale bedrijven uit de spaarvarkens van de belastingdienst(en) waar ook ter wereld te houden. Mag dat dan? Ja hoor, dat mag. De Nederlandse Bank ‘kent’ alle trustbedrijven in Nederland en ziet jaarlijks duizenden miljarden euro’s door de ‘trustflats’ stromen.”

Internationaal vermaarde bedrijven zoals Google, Starbucks, Coca Cola, ArcelorMittal, Microsoft, Ikea, General Motors en zoveel andere firma’s van aanzien maken er omstandig gebruik van om dankzij deze Nederlandse vrijgevigheid de overheid van hun eigen land van oorsprong fiscaal bij de neus te nemen.

Nog minder fraai is bij voorbeeld dat de medeplichtigheid van een Nederlandse trust aan het licht is gekomen in de frauduleuze ondergang van het Amerikaanse energiebedrijf Enron, waarbij ook de door de werknemers opgebouwde pensioenen verloren gingen. En dat de omstreden Libische dictator kolonel Moamar Khaddafi zaliger ook gebruik maakte van een Nederlandse fiscale constructie.

Hoe zo’n fiscale constructie in de praktijk werkt, wordt door de auteurs van deze fiscale schelmengids op een eenvoudige manier uit de doeken gedaan. We besparen je de details. Als lezer hoef je echt geen fiscale bolleboos te zijn. Je moet trouwens al aardig wat geld hebben om er gebruik van te kunnen maken.

Henk en Ingrid Doorsnee

Vraag is natuurlijk: gaat het om strafbare belastingfraude of wettelijk mogelijk gemaakte belastingontwijking? Eén zaak is zeker: het verschil tussen beide praktijken is flinterdun.

Zoveel mag echter wel duidelijk zijn: de Nederlandse familie Doorsnee heeft daar geen enkel profijt bij! Sommige politici, niet toevallig van liberalen huize, denken daar natuurlijk anders over. Volgens hen profiteren Nederland en zijn ingezetenen wel degelijk van deze fiscale goocheltrucs. Ze zouden bijvoorbeeld de werkgelegenheid bevorderen. Ja zeg, bij de ‘Promogroup’ die de centen van de Rolling Stones beheert, werken nog geen 10 personeelsleden.

Een ander argument is dat deze fiscale spitsvondigheden Nederland tot één van de meest welvarende landen ter wereld maken. Dat is toch iets om fier over te zijn, niet? Bullshit natuurlijk. De politici die deze onzin beweren, worden in het boek dan ook zonder pardon op hun plaats onder de Haagse stulp gezet.

Het is gewoon volksverlakkerij, ongetwijfeld bedoeld om Henk en Ingrid Doorsnee te paaien zodat tenminste zij elk jaar hun belastinggeld wel zonder morren in de staatskas droppen. Want als die internationale bedrijven nauwelijks belasting betalen, wie gaat dan het onderhoud van de dijken, zo belangrijk voor Nederland, betalen?

‘Domme’ Belgen?

Er zijn echter kapers aan de Noordzee. Van Geest c.s.: “In 2011 hadden Nederlandse multinationals als Unilever, Heineken, Philips, Wolters Kluwer, DSM en Rabobank een slordige 26 miljard euro in België ondergebracht. Onze zuiderburen paaien Nederlandse bedrijven sinds 2006 met de ‘notionele intrestaftrek’. Bedrijven mogen over hun eigen vermogen min de waarde van de deelnemingen een fictieve rente berekenen en dat bedrag aftrekken van hun belastingaanslag. Kost weinig (hooguit een extra rekeningetje van de fiscalist), scheelt miljoenen. Kapitaalvluchtelingen dus. Als dat zo doorgaat, dan beloven we u volgend jaar van onze hand: “Het belastingparadijs – Waarom niemand in België belasting betaalt, behalve de Belgen.”

We hebben voor dit toekomstige boek waar we met belangstelling naar uitkijken, alvast een voorzet gegeven toen België zich vorig jaar druk maakte om het verzoek van de Franse groothandelaar in luxeproducten Bernard Arnault om Belg te mogen worden: https://dewereldmorgen.be/node/105077.

Dit boek is verkrijgbaar in onze shop.

Martin Van Geest, Joost Van Kleef & Henk Willem Smits: ‘Het belastingparadijs. Waarom niemand hier belasting betaalt – behalve u’, Uitgeverij Atlas Contact, 256 blz., 19,95 €